İçeriğe atla

Irak İsyanı (2011-2013)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Irak İsyanı
Irak çatışmaları (2003-günümüz)

ABD ve Kuveyt birlikleri, 18 Aralık 2011'de son askeri konvoy geçtikten sonra Kuveyt ile Irak arasındaki kapıyı kapatmak için birleşti. Yeni Şafak Operasyonu'nun sona erdiğini ve ABD sonrası isyan aşaması döneminin başlangıcını işaret ediyor.
Tarih18 Aralık 2011 - 30 Aralık 2013
Bölge
Irak (Bağdat dahil çoğunlukla merkezi ve kuzeyi)
Sonuç
  • ABD'nin çekilmesinden bu yana artan sayıda isyancı büyük ölçekli saldırı ile şiddette önemli artış
  • IİD'nın yeniden canlanması,[1] daha sonra IŞİD'e dönüşmesi
  • İsyanın 2013'te başlayan tam teşekküllü bir iç savaşa dönüşmesi
Taraflar

Sünniler: Irak Şam İslam Devleti
El-Kaide
Irak İslam Ordusu


Baas Partisi yandaşları
Nakşibendi Ordusu

Cihad ve Kurtuluş Yüksek Komutanlığı

Şiiler: Özel Gruplar
Mehdi Ordusu
Asaib Ehl-Hak
Kata'ib Hizbullah

Bedir Tugayı

Devlet güçleri: Irak Irak Silahlı Kuvvetleri

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Peşmerge
Komutanlar ve liderler

Ebu Kuaşlı
Ebu Dua

İzzet İbrahim el-Duri

Mukteda El Sadr

Ebu Mustafa el-Şebani

Irak Celal Talabani
Irak Nuri El Maliki

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Mesud Barzani


Irak İsyanı, Irak Savaşı'nın sona ermesinden ve ABD birliklerinin Irak'tan çekilmesinden sonra 2011'in sonlarında başlayan ve merkezi hükûmetle şiddetli çatışmalara ve Irak'ın dini grupları arasında düşük düzeyde mezhepsel şiddete neden olan bir isyandı.

İsyan, 2003'te ABD'nin Irak'ı istila etmesinin ardından yaşanan olayların doğrudan bir devamıydı. Sünni militan gruplar, Şii liderliğindeki hükûmete ve onun koalisyon yardımı olmadan insanları koruma çabalarına olan güveni sarsmak için ülkenin Şii çoğunluğunu hedef alan saldırıları hızlandırdı.[2] Irak'taki silahlı gruplar, 2014'te birleştiği Suriye İç Savaşı tarafından giderek daha fazla harekete geçirildi.[kaynak belirtilmeli] Birçok Sünni grup, Şii grupların desteklemek için harekete geçtiği Suriye hükûmetine karşı durdu ve her iki mezhebin de çok sayıda üyesi Suriye'de savaşmak için sınırı geçti.[3]

2014'te, Musul'un ve Kuzey Irak'taki önemli bölgelerin Selefi cihatçı militan bir grup, köktendinci ve Sünni İslam'ın Vahhabi doktrinini izleyen tanınmayan bir proto-devlet olan Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından fethedilmesinin ardından isyan, dramatik bir şekilde tırmandı.[4][5] IŞİD, 2014 yılının başlarında Irak hükûmet güçlerini Batı Irak saldırısında kilit şehirlerden çıkardığında küresel önem kazandı. Ardından Musul'u ele geçirdi ve Sincar Katliamı'nı gerçekleştirdi, böylece yeni çatışmayı Suriye İç Savaşı ile birlikte yeni ve çok daha ölümcül bir çatışmaya dönüştürdü.

  1. ^ "Al-Qaeda's Resurgence in Iraq: A Threat to U.S. Interests". U.S Department of State. 5 Şubat 2014. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010. 
  2. ^ "Suicide bomber kills 32 at Baghdad funeral march". Fox News. Associated Press. 27 January 2012. 6 March 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 April 2012. 
  3. ^ Salem, Paul (29 Kasım 2012). "INSIGHT: Iraq's Tensions Heightened by Syria Conflict". Middle East Voices (Voice of America). 4 July 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  4. ^ Fouad al-Ibrahim (22 Ağustos 2014). "Why ISIS is a threat to Saudi Arabia: Wahhabism's deferred promise". Al Akhbar English. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Dolgov, Boris (23 Eylül 2014). "Islamic State and the policy of the West". Oriental Review. 9 October 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017.  Wilson, Rodney (15 Mayıs 2015). Islam and Economic Policy. Edinburgh University Press. ISBN 9780748683895. 10 October 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017 – Google Books vasıtasıyla.  Cockburn, Patrick (3 March 2016). "End Times for the Caliphate?". ss. 29-30. 9 October 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017 – London Review of Books vasıtasıyla.  Pastukhov, Dmitry; Greenwold, Nathaniel. "Does Islamic State have the economic and political institutions for future development?" (PDF). 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017.  Pedler, John (28 April 2015). A Word Before Leaving: A Former Diplomat's Weltanschauung. Troubador Publishing Ltd. ISBN 9781784622237. 10 October 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017 – Google Books vasıtasıyla.  Kerr, Michael; Larkin, Craig (1 January 2015). The Alawis of Syria: War, Faith and Politics in the Levant. Oxford University Press. ISBN 9780190458119. 10 October 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017 – Google Books vasıtasıyla.