Kıbrıs'ta konuşulan diller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kıbrıs Cumhuriyeti'nde konuşulan diller sayfasından yönlendirildi)
Kıbrıs'ta konuşulan diller
Resmi Kıbrıs Cumhuriyeti'nde Türkçe ve Yunanca
 Kuzey Kıbrıs'ta Türkçe
LehçeKıbrıs Rumcası, Kıbrıs Türkçesi
AzınlıkErmenice (tanınmış); Kıbrıs Arapçası (tanınmış); Gurbetçe (tanınmamış)
Yabancı
İşaretKıbrıs İşaret Dili [en]
Kıbrıs Cumhuriyeti'nin de facto kontrolü altındaki topraklarda konuşulan diller (2011)[2]
Dil
Yunanca/Rumca (resmî)
  
%80.9
İngilizce
  
%4.1
Rumence
  
%2.9
Rusça
  
%2.5
Bulgarca
  
%2.2
Arapça
  
%1.2
Filipince
  
%1.1
Türkçe (resmî)
  
%0.2
Diğer
  
%4.3
Belirtilmemiş
  
%0.6

Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmî dilleri Türkçe ve Yunanca.[3]:madde 3, § 1 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası doğrultusunda ise Kuzey Kıbrıs'ın tek resmî dili Türkçe olarak belirlenmiştir.[4]:4.5 Resmî bağlamlarda Yunancayla Türkçenin standart formları (ör. Standart Modern Yunanca) kullanılır, lâkin günlük hayatta Kıbrıs Rumları Kıbrıs Rumcasını konuşurken, Kıbrıs Türkleri Kıbrıs Türkçesini konuşur.

Avrupa Konseyi Bölgesel Diller ve Azınlık Dillerini Koruma Antlaşması doğrultusunda Ermenice, 1 Aralık 2002 tarihinden beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bir azınlık dili olarak tanınmaktadır. Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası [en] ise üç farklı "dinî grup" tanımaktadır; bunların ikisi kendi konuştukları dillere sahip: Kıbrıs Ermenileri tarafından konuşulan Ermeni dili ve Kıbrıs Marunileri tarafından konuşulan Kıbrıs Arapçası. İlgili literatürde bu iki dille aynı bağlamda Gurbet halkı tarafından konuşulan Gurbetçeden de bahsedilir, lâkin Gurbetçenin hiç kurumsal tanınması yoktur.[5]

Kıbrıs Cumhuriyeti 2011 yılı nüfus sayımına göre, 840.407 kişiden oluşan toplam bir nüfus arasında anadili Yunanca olan 679.883 kişi, İngilizce olan 34.814 kişi, Rumence olan 24.270 kişi, Rusça olan 20.984 kişi ve Bulgarca olan 18.388 kişi var. 1974 yılı Kıbrıs Harekâtı'nın ardından Kıbrıs adası, konuşulan diller açısından neredeyse homojen iki farklı bölgeye bölündü: Türkçenin konuşulduğu Kuzey Kıbrıs ile Rumcanın konuşulduğu Güney Kıbrıs.[4]:2.2 Kıbrıs Cumhuriyeti devletinin kontrolü altındaki topraklarda Türkçe konuşan yalnızca 1.405 kişi kaldı.[6]

Kıbrıs'ta konuşulan diller tarihî olarak birbirini etkilemiştir: örneğin, Kıbrıs Rumcası ile Kıbrıs Türkçesi birbirinden çok sayıda kelime almıştır; Kıbrıs Arapçasının fonolojisi ise Kıbrıs Rumcası tarafından şekillendirilmiştir.[7]:84[8]:223

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Languages of Cyprus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "SPECIAL EUROBAROMETER 386 Europeans and their Languages" (PDF). ec.europa.eu. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Middle East :: CYPRUS". CIA The World Factbook. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ The Constitution of the Republic of Cyprus (PDF). 1960. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2013. 
  4. ^ a b "Cyprus" (PDF). Euromosaic III. 18 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013. 
  5. ^ Hadjioannou, Xenia; Tsiplakou, Stavroula; Kappler, Matthias (2011). "Language policy and language planning in Cyprus". Current Issues in Language Planning. 12 (4). Routledge. ss. 503-569. doi:10.1080/14664208.2011.629113. hdl:10278/29371. 
  6. ^ "Population enumerated by age, sex, language spoken and district (1.10.2011) (sheet D1A)". Population – Country of Birth, Citizenship Category, Country of Citizenship, Language, 2011. CYstat. June 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  7. ^ Gökçeoğlu, Mustafa; Pehlivan, Ahmet (2006). "Greek in Turkish Cypriot Literature". Kappler, Matthias (Ed.). Intercultural Aspects in and Around Turkic Literatures; Proceedings of the international conference held on October 11–12th, 2003 in Nicosia. Harrassowitz Verlag. ss. 83-92. ISBN 9783447052856. 
  8. ^ Borg, Alexander (1997). "Cypriot Arabic Phonology". Kaye, Alan S. (Ed.). Phonologies of Asia and Africa (including the Caucasus). 1. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ss. 219-244. ISBN 1-57506-017-5. 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.