Hotakîler
Ghilzai dynasty Hotaki Hanedanı | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1709-1738 | |||||||||||
 Hotakilerin en geniş sınırları (1722-1729) | |||||||||||
| Başkent | Kandehar İsfahan | ||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Peştuca Farsça | ||||||||||
| Hükûmet | Wolesi (birinci) Monarşi (ikinci) | ||||||||||
| Woles Mashar (first) Shah (second) | |||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| İran tarihi dizisinin bir parçası |
|---|
 |
|
Zaman çizelgesi |
Hotakî hanedanı (1709 - 1738) Afgan kökenli Gilzai Boyu'ndan gelen Mir Üveys Han Hotak tarafından, bugünkü Afganistan'ın Kandahar şehrinde kurulmuştur. Mirüveys ve destekçileri 1709 yılında İran'da hüküm süren Safevî yönetimi zamanında ortaya çıktılar. Mirwais Han yönetime Pers Kralları'nı temsilen gelen Gürcistan doğumlu Kandahar valisini öldürerek başladı. Ardından Mirüveys bölgede bulunan diğer valilerin de öldürülmesini istesi, bunun ile birlikte Afganlar tüm Iran ordusunu mağlup etti ve ordu Safeviler'in başkenti İsfahan'ı da terk etmek zorunda kaldı.
Mirüveys Han 1715 yılında sağlık problemleri nedeni ile yaşamına yitirdi ve yerine Afganlar'dan oluşan bir ordu ile İran'ı işgâl eden bir komutan olan oğlu Mir Mahmud Hotakî geçti. Mir Mahmud 1722 yılında İsfahan şehrini ele geçirdi ve kendini İran Şahı ilân etti. Fakat büyük çoğunluk Fars kökenli olduğundan Mir Mahmud'un hükümdarlığı tepki topladı ve tanınmadı. Hotakî hanedanının egemenliği süresince bu nedenle büyük isyanlar yaşandı ve mutlak hâkimiyeti kurmayı zorlaştırdı. Aynı süreçte süregelen kan davaları nedeni ile oldukça zayıflayan hanedan İsfahan'da yerlilerin çıkardığı isyanın ardından Safevî soyundan gelen 3.000'den fazla kişinin de öldürüldüğü bir isyanla tamamen ortadan kalktılar. Hotakîler 1729'da Afşar hanedanının önderi Nadir Şah tarafından Damgan Savaşı'da yenildiler ve Afganistan'a geri püskürtüldüler.[1][2]
Notlar
- ^ Prof. D. Balland, "Ašraf Ghilzai", in Encyclopædia Iranica, Online Edition 2006, (LINK)
- ^ Encyclopaedia Britannica - The Hotakis (from Afghanistan)...Link
Dış bağlantılar
- (İngilizce)Encyclopaeda Britannica - The Hotakis (from Afghanistan)
- (İngilizce)Afghan Hero and National Leader - Mirwais Neeka (Mirwais Khan)
- (İngilizce)Aryana Site - Mir Wais Hotaki
- (İngilizce)Afghanland - Mirwais Khan Hotak
- (İngilizce)Aryana Site - Mir Mahmud Hotaki
 | İran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Afganistan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |