II. Henry

Başlığın diğer anlamları için II. Henry sayfasına bakınız.

II. Henry
İngiltere Kralı II. Henry
İngiltere Kralı
Hüküm süresi	25 Kasım 1154 - 6 Nisan 1189
Taç giymesi	19 Aralık 1154
Önce gelen	Kral Stephen
Sonra gelen	I. Richard
Veliaht(lar)	Henry the Young King
Doğum	5 Mart 1133(1133-03-05) Le Mans, Fransa
Ölüm	6 Temmuz 1189 (56 yaşında) Chinon, Fransa
Defin	Fontevraud Abbey, Fransa
Eş(ler)i	Akitanya Düşesi Eleanor
Hanedan	Plantagenet Hanedanı
Babası	V. Geoffrey Anjou Dükü
Annesi	İmparatoriçe Matilda

II. Henry (5 Mart 1133 – 6 Temmuz 1189) İngiltere Kralı. Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminin ardından tahta çıkmış ve 1154-1189 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Çocukluğu ve gençliği

II. Henry 5 Mart 1133'te, Fransa'nın Le Mans kentinde doğdu. Babası Anjou Kontu V. Geoffroy Anjoulu ve annesi İngiltere Kraliçesi Mathilda idi. İngiltere Kralı olmakla beraber çocukluğunu 9 yaşına kadar Normandiya'da geçirdi. 9 yaşında iken, Robert Glouchesterlı tarafından İngiltere'ye götürüldü ve Bristol'lu Matthew tarafından eğitim gördü. 1144 yılında Normandiya'ya geri döndü ve eğitimine orada devam etti. Henry gayet zeki ve çalışkan bir öğrenci olup zamanına göre gayet iyi eğitim gördü. Ama İngilizce'yi hiç öğrenmedi ve İngilizce konuşmamakta olup konuşma dili Fransızca idi. Fakat Avrupa'da o zaman eğitim görmüş kişiler gibi, gayet iyi Latince de bilmekteydi. Tüm devlet belgeleri ve kanunları da Latince olarak yazılmaktaydılar,

İngiltere'de 1135'de ölen İngiltere Kralı I. Henry'in ölümünden sonra bir anarşik iç savaş çıkmıştı. I. Henry'nin kızı olan ve 1041'de Kutsal Roma İmparatoru V. Heindrich'e de yaptığı kısa bir evlilik dolayısıyla İmparatoriçe olarak anılan İmparatoriçe Mathilda kendini meşru İngiltere hükümdarı olarak görmekteydi. Fakat onun kuzeni olan Stephen Bloisli İngiltere tahtını meşru olmadan gasp etmiş ve İngiltere'de hüküm sürmeye başlamıştı. Bu İngiltere'de "Anarşi" adı verilen bir karışıklık durumu yarattı. II. Henry daha yetişkin olmadan bile annesinin İngiltere Kralı olma haklarını savunmaya ve İngiltere'yi Stephen Bloisli'den geri alma uğraşlarına da katkı yapmaya başlamıştı. II. Henry annesi ile İngiltere'deki iç savaşlara katıldı. 14 yaşındayken Fransa'da paralı askerlerden oluşan bir ordu kurarak bu orduyu Manş Denizi üzerinden İngiltere'ye geçirtti. Bu paralı askerler ordusu Wiltshire'da olan karışıklıklara katıldılar. 17 yaşındayken Normandiya Dükü olarak ilan edildi. 1151'de ise Anju Duku unvanını kalıtsal olarak aldı.

1151'de Henry Elanor Akitanyalı ile evlendi. Elanor Akitanyalı Fransa'da Akitanya'da büyük arazilere sahipti. Kendi adına Akitanya Düşesi olarak hüküm sürmekteydi. 1387-1151'de Fransa Kralı VII. Louis'nin kraliçesi olmuştu ve bu Fransa kraliçesi rolü ile [[İkinci Hacli Seferi]]'ne katılmıştı. Fakat bu seferden sonra Elanor Fransa Kralı VII. Louis'den ayrılmak istedi. Önce Papa III. Eugene bunu kabul etmedi ama Elanor'un Fransa Kralı'ndan ikinci çocuğu bir kız olunca Fransa Kralı bir erkek varis bulmak için Elanor Akitanyalı'dan ayrılmaya karar verdi. "İkinci Beaugency Konsil"'inde bu evliliğin yakın kuzenler arasında yapıldığı için kilise yasasına göre kanunsuz olduğu kabul edildi ve VI. Louis ile Elanor Akitanyalı'nın arasında yasal evlilik bulunmadığı ilan edildi.

1153'de II. Henry Fransa'dan İngiltere'ye Stephen'e karşı bir askeri sefere çıktı. Stephen Bloislu'nun tek oğlu ve varisi Eustacae o yıl başlarında olmuştu. Bunun üzerine Stephen ile Henry arasında "Walingsford Antlaşması" yapıldı. Bu antlaşmaya göre Stephen İmparatoriçe Matilda'nin oğlu Henry Stephen tarafından da İngiltere Kralı veliahtı olarak kabul edildi ve böylece İngiltere'deki anarşik iç savaş sona erdi . Stephen Bloisli Aralık 1154 başında öldükten sonra II. Henry İngiltere Kralı oldu ve 19 Aralık 1154'de taç giyme töreni yapıldı.

Krallık dönemi

Aralık 1154'de Stephen Bloisli ölünce II. Henry İngiltere Kralı olarak tahta geçti. II. Henry enerjik ve bazen gayet gaddar bir hükümdar idi. Büyükbabası I. Henry'nin kraliyeti zamanında elde ettiği iktidar gücünü ve kraliyet yönetim gücünü tekrar kendi elinde toplamak için büyük çalışmalar yaptı. İlk iktidara geldiği bugünlerde soylu baronların elde etmiş oldukları büyük yetkileri azaltmaya büyük önem verdi. Bunun için Londra'da bir merkez sivil idare kurdu. Çıkardığı kanunlarla derin ve kapsamlı bir adalet sistemi kurmaya önem verdi. Onun için merkezi Londra kralının adaletin işletildiği bir hukuk ve adalet merkezi oldu. Kendisinden önce adalet yöresel ve yerel soylular tarafından "savaşma ile adalet doğması" prensibine dayanmakta idi ve baronlar her türlü savaşma için eğitilip yetiştirilmiş oldukları için haklı-haksız savaşmada galip gelip bir çeşit adalet sistemi yürütmekteydiler. II. Henry adil kanunların adaletin temelinde olduğu prensibini İngiltere adalet sistemi içinde kurup yerleştirmek için 1166'da bir "jüri önünde muhakame" sistemini kabul etti .

II. Henry İngiltere'de merkezi idareyi güçlendirmeyi ve iktidar gücünün Londra merkezinden konsantre etmeye önem verdi. Bu arada Britanya adasından kendine bağlı olan Galler Ülkesi ile Avrupa kıtasında Fransa'da bulunan Anjou, Maine ve Touraine bölgelerindeki arazilerini de gayet sıkı kontrol altında yönetmeye başladı.

Henry yeni kanun ve hukuk sistemini kurup yerleştirmek reformu sırasında o dönemde önemli bir hukuk merkezi olan kilise mahkemeleri ve kanunlarının alanınına girmeye başladı. Kilise mahkemelerinin ve adaletinin merkezinin Roma'da Papalık olması ve bu mahkemelerde hukukun kilisesine ve Roma'nın gücüne bağlanmasını önlemeye çalıştı. Önce kendine yakın bir kraliyet idarecisi ve yakın bir arkadaşı olan Thomas Becket'i İngiltere'de Katolik Kilisesi merkezi kardinali olarak Canterbury Başpiskoposu yaptırdı. Fakat Kardinal olan Becket Roma kilisesinin ve Papalık haklarını geri almaya büyük gayret göstermeye başladı. Kral II. Henry ile Canterbury Başpiskoposu Becket arasında gayet büyük prensip ihtilafı çıktı. Becket kilise muhakemelerine daha fazla imtiyazlar ve güçler verilmesini istemekteydi ve kral olan II. Henry'nin yaptığı kanunların kilise mahkemelerine uygulanmamasını istemekteydi. Becket bir dönem İngiltere'den kaçtı ve Fransa'dan görev yapmaya başladı. Sonra kral ile anlaşıp tekrar Canterbury'ye döndü. Fakat II. Henry ona çok kızgındı. Devamlı Lonrdra'da saray toplantılarında Becket aleyhtarı laflar etmekteydi. Anlatılan hikayelere göre bu toplantılara iştirak eden dört soylu şövalye Henry'nin "kim beni bu karışıklık çıkararak kavgacı papazdan kurtaracak" sözlerini gayet ciddiye alarak Londra'dan Canterbury'ye gittiler. Bu dört şövalye Becket'i katedral içinde dua ederken buldular ve onu bıçaklayarak öldürdüler. Bu İngiltere'de gayet büyük aksi tesir yarattı. Becket'in bir evliya olduğu kabul edildi ve onun Katedral içinde öldürüldüğü yerde yapılan büyük lahitli anıt mezarı dindarların bir ziyaretgahı haline geldi. II. Henry bu şövalyeleri öldürttü ve tahtını kurtarmak için gayet büyük şahsi yas ve tövbe etme gösterileri yaparak bu gaileden kendini kurtarmaya çalıştı.

Henry'nin birinci oğlu William, Poitiers Kontu bebekken öldü. İkinci oğlu yine aynı isimli Henry 15 yaşında iken babası olan Kral II.Henry tarafından ortak kral olarak bir taç giyme töreni ile tahta geçirildi. Bu o zamana kadar ve o zamandan beri İngiltere'de tek ortak krallıktır . Bu gence verilen "Genç Kral Henry" ismiyle hükümdar olmakla beraber bu gence hiçbir devlet görevi ve unvanı verilmedi ve krallığı sadece törensel olarak kaldı. Buna Canterbury Başpiskoposu Becket itiraz etmişse de Kral II. Henry'yi bu kararından vazgeçirememiştir.

Evliliği ve çocukları

Henry 19 yaşındayken Eleanor Akitanyalı ile evlendi. Evlilikleri İngiltere tarafından pek hoş karşılanmadı, çünkü Eleanor henüz 2 ay önce VII. Louis'ten boşanmıştı. Henry ve Eleanor'un evliliği ise her zaman sorunlarla geçti. Bu ilişki 1173 yılında Eleanor'un kendi çocuklarını Henry'ye kışkırtmaya çalışması ile son buldu. Bu olaydan sonra Henry'nin Eleanor'u on beş yıl ev hapsinde tuttuğu da bilinmektedir.

Henry'nin bu evlilikten sekiz çocuğu oldu: William, Henry, Richard, Geoffrey, John, Matilda, Eleanor, ve Joan.

Henry'nin evlilik dışında da birçok çocuğu olduğu bilinmektedir. Bunlar arasında Norfolk Kontesi'nden olan Geoffrey, York Başpiskoposu; Ykenai adli bir kadından olan Morgan, Durham Piskoposu ile Matilda Barking Manastırı Başrahibesi'nin isimleri verilmektedir.

Kişiliği

II. Henry'nin dedesi I. Henry gibi çok adaletli olduğu bilinir. Ayrıca yetenekli bir dilbilimciydi ve Latince'yi anadili gibi bildiği de söylenir.

Dış kaynaklar

• Richard Barber, The Devil's Crown: A History of Henry II and His Sons (Conshohocken, PA, 1996)
• Robert Bartlett, England Under The Norman and Angevin Kings 1075–1225 (2000)
• J. Boussard, Le government d'Henry II Plantagênêt (Paris, 1956)
• John D. Hosler Henry II: A Medieval Soldier at War, 1147–1189 (History of Warfare; 44) Brill Academic Publishers, 2007 ISBN 90-04-15724-7
• John Harvey, The Plantagenets
• John Harvey, Richard I
• Ralph Turner & Richard Heiser, The Reign of Richard Lionheart
• W. L. Warren, Henry II (London, 1973).
• Judith Everard, "Lay Charters and the Acta of Henry II," in C. P. Lewis (ed), Anglo-Norman Studies XXX: Proceedings of the Battle Conference 2007 (Woodbridge, Boydell Press, 2008), 100-116.

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta Henry II of England ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
• Curlie'de II. Henry (DMOZ tabanlı)
• "World History" veritabani "Henry II" maddesi
• Ortacaglar Kaynak Kitabi: Angevinler İngilteresi
• Henry Projesi

Resmî unvanlar
Önce gelen: Stephen Bloisli	İngiltere Kralı 1154 - 1189	Sonra gelen: Aslan Yürekli Richard