Ara yoğunluklu lipoprotein

Ara yoğunluklu lipoproteinler (İngilizce intermediate density lipoprotein IDL olarak kısaltılırlar), çok düşük yoğunluklu lipoproteinlerin (VLDL) yıkımından oluşan bir sınıf plazma lipoproteinidirler. Başlıca trigliserit ve kolesteril esterlerden oluşurlar. Karaciğerde reseptör aracılıklı endositoz yoluyla kandan alınırlar veya düşük yoğunluklu lipoproteinlere (LDL) dönüşürler.

VLDL'deki trigliseritler lipoprotein lipaz (LPL)'nın etkisiyle azaldıkça bu lipoproteinin bileşimi değişir, yoğunluğunun yükselmesinden dolayı artık "ara yoğunluklu" lipoprotein olarak adlandırılır. IDL'nın yoğunlukları 1,006 ile 1,019 g/cm³ arasındadır. Çapları 25-35 nm arasında olur. Başlıca apoB-100 ve apoE proteinleri içerirler.

IDL'nin iki akıbeti olabilir. IDL'nın yaklaşık yarısı karaciğer hücrelerinde bulunan reseptörler tarafından tanınıp endositoz yoluyla bu hücrelerin içine alınır. Öbür yarısı ise trigliseritlerini kaybetmeye devam ederler, sonra taşıdıkları kolesteril ester miktarı trigliserit oranını aşınca apoE'yi kaybederler ve en sonunda düşük yoğunluklu lipoproteinlere (low density lipoprotein, LDL) dönüşürler.

Kaynakça

• Clinical Methods, Third Edition. Walker, H.K.; Hall, W.D.; Hurst, J.W.; editors Stoneham (MA): Butterworth Publishers; c1990
• Biochemistry, 5th ed., J. M. Berg, J. L. Tymoczko, L. Stryer. New York: W.H. Freeman and Co., 2002.