Jale Karabekir
Jale Karabekir, Türk tiyatro insanı, akademisyen.
Feminist tiyatro topluluğu Tiyatro Boyalı Kuş’un kurucusu ve genel sanat yönetmenidir. Kadınlarla, gençlerle, öğrencilerle, aktivistlerle Ezilenlerin Tiyatrosu Atölyesi çalışmaları yapar.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
İstanbul Üniversitesi Dramaturji ve Tiyatro Eleştirmenliği Bölümü’nde yükseköğrenim gördü. Öğrenciliği sırasında 1996 yılında İstanbul'un Gazi Mahallesi'nde Kadın Danışma Merkezi'nde kadınlarla tiyatro çalışmalarına başladı. Kadınlarla tiyatro çalışmaya 1998-2002 arasında Okmeydanı Toplum Merkezi'nde devam etti.
1999'a yükseköğrenimini tamamladı ve Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde yüksek lisans öğrencisi oldu. Feminizm, feminist teori, feminist tiyatro üzerine çalışan Karabekir, 2000'de İstanbul'da alternatif oyunlar sahneleyen Tiyatro Boyalı Kuş adlı feminist tiyatroyu kurdu ve Ezilenlerin Tiyatrosu tekniklerini öğrenmek için atölyelere katılıp dünyadaki Ezilenlerin Tiyatrosu uygulayıcıları ile temasa geçti.[1]
2004'te "Kadınların Özgürleşmesi İçin Bir Strateji Olarak Performans: Okmeydanı Toplum Merkezi’nde Ezilenlerin Tiyatrosu Pratikleri" başlıklı teziyle yüksek lisans derecesi aldı.[2] İngilizce yazdığı tezini daha sonra Türkçeleştirerek "Türkiye'de Kadınlarla Ezilenlerin Tiyatrosu:Feminist Bir Metodolojiye Doğru" (2015) adıyla yayımladı.[1][3]
Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji bölümünde 2002-2006 yılları arasında araştırma görevlisi olarak çalıştı. 2007 yılından itibaren Işık Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak ders verdi.
2008 yılında kurulan Ezilenlerin Tiyatrosu Merkezi-Türkiye’nin kuruluşunda yer aldı. Tiyatro Boyalı Kuş'ta İbsen'in Bir Bebek Evi adlı oyununu Nora/Nurê adıyla Kürtçe olarak sahneledi.[4] Tiyatro Boyalı Kuş bu oyunla 2009 Uluslararası Ibsen Ödülleri’ne değer görüldü.[5][6]
Karabekir, 2015 yılında Hindistan’da kurulan Jana Sanskriti Uluslararası Ezilenlerin Tiyatrosu Araştırma Enstitüsü’nün yönetim ekibinde yer almaktadır.[7]
2019 yılında Kendine Ait Bir Oda oyununu kendi çevirisi ile sahne metnine dönüştürdü.[8]
Çeşitli dergi ve gazetelerde toplumsal cinsiyet ve performans konularında yazıları yayımlanmıştır ve ulusal ve uluslararası konferanslarda sunulmuş bildirileri vardır.[7]
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Telif eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Türkiye’de Kadınlarla Ezilenlerin Tiyatrosu: Feminist Bir Metodolojiye Doğru
Çevirileri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Feride Eralp ile birlikte Türkçe’ye çevirdiği Henrik Ibsen’in “Bir Bebek Evi (Nora)”
Yayına hazırladı[değiştir | kaynağı değiştir]
- Şahabettin Süleyman, “Çıkmaz Sokak”
- August Strindberg, “Matmazel Julie”
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Karabekir, Jale (2015). Türkiye'de kadınlarla ezilenlerin tiyatrosu : feminist bir metodolojiye doğru. İstanbul: Agora Kitaplığı. ISBN 978-605-103-273-3. OCLC 946518100.
- ^ "Jale Karabekir Ezilenlerin Tiyatrosu ve Tiyatronun Pedagojik Açılımları". Öğretmen Ağı konuşmaları. 19 Aralık 2012. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ "Jale Karabekir ile yeni kitabı üzerine: "Ezilenlerin Tiyatrosu ezilenlerin özgürleşmesini amaçlar." - Yeşil Gazete". 20 Haziran 2015. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ "Norveçli Nora ile Kürt Nurê". Cumhuriyet. 20 Mayıs 2010. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ Demircioğlu, Hande (11 Kasım 2011). "Nora/Nurê". birgun.net. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ Kaya, Yaşam (26 Ekim 2010). "Nora'nın Bu Yorumu İzleyenleri Büyülüyor!". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ a b "Jale Karabekir | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023.
- ^ Avan, Yeşim PİRPİR (21 Kasım 2019). "Feminist tiyatro "Tiyatro Boyalı Kuş" örneği üzerinden Türkiye'deki feminist tiyatrolara genel bir bakış". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi: 123-138. doi:10.29000/rumelide.648460. ISSN 2148-7782. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.