İçeriğe atla

II. Eurydike (Makedon)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Eurydice (wife of Antipater II of Macedon), Eurydice I of Macedon ve Eurydice of Macedon ile karıştırılmamalıdır.

Eurydike veya Eurydice (Yunanca: Εὐρυδίκη Eurydikē; y. MÖ 337-317), sıklıkla Adea Eurydice olarak anılır, Makedonya'nın kraliçesi (eş) III. Filip'in karısı ve IV. Amyntas ile Cynane'nin kızıydı.

Erken dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Eurydike'nin doğum yılının kesin tarihi bilinmemektedir, ancak amcası Büyük İskender babasını, II. Filip'in suikastından kısa bir süre sonra öldürdüğü için, MÖ 335'ten sonra doğmuş olması olası değildir.[1] Annesi Cynane'nin yaşı ve evlilik yılı hakkında çeşitli görüşler bulunmaktadır ve Eurydike'nin olası en erken doğum yılı MÖ 342'dir.[1] Eurydike'nin doğumdaki adı Adea idi. Annesi Cynane tarafından büyütüldü.[2][3]

Annesiyle birlikte, İskender'in ölümünden sonra onun birlikleriyle buluşmak ve Eurydike'yi III. Filip ile evlendirmek umuduyla Asya'ya yaptığı cesur seferde ona eşlik etti.[4] Cynane, birlikleri Alcetas yerine kendisini takip etmeye ikna etmede başarılı olmasına rağmen, ya o ya da Perdikkas tarafından öldürüldü.[5] Ancak, birliklerin dile getirdiği hoşnutsuzluk ve kraliyet ailesinin hayatta kalan üyelerinden biri olarak Eurydike'ye duydukları saygı, imparatorluk naibi Perdikkas'ı sadece onun hayatını bağışlamakla kalmayıp, aynı zamanda onu Büyük İskender'in üvey kardeşi ve Makedonya tahtının varisi olan Kral Filip Arrhidaeus ile evlendirmeye yöneltti. Kaynaklar, kralın zihinsel engelli olması nedeniyle bu evliliğin dengesiz olduğuna işaret etmektedir. Dahası, Filip Arrhidaeus Makedonya kralı olmasına rağmen, bu onu İskender'in imparatorluk varisi yapmadı; İskender imparatorluğunu fetih yasasıyla kazanmıştı ve imparatorluğun Asya kısmı (bütünün onda dokuzundan fazlası) Makedonya halkının bir parçası değildi. Evliliği üzerine Adea, muhtemelen bir tür kraliyet unvanı olarak adını Eurydike olarak değiştirdi. Bu isim, anneannesi Audata Eurydice, II. Filip'in annesi Makedonyalı I. Eurydike ve Perdikkas'ın annesini hatırlatarak Makedonyalılara güçlü Argead mirasını hatırlatmaktadır.[6][7]

Makedonya'nın kraliçe eşi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynaklar, Perdikkas'ın yaşamı boyunca Eurydike hakkında yine sessizdir. MÖ 321'de ölümünden sonra, muhtemelen hala bir genç olan Eurydike, yeniden iktidara talip olur: Makedonya'nın yeni naipleri Peithon ve Arrhidaeus'tan naiplikten pay ister.[4] Eurydike, II. Filip ve Perdikkas'tan gelen soyu ve III. Filip ile evliliği sayesinde kendisini meşru veraset çizgisinin temsilcisi olarak kabul ettirir.[7] Makedonya ordusuyla olan bağları ve kralın eşi statüsü, nüfuz kazanmasına yardımcı olur ve kısa bir süre için fiili bir naip gibi olmayı başarır. Birliklere askeri kıyafetlerle konuşmuş olabilir.[8] MÖ 321'deki Triparadisus Antlaşması'ndaki müzakerelerde aktif rol alır.

Ancak tam bu noktada, yeni bir rakip olan Büyük İskender'in generali Antipatros, kraliyet sarayına geri döner ve boşta olan naiplik için hak iddia eder. Bunu engellemek ve Makedonya ordusu üzerindeki komutayı elinde tutmak amacıyla Eurydike, Antipatros'un onlara ödeme yapamaması nedeniyle huzursuz olan toplanmış askerlere halka açık bir konuşma yapar. Eurydike'nin konuşması başarısız olur; Makedonya ordusu Antipatros lehine karar verir ve general, kralın naibi ve vasisi olarak atanır.[9]

Eurydike, bir kez daha nispeten güçsüz bir şekilde, kocası ve Antipatros ile birlikte Makedonya'ya gider. Ancak MÖ 319'da Antipatros'un ölümü, onun yerine naip olan Poliperhon'un daha zayıf karakteri, Yunanistan'daki girişimlerinin başarısızlığı ve her şeyden önce Olympias'a karşı gösterdiği olumlu eğilim, onu yeniden aktif rol almaya yöneltir: Kassandros ile bir ittifak kurar.

MÖ 317'de Poliperhon'u tahttan indirir. Kassandros'u naip atamış olması mümkündür,[10] ancak sık sık kendisi naip olarak hareket eder. Ancak Poliperhon, Olympias ile güçlerini birleştirir.[11] Kassandros hala Peloponnese'de savaşıyorken, Eurydike bir ordu toplar ve Poliperhon, Epirus'tan ona karşı ilerler. Ona bu ülkenin kralı Aeacides, Olympias, Roksana ve genç Makedonya Kralı IV. Aleksandros eşlik ediyordu. Ancak Olympias'ın varlığı tek başına mücadeleyi sonuçlandırmaya yeter: Makedon birlikleri Büyük İskender'in annesine karşı savaşmayı reddeder ve onun tarafına geçer. Eurydike Amphipolis'e kaçar, ancak yakalanıp hapse atılır.

Hapis ve infaz

[değiştir | kaynağı değiştir]

Önce kocasıyla birlikte küçük bir zindana kapatılır ve kendisine çok az yiyecek verilir; ancak kısa süre sonra Makedonyalılar arasında uyanan merhametten endişelenen Olympias, kesin olarak rakibinden kurtulmaya karar verir. Diodorus, Eurydike'nin ölümüyle ilgili dramatik -ancak belki de tarihsel olarak yanlış- bir anlatı sunar.[12] Olympias, hapishanedeki genç kraliçeye bir kılıç, bir ip ve bir kadeh baldıran otu göndererek, nasıl ölmek istediğini seçmesini ister. Eurydike'nin direnci sonuna kadar kırılmaz; Olympias'a meydan okumaya devam eder ve ona da aynı armağanların yakında verilmesi için dua eder. Kocasına elinden gelen en iyi şekilde uygun bir cenaze töreni yaptıktan sonra, kendi kuşağıyla intihar eder,[4] üstelik bir damla gözyaşına ya da ağıt sözcüğüne bile yer vermeden.[13][14][15] Bazı araştırmacılar, Makedonyalıların Olympias'a neden ihanet ettiğini açıklamak için onun bu cinayetini kullanırlar.[7]

Daha sonra cesedi Kassandros tarafından kaldırılır. Altı yıl sonra, MÖ 316'da, Eurydike, Filip ve Cynane için muhteşem bir cenaze töreni düzenlenir.[1] Eurydike, kocasınınkiyle birlikte Aegae'de toprağa verilir.[16]

Mezar II'nin Keşfi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1977'de Manolis Andronikos Büyük Tümülüsleri keşfetti ve oradaki mezarları kazdı. II. Mezarlığın genellikle Makedonya Kralı II. Filip ve Makedonyalı Kleopatra Eurydice'nin mezar yeri olduğu düşünülmektedir. Ancak bazı araştırmacılar, buranın aslında Eurydike ve III. Filip'in mezarı olduğunu savunmaktadır.[17] Bu görüş, mezarda bulunan 4. yüzyıla ait seramik nesneler ve II. Mezarda İskender'in fetihlerinden sonraki bir tarihi işaret eden Asya mimari ve sanatsal özelliklerinin yanı sıra, II. Filip, Kleopatra ve kızları Europa'nın I. Mezara gömüldüğüne dair kanıtlarla desteklenmektedir.[18] Ek olarak, kadın mezar yerinin yakınında bulunan askeri eşyalar ve Amazon temalı imgeler, onun bir savaşçı olarak gömüldüğünü ima etmektedir, ancak bazı tarihçiler bu silahların erkeğin onuruna olduğunu ve Eurydike'nin hiçbir zaman savaş alanında savaştığına dair bir kanıt bulunmadığını savunmaktadır.[1]

Kaynaklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d Carney, Elizabeth (17 Mayıs 2017). "Commemoration of a Royal Woman as a Warrior: The Burial in the Antechamber of Tomb II at Vergina". Syllecta Classica (İngilizce). 27 (1): 109-149. doi:10.1353/syl.2017.0004. ISSN 2160-5157. 
  2. ^ Photius, Bibliotheca, cod. 92
  3. ^ Sivkina N.Y. — Mythologization and rationalization of the image of the famous Queen of Macedonia // History magazine - researches. – 2022. – № 1. – P. 48 - 56. DOI:10.7256/2454-0609.2022.1.37557 URL: https://en.nbpublish.com/library_read_article.php?id=37557
  4. ^ a b c Carney, Elizabeth (1987). "The Career of Adea-Eurydike". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 36 (4): 496-502. ISSN 0018-2311. 
  5. ^ Carney, E. (2019). An Exceptional Argead Couple: Philip II and Olympias. In Power Couples in Antiquity (ss. 16-31). Routledge.
  6. ^ Pomeroy, Sarah B. (1984). Women in Hellenistic Egypt: from Alexander to Cleopatra (İngilizce). Schocken Books. ISBN 978-0-8052-3911-9. 
  7. ^ a b c Miron, Dolores (2000). "Transmitters and Representatives of Power: Royal Women in Ancient Macedonia". Ancient Society. 30: 35-52. doi:10.2143/AS.30.0.565557. ISSN 0066-1619. 
  8. ^ Bagnall, Roger S, (Ed.) (21 Ocak 2013). The Encyclopedia of Ancient History. 1 (İngilizce). Wiley. doi:10.1002/9781444338386.wbeah09110.pub2. ISBN 978-1-4051-7935-5. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2025. 
  9. ^ Photius, ibid.; Diodorus Siculus, Bibliotheca, xviii. 39
  10. ^ Carney, E. D. "Olympias, Adea Eurydice, and the end of the Argead dynasty." Ventures into Greek History (1994): ss. 357-380.
  11. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :5 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  12. ^ Carney, Elizabeth D. (1993). "Olympias and the Image of the Virago". Phoenix. 47 (1): 29-55. doi:10.2307/1088917. ISSN 0031-8299. 21 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2025. 
  13. ^ Diodorus, xix. 11
  14. ^ Justinus, Epitome of Pompeius Trogus, xiv
  15. ^ Aelianus, Varia Historia, xiii. 36
  16. ^ Diodorus, xix. 52; Athenaeus, iv. 41
  17. ^ "Vergina (Tomb of Philip II)". www.brown.edu. 21 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  18. ^ Bartsiokas, Antonis ; Arsuaga, Juan-Luis ; Santos, Elena ; Algaba, Milagros ; Gómez-Olivencia, Asier. “The Lameness of King Philip II and Royal Tomb I at Vergina, Macedonia.” Proceedings of the National Academy of Sciences - PNAS, vol. 112, no. 32, United States: National Academy of Sciences, pp. 9844–48, DOI:10.1073/pnas.1510906112

Daha fazla okuma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Popüler edebiyat
  • Renault, Mary. Funeral Games (Cenaze Oyunları). New York: Pantheon Books, 1981.

Şablon:Queens of Ancient Egypt

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=II._Eurydike_(Makedon)&oldid=35278980" sayfasından alınmıştır