Hüseyin Nâzım Paşa
Hüseyin Nâzım Paşa | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1854 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 8 Aralık 1927 (73 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Devlet adamı, Yazar, Gazeteci |
Hüseyin Nâzım Paşa (d. 1854, İstanbul - ö. 1927, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde valilik mevkilerinde bulunmuş, ayrıca yazarlık ve gazetecilik yönü de bulunan bir Osmanlı devlet adamıdır.
İttihat, Tercüman-ı Hakikat ve Takvîm-i Vekâyi gazetelerinde uzun süre edebî makaleler yazdı. Beyoğlu Mutasarrıflığı, Zaptiye Nezâreti ve çeşitli illerde valilik yaptı.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1854 yılında İstanbul’da Dünya'ya geldi. Batum hanedanından olan babası Tahsin Efendi,[2] Harbiye Nezâreti nüfus kalemi kâtiplerinden idi.[3]
Beyazıt Rüştiyesi’nde okuyup Beyazıt Camii’nde dersler görmüştür.[2][3] Babasının sürgünü dolayısıyla Kıbrıs’ta bulundu,[2] burada Farsça öğrendi. İstanbul'a dönüşünde Mahrec-i aklâm'da Fransızca, cebir, geometri, felsefe, tarih ve coğrafya okudu.[3]
1872'de 19 yaşında Tahrîrât-ı Ecnebiye Odası'na girdi.[3] Bir yıl sonra Paris’e hukuk eğitimi için gönderildi. Avrupa’daki öğrencilerin ülkeye çağrılmasıyla İstanbul’a geri döndü.[2] ve Nafia Nezareti Tercüme Odası'na memur oldu. Bir süre sonra gazetecilik yapmak için bu görevinden istifa etti.[2]
1877’de Galata Rüştiyesi Türkçe öğretmenliğine, daha sonra Hilâl-i Ahmer Cemiyeti ve Komisyon-u Mahsûs kâtipliğine tayin edildi. 1889’un sonlarında Beyoğlu mutasarrıflığına, 1890 yılında Zaptiye Nazırlığı’na getirildi. 1894 yılında vezir rütbesi aldı Sağlık sebeplerinden dolayı 1896 yılında Zaptiye Nazırlığı’ndan alındı. Dört ay sonra Beyrut ve Suriye valiliklerine; 1906'da Cezâyir-i Bahr-ı Sefîd Valiliği vekâletine atandı. Bir süre sonra Aydın ve Edirne valiliklerine tayin edildi. Murassa Osmânî ve Mecîdî nişanları, gümüş ve altın imtiyaz, altın liyakat ve hicaz demiryolları madalyalarına layık görüldü.[2]
İstanbul'da vefat eden paşa, Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.[3]
Edebî hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hüseyin Nâzım Paşa, devlet adamlığının yanı sıra bir şair, yazar ve tercümandı. İttihad, Tercüman-ı Hakikat ve Takvîm-i Vekâyi adlı gazetelerde uzun süre yazarlık yaptı, Hülasa-i Efkâr adlı bir gazete çıkardı.[2] Engizisyon Esrarı ve Endülüs isimli iki tarihi, Aleksaviç, Sohum ve Hicret isimli üç tiyatro eserleri vardır.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Servet-i Fünun Dergisi - Sayı: 313". Redaktör: Ahmed İhsan. 27 Şubat 1312 - 11 Mart 1897.
- ^ a b c d e f g Murat Kasap (8 Eylül 2008). "Hüseyin Nâzım Paşa". Osmanlı Gürcüleri. Gdd. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f AKTAŞ, OĞUZ, KÜÇÜK (1993). "HÜSEYİN NÂZIM PAŞA'NIN HAYATI" (PDF). ERMENİ OLAYLARI TARİHİ I Hüseyin Nâzım Paşa. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hüseyin Nazim Paşa, Hatıralarım. Ermeni Olaylarının İçyüzü. Istanbul: Selis Kitaplar 2003. ISBN 9758724223 (İlk olarak 1931 senesinde Yeni Gün gazetesinde tefrika edilmiştir)
- Osmanlı Edirne valileri
- Osmanlı Aydın valileri
- Osmanlı Cezayir-i Bahr-i Sefid valileri
- 1854 doğumlular
- 1927 yılında ölenler
- İstanbul doğumlu devlet görevlileri
- 19. yüzyıl Osmanlı yazarları
- 20. yüzyıl Osmanlı yazarları
- Osmanlı Beyrut valileri
- Osmanlı Gürcüleri
- Osmanlı gazetecileri
- Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilenler
- Zaptiye nâzırları