Judita Vaičiūnaitė

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Judita Vaičiūnaitė
DoğumJuly 12, 1937
Kaunas, Litvanya
Ölüm11 Şubat 2001 (63 yaşında)
Vilnius, Litvanya
MeslekŞiir
Alma materVilnius Üniversitesi
KonuMitoloji, Vilnius, kadınların hayatları

Judita Vaičiūnaitė (12 Temmuz 1937 - 11 Şubat 2001), Litvanyalı yazardır. Kentsel ortamları ve mitolojik kadınları şiirsel araştırması ile tanınan, Litvanya'nın en ünlü 20. yüzyıl şairlerinden biridir.[1][2][3]

Hayatının erken dönemi ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Judita Vaičiūnaitė 1937'de Litvanya'nın Kaunas şehrinde doğdu.[4][5] Babası bir psikiyatri profesörüydü ve annesi bir hemşireydi. Özellikle kız kardeşi Dalia ile yakındı.[4]

II. Dünya Savaşı'ndan sonra ailesiyle birlikte Vilnius'a taşındı.[3] Vilnius Üniversitesi'nde okudu ve 1959'da üniversiteden mezun oldu.[6] Vaičiūnaitė, hayatının geri kalanını Vilnus'ta geçirdi ve şehri çalışmalarının merkezi konusu olarak kullandı.[1][4]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Vaičiūnaitė'nin ilk şiir koleksiyonu, Pavasario akvarelės ("Bahar Suluboyaları") 1960 yılında yayımlandı.[2] Sık sık yeni koleksiyonlar yayınlamaya devam etti ve 20'den fazla şiir kitabı yazdı.[2][6] Ayrıca çocuklar için masallar ve şiirler yazdı.[2][4]

Vaičiūnaitė, Litvanya'daki çeşitli edebiyat dergilerinde editör olarak çalıştı.[6] Ayrıca diğer şairlerin, özellikle de Anna Akhmatova'nın eserlerinin Litvancaya çevirilerini tamamladı.[7][8] 1978'de Litvanya Poetry Spring [lt] Festivali ödülüne layık görüldü.[4]

1996 yılında, Žemynos vainikai ("Zemyna Çelenkleri") adlı koleksiyonuyla Baltık Meclisi Edebiyat, Sanat ve Bilim Ödülü'ne layık görüldü.[4] Aynı yıl, kendi hayatı hakkında bir dizi deneme olan Vaikystės veidrody anısını yayımladı.[4][9] 1997'de Litvanya Büyük Dükü Gediminas Nişanı ve 2000'de Litvanya Yazarlar Birliği Ödülü'nü aldı.[6]

Yazıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Vaičiūnaitė'nin şiirlerinde, Litvanya ve Yunan mitolojisi, modern caz, tarih ve çağdaş şehir hayatı dahil olmak üzere çok çeşitli konu ve temaları ele alınmıştır.[1][3][10] Sıklıkla Vilnius'un Eski Kentinde geçen şehir merkezli şiirleri en tanınan şiirleri arasında yer almaktadır.[1][2] Diğer Litvanyalı şairlerin çoğunun kırsal kesimden olduğu ve çalışmalarında doğal dünyaya odaklandığı bir zamanda yazmıştır.[11][12] Ayrıca şiirlerinde şehrin çok kültürlü tarihinden de bahsetmiştir.[3][13]

Çalışmalarında sıklıkla tarihsel ve mitolojik kadın figürleri açısından dramatik monolog kullandı.[1][13] Şiirlerinde, önde gelen Litvanyalı kadın şair Salomėja Nėris'in neo-romantik çalışmasından etkilendi.[14] Marcelijus Martinaitis, Sigitas Geda ve diğerleriyle birlikte, Sovyet yönetiminden memnuniyetsizlik arttıkça Litvanya şiirinde sessizce devrim yaratan bir neslin parçasıydı, ancak neo-romantik akıma bağlı kalmaya devam etti.[3][4][9][13]

Vaičiūnaitė bağımsız bir bekar anneydi, aynı zamanda romantik aşkın önemine de inanıyordu. Şehirdeki bekar kadınların hayatlarını anlatan feminist bir gerçekçilikle yazdı.[3][4][11]

Ölümü ve mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Judita Vaičiūnaitė 2001 yılında Vilnius'ta öldü.[4][5][15] Kristalas: Poezijos Rinktinė adlı eserinin ölümünden sonra 2010 yılındaki derlemesi Litvanya Yazarlar Birliği tarafından yayımlandı.[6][13] 2018 yılında, İngilizce çeviri çalışmalarının bir koleksiyonu Vagabond Sun: Selected Poems olarak yayımlandı.[3]

Vilnius'taki St. Catherine Kilisesi'nin yanında onuruna dikilmiş bir heykel yer almaktadır.[4]

Seçili eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şiir[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Pavasario akvarel's (1960)
  • Kaip žalias vynas (1962)
  • Per saulėtą gaublį (1964)
  • Vėtrungės (1966)
  • Po šiaurės herbais (1968)
  • Žiemos lietus (1987)
  • Žemynos vainikai (1995)
  • Seno paveikslo šviesa (1998)
  • Debeş arka (2000)
  • Kristalas: Poezijos Rinktinė (ölümünden sonra, 2010)

Oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Pavasario fleita (derleme, 1980)

Anı[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Vaikystės veidrody (1996)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Judita Vaiciunaite". All Poetry. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  2. ^ a b c d e "Judita Vaičiūnaitė". Vilnius Review (İngilizce). 19 Haziran 2017. 15 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  3. ^ a b c d e f g "On 'Vagabond Sun: Selected Poems' by Judita Vaičiūnaitė, translated by Rimas Uzgiris (Shearsman, 2018)". Ambit. 2 Mart 2019. 30 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ a b c d e f g h i j k "Vaičiūnaitė". Šaltiniai (Litvanca). 14 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ a b The Baltic : a history. Kenneth Kronenberg. Cambridge. 2016. ISBN 978-0-674-42604-7. OCLC 1124433712.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ a b c d e "from Crystal by Judita Vaičiūnaitė". Asymptote (İngilizce). 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  7. ^ Urban semiotics : the city as a cultural-historical phenomenon. I. A. Pilʹshchikov. Tallinn. 2015. ISBN 978-9985-58-807-9. OCLC 951558037. 
  8. ^ Venclova (2014). "Meetings with Anna Akhmatova". New England Review. 34 (3/4): 170-182, 383, 390. doi:10.1353/ner.2014.0039. 
  9. ^ a b Transitions of Lithuanian postmodernism : Lithuanian literature in the post-Soviet period. Mindaugas Kvietkauskas. New York: Rodopi. 2011. ISBN 978-94-012-0728-7. OCLC 785782275. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Lithuanian literature". The Columbia Dictionary of Modern European Literature. 2nd. New York: Columbia University Press. 1980.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ a b ""Unexpected Vistas": Rimas Uzgiris Translates Judita Vaičiūnaitė". AGNI Magazine. 18 Nisan 2016. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ "Debesu arka". World Literature Today. 76 (1): 170. Kış 2002. doi:10.2307/40157122.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ a b c d "To Gaze Through Clouds of Dust". Vilnius Review (İngilizce). 19 Haziran 2017. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  14. ^ "Translating Two Neo-Romantic Poems by Judita Vaičiūnaitė". World Literature Today (İngilizce). 15 Mart 2016. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  15. ^ Lithuania : in her own words : an anthology of contemporary Lithuanian writing. Laima Sruoginis. Vilnius: Tyto alba. 1997. ISBN 9986-16-054-5. OCLC 40545537. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Judita_Vaičiūnaitė&oldid=32183739" sayfasından alınmıştır