Hunerik
| Hunerik | |
|---|---|
.jpg) Hunerik'in sikkesi | |
| Vandal Krallığı hükümdarı | |
| Hüküm süresi | 25 Ocak 477 - 23 Aralık 484 |
| Önce gelen | Genserik |
| Sonra gelen | Gunthamund |
| Ölüm | 23 Aralık 484 |
| Eş(ler)i | Eudocia |
| Çocuk(lar)ı | Hilderik |
| Babası | Genserik |
| Dini | Aryanizm |
Hunerik ya da Hunnerik ya da Honerik (ö. 23 Aralık, 484) 477 ile öldüğü 484 yılına kadar Geç Antik Çağ'da Kuzey Afrika'daki Vandallar ve Alanların kralıdır. Afrika'da Vandal Krallığı'nın kurucusu Genserik'in en büyük oğludur. Babasının imparatorluk politikalarını terk edip, çoğunlukla iç işlerine yoğunlaşmıştır. Roma imparatoru III. Valentinianus ile karısı Licinia Eudoxia'nın kızları olan Eudocia ile evlenmiştir. Çiftin, Hilderik isimli tek çocukları olmuştur.
Hunerik, Vandallar ve Alanların kralı unvanını kullanan ilk kraldır. Bu tarzı benimsemesine ve Vandalların deniz güçlerini ve Batı Akdeniz adalarındaki sahipliklerini sürdürmelerine rağmen, Hunerik, babası Genserik'in diğer devletler karşısında sahip olduğu prestije sahip değildi.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hunerik, kral Genserik'in (ya da Gaiserik) oğludur, 435 yılında babasınını Roma imparatoru III. Valentinianus ile yaptığı anlaşma gereği rehine olarak İtalya'ya gönderilmiştir. Hunerik, babası Genserik'in 25 Ocak 477 tarihinde ölümüyle kral olmuştur. Babası gibi Hunerik aryandır ve hükümdarlığı en çok topraklarında yaşayan Katolik Kilisesi mensuplarına yaptığı zulüm ile hatırlanır. III. Valentinianus'un kızı Eudocia, Hunerik'in karısıdır.[1]
Hükümdarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hunerik, ateşli bir Aryanizm taraftarıydı. Yine de hükümdarlığına, yerel Roma nüfusuna yönelik birçok olumlu açılım yaparak başladı. Alexander'ın önderliğinde Doğu Roma İmparatorluğu'ndan diplomatik bir misyonun ziyaretinin ardından Hunerik, babası tarafından Kartaca'nın tüccarlarından ele geçirilen mülkleri geri verdi.[2] Ayrıca, yerel Roma Katoliklerine zulmetme politikasını kaldırarak, 24 yıllık bir boşluğun ardından yeni Katolik Kartaca Piskoposu olarak Eugenius'un seçildiği bir sinod yapmalarına izin verdi.[3]
Eugenius'n göreve gelmesinden sonra çok uzun zaman geçmeden Hunerik dönüş yapıp, Katoliklere zulmetmeye tekrar başladı.[4] Hatta, Katolik mülklerini devlete devretmeyi denedi ama Doğu Roma imparatoru tarafından şiddetle proteste edildi bunun üzerine önemli miktarda katoliği uzak eyaletlere sürgüne gönderdi. 1 Şubat 484 günü, Aryan ve Katolik piskoposları Kartaca Konsili'nde bir araya getirdi fakat 24 Şubat 484 günü Katolik piskoposları görevlerinden aldı ve bazılarını Korsika'ya sürgüne gönderdi. Proconsul Victorian, Frumentius ve beraberindekiler Arian olmayı reddetmelerinden sonra Hadrumetum'da öldürülmeleri de dahil olmak üzere birkaçını idam etti.[5] Sürgüne gönderilenler arasında yer alan Thapsus piskoposu Vigilius, Aryanizm karşıtı ilahiyat yazısı yayınlamıştır.
Ek olarak, Hunerik, Hasdingi hanedanının birçok üyesini öldürmüş ve Mani dini mensuplarına da zulmetmiştir.[6]
Hükümdarlığının sonlarına doğru, Aurès Dağları'nda bulunan (modern Cezayir) Morolar Vandal yönetimine karşı başarılı bir isyan gerçekleştirmişler.[7]
23 Aralık 484 günü öldüğüne, yerine, yeğeni Gunthamund (h. 484-496) geçmiştir.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hunerikopolis, Katolik Metropolitan Başpiskoposluğu Hadrumetum'a onun adı verilmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Hunneric". Encyclopædia Britannica. 13 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 932.
- ^ Malchus, fragment 13. Translated by C.D. Gordon, Age of Attila: Fifth Century Byzantium and the Barbarians (Ann Arbor: University of Michigan, 1966), p. 125f
- ^ Victor of Vita, 2.3-6; translated by John Moorhead, Victor of Vita: History of the Vandal Persecution (Liverpool: University Press, 1992), pp. 25f
- ^ Victor of Vita, 2.23-46; translated by Johp Moorhead, pp. 32-40
- ^ "Saint Patrick's Church: Saints of March 23". 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019.
- ^ Persecution of the Hasdingi: Victor of Vita, 2.12-17; translated by John Moorhead, pp. 28-30. Persecution of the Manichaeans: Victor of Vita, 2.1-2; translated by John Moorhead, p. 24
- ^ Procopius, De Bellus III.8.5. Translated by H.B. Dewing, Procopius (Cambridge: Loeb Classical Library, 1979), vol. 2 p. 75
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Genserik |
Vandalların Kralı 25 Ocak 477 - 23 Aralık 484 |
Sonra gelen Gunthamund |
