Jansencilik
.png)
Jansencilik bir Katolik teolojik harekettir. Fransa'da gündemde olmuştur. Günahın kaynağı, yani günahların insanın dünyaya gelmesiyle oluştuğunu savunan görüşü benimsemiştir. İlahi lütuf ve mukadderat ilkelerini savunur. Jansenizm'e göre Tanrı, lütfuyla kurtaracağı kimseleri dünyanın temelleri kurulmadan önce seçmiştir. İnsan ne yaparsa yapsın bunu değiştiremez. Kalvinizm ile çok benzer yanları olan bu akıma göre İsa sadece seçilmişler için canını vermiştir.
Hareket Hollandalı teolog Cornelius Jansen'in eserinden ileri gelmiştir. İlk defa popülerleşmesi Jansen'in Saint-Cyran-en-Brenne Abbey'den arkadaşı Abbot Jean Duvergier de Hauranne sayesindedir. Duvergier'in 1643'te ölümünden sonra Antoine Arnauld tarafından idare edilmiştir. Jansencilik 17. ve 18. yüzyıllarda Katolik Kilisesi'nde müstesna bir yere sahiptir. Hareketin merkezi Port-Royal Abbey, Paris'tir. Burası aynı zamanda Duvergier, Arnauld, Pierre Nicole, Blaise Pascal ve Jean Racine gibi yazarlara da ev sahipliği yapmıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Abercrombie, Nigel (1936). The origins of Jansenism. Oxford studies in modern languages and literature. Oxford: Clarendon Press. OCLC 599986225. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2015.
- Hamscher, Albert N. (1977). "The Parlement of Paris and the social interpretation of early French Jansenism". Catholic Historical Review. 63 (3). Catholic University of America Press. ss. 392-410. ISSN 0008-8080. JSTOR 25020157.
- Doyle, William (1999). Jansenism: Catholic resistance to authority from the Reformation to the French Revolution. Studies in European history. New York: St. Martin's Press. ISBN 9780312226763.
- Hudson, David (1984). "The 'Nouvelles Ecclésiastiques', Jansenism, and Conciliarism, 1717-1735". Catholic Historical Review. 70 (3). Catholic University of America Press. ss. 389-406. ISSN 0008-8080. JSTOR 25021866.
- Schmaltz, Tad M. (Jan 1999). "What has Cartesianism to do with Jansenism?". Journal of the History of Ideas. 60 (1). University of Pennsylvania Press. ss. 37-56. doi:10.1353/jhi.1999.0009. ISSN 0022-5037. JSTOR 3653999.
- Van Kley, Dale (Sonbahar 2006). "The rejuvenation and rejection of Jansenism in history and historiography: recent literature on eighteenth-century Jansenism in French". French Historical Studies. 29 (4). Duke University Press. ss. 649-684. doi:10.1215/00161071-2006-016. ISSN 0016-1071.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Provincial Letters adlı eser, Blaise Pascal (1656)
- Jansenism Resources: Jansencilik tarihi hakkında bilgiler içeren derleme
