Küba'daki Yahudilerin tarihi

Küba'daki Yahudilerin tarihi, Küba'da yaşayan Yahudi kökenli topluluk. Bazı Yahudi asıllı Kübalılar atalarını, İspanyol Engizisyonundan kaçan Marrano'lara (gizli Yahudiler) kadar dayandırırlar. 20. yüzyılının başında Küba'ya önemli ölçüde bir Yahudi göçü gerçekleşti. Birçok Kübalı gibi ülkedeki Yahudilerin çoğu da Fidel Castro başa geçince Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçtı ve Güney Florida'da büyük bir cemaat oluşturdular. Modern Küba'da Yahudiler ve Lübnanlılar gibi Orta Doğu kökenli halklar bulunmaktadır.

Yahudi cemaati için resmi bir hükûmet birimi olan Küba Koordinasyon Komitesi 2001'de Pesah yemeği dağıtmak amacıyla yaptığı çalışmada ülkede 1201 Yahudi olduğunu ortaya çıkardı. Dindar olan Chabad temsilcilerine göre bu nüfusun (Yahudiliğin temellerini yerine getirmedikleri için) üçte birinden azı "gerçek" Yahudidir.

Şubat 2007'de çıkan bir New York Times sayısında Küba'da yaklaşık 1500 Yahudi olduğu ve çoğunun (yaklaşık 1100 kişi) Havana'da yaşadığı belirtilmiştir.^[1] Yine aynı nüshada, sadece bir Kaşer kasabın olduğu, bir tane bile hahamın olmadığı, 1959'da Fidel Castro başa gelmeden önce sırf Havana'da 15,000 Yahudi ve 5 sinagogun olduğu yazılmıştır.^[1] Makalede, Castro'nun özel iş sektörlerini millileştirmesinin ardından Yahudilerin %90'ının adayı terk ettiği ve geriye kalan %10'un dindar olmadığı dile getirilip; Küba'nın diplomatik ilişkilerini kestiği tek ülke İsrail olmasına rağmen adada antisemitizm'in görülmediğini aktarmıştır. Adath Israel Sinagogu Küba'daki tek Ortodoks sinagogdur.^[1] Aralık 2006'da Küba Yahudileri cemaatlerinin 100. kuruluş yıldönümünü kutlamıştır.^[2]

"Jewban"[değiştir | kaynağı değiştir]

"Jewban" (Jew [Yahudi] + Cuban [Kübalı]), "Juban", "Jewbano" veya "Jewbana" Güney Florida'da ortaya çıkmış etnik bir lakaptır. 2000'lerde muhtemelen Anthony Testino tarafından çıkarılmıştır. Astoria İtalyan İskoç İçicileri Dans Birliği (I.S.D.C.A) başkanı Testino Jewban'ı sinagog gazetesinin ismi olarak seçmiştir.