Hugo Ödülü

Hugo Ödülü, her sene bir önceki yıl ortaya konan en iyi bilimkurgu ve fantezi çalışmalarına çeşitli kategorilerde verilen ödül. Ödülün ismi, öncü bilimkurgu dergisi Amazing Stories'in kurucusu Hugo Gernsback'ten gelir. İlk olarak 1953 yılında verilen ödül, 1955'ten beri aralıksız her yıl sahiplerini bulmaktadır.

Hugo Ödülü adayları ve kazananlar Worldcon sırasında kurultaya katılan üyeler tarafından belirlenir. İlk başta toplam yedi kategoride verilen ödüller, zaman içerisinde değişmiştir. Hugo Ödülleri şu anda toplam on yedi dalda dağıtılmaktadır ve "bilimkurgu türünün en önemli ödülü" olarak kabul edilmektedir.^[1] Her dalda beş aday arasından biri WSFS'nin belirlediği seçim sistemi olan alternatifli seçim sistemi usulüne göre seçilir. Üyeler ödüle layık eser bulamadıklarında ödül yok seçeneğini de seçme hakkına sahiptir.

Hoffman Bronze Company tarafından bir roket şeklinde tasarlanan ödül, günümüzde bilimkurgu hayranı olan Peter Weston tarafından üretilmektedir. Roket şeklindeki ödülün bağlandığı kaide ise Worldcon komitesinin sorumluluğundadır ve her sene tasarımı değiştirilir.

2021 ödülleri 18 Aralık 2021'de Washington DC'de düzenlenen 79. Worldcon "Discon III" etkinliği sırasında dağıtıldı.^[2] 2022 ödülleri ise 4 Eylül 2022 tarihinde Chicago'da düzenlenecek 80. Worldcon "Chicon 8" etkinliğinde sahiplerini bulacak.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

1939 yılından beri Worldcon sırasında en iyi çalışmaların belirlenmesi için seçim yapılmasına rağmen ilk defa 1953 yılında bu seçim sonucunda bir ödül verilmesi gündeme geldi. İlk olarak bir kereye mahsus 1953 yılında verilmesi planlanan ödül, bir sene aradan sonra 1955'te her yıl düzenli verilen bir ödüle dönüştürüldü. İlk düzenlendiği yıldan 1992'ye kadar resmî adı Yılın Bilimkurgu Başarısı Ödülü (İngilizce: Annual Science Fiction Achievement Award) olan ödül, 1993 yılından itibaren kamuoyunca bilinen adı olan Hugo Ödülü adı altında verilmektedir.

Ödül Kategorileri[değiştir | kaynağı değiştir]

1960'a kadar kapsamı sürekli değişen Hugo Ödülü kategorilerin mevcut listesi aşağıdadır:

En İyi Roman Hugo Ödülü
En İyi Kısa Roman Hugo Ödülü
En İyi Novelette Hugo Ödülü
En İyi Hikâye Hugo Ödülü
En İyi Kurgusal Olmayan Kitap Hugo Ödülü (1980 - 1998 arası)
- En İyi Yardımcı Kitap Hugo Ödülü (1999'dan beri)
En İyi Çizgi Roman Hugo Ödülü (2008'den beri)
En İyi Dramatik Sunum Hugo Ödülü (Uzun ve kısa biçim)
En İyi Semiprozine Hugo Ödülü
En İyi Profesyonel Sanatçı Hugo Ödülü
En İyi Profesyonel Editör Hugo Ödülü (1973 - 2006 arası)
- En İyi Profesyonel Editör Uzun Eserler Hugo Ödülü (2007'den beri)
- En İyi Profesyonel Editör Kısa Eserler Hugo Ödülü (2007'den beri)
  - En İyi Profesyonel Dergi Hugo Ödülü (1953 - 1972 arası)
En İyi Fanzine Hugo Ödülü (1962 - 1978 arası, ancak her sene verilmedi)
En İyi Hayran Sanatçı Hugo Ödülü
En İyi Hayran Yazar Hugo Ödülü

WSFS kuralları her Worldcon komitesine kendi organizasyonlarına bir Hugo kategorisi ekleme hakkını verir. 1966 yılında Vakıf serisinin kazandığı Tüm zamanların En İyi Serisi Hugo Ödülü bu tip bir Hugo'dur.