Hirudo
| Hirudo sulukii | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
|
Hirudo Hirudinidae familyasında sınıflandırılan bir sülük cinsidir. Carl Linnaeus tarafından 1758 yılında tanımlanmıştır.[1]
Cins içinde çok bilinen iki tür vardır:[2]
- Hirudo medicinalis Linnaeus, 1758
- Hirudo nipponia Whitman, 1886
Daha önceleri Hirudo medicinalis türünün sinonimleri olarak tanımlanan üç diğer türü 2005 yılında tanımlanmıştır ve kabul görmeye başlamıştır.:[2][3][4]
- Hirudo verbana
- Hirudo orientalis
- Hirudo sulukii
- Hirudo troctina
Dağılımı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hirudo medicinalis: Britanya ve Norveç'in güneyinden Uralların güneyine ve muhtemelen Altay Dağları'na kadar.[5]
Hirudo verbana: İsviçre ve İtalya'dan Türkiye ve Özbekistan'a[5]
Hirudo orientalis: Transkafkas ülkeleri, İran ve Orta Asya[5]
Hirudo sulukii: Kara Göl (Adıyaman), Sülüklü Gölü (Gaziantep) ve Segirkan sulak alanlarında (Batman)[4]
Hirudo troctina: Afrika'nın Kuzeybatısı ve İspanya[5]
Hirudo nipponia: Doğu Asya, Rusya'nın uzak doğu bölümleri, Japonya, Kore, Çin, Moğolistan, Ryukyu Adaları ve Tayvan[6]
H. verbana birbirleri ile bağlantılı olmayan doğu ve batı olarak iki ayrı filogruba bölünür.[7]
Tıbbi kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]
Her ne kadar H. medicinalis hirudoterapi adı verilen tedavi yönteminde uzun süredir kullanılmakta olsa da 2007 yılında yapılan bir araştırma uzun yıllardır H. medicinalis olarak pazarlanan sülüklerin aslında yeni olarak tanımlanan H. verbana türü olduğunu ortaya çıkarmıştır.[8]
Korunma durumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Dört tür üzerine yapılan 2010 tarihli bir araştırma H. medicinalis, H. verbana ve H. orientalis türleri için neredeyse tehdit altında kategorisi ile birlikte Hirudo troctina türü içinde yetersiz veri kategorisini önermiştir.[5]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "ITIS standard report: Hirudo (Linnaeus, 1758)". Integrated Taxonomic Information System. 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2013.
- ^ a b Trontelj, P; Utevsky, SY (2005). "Celebrity with a neglected taxonomy: molecular systematics of the medicinal leech (genus Hirudo)". Mol Phylogenet Evol. 34 (3). ss. 616-624. doi:10.1016/j.ympev.2004.10.012.
- ^ DeSalle, R.; Egan, M. G.; Siddall, M. (2005). "The unholy trinity: taxonomy, species delimitation and DNA barcoding". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 360 (1462). ss. 1905-1916. doi:10.1098/rstb.2005.1722. ISSN 0962-8436.
- ^ a b Saglam, N.; Saunders, R.; Lang, S. A.; Shain, D. H. (2016). "A new species of Hirudo (Annelida: Hirudinidae): historical biogeography of Eurasian medicinal leeches". BMC Zoology. 1 (1). ss. 1-12. doi:10.1186/s40850-016-0002-x. ISSN 2056-3132.
- ^ a b c d e Utevsky, Serge; Zagmajster, Maja; Atemasov, Andrei; Zinenko, Oleksandr; Utevska, Olga; Utevsky, Andrei; Trontelj, Peter (2010). "Distribution and status of medicinal leeches (genusHirudo) in the Western Palaearctic: anthropogenic, ecological, or historical effects?". Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems. 20 (2). ss. 198-210. doi:10.1002/aqc.1071. ISSN 1052-7613.
- ^ "Hirudo nipponia – Clitellates". BiotaTaiwanica Citellates. 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2013.
- ^ Trontelj, Peter; Utevsky, Serge Y. (2012). "Phylogeny and phylogeography of medicinal leeches (genus Hirudo): Fast dispersal and shallow genetic structure". Molecular Phylogenetics and Evolution. 63 (2). ss. 475-485. doi:10.1016/j.ympev.2012.01.022. ISSN 1055-7903.
- ^ Siddall, ME; Trontelj, P; Utevsky, SY; Nkamany, M; Macdonald, KS (2007). "Diverse molecular data demonstrate that commercially available medicinal leeches are not Hirudo medicinalis". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 274 (1617). Division of Invertebrate Zoology, American Museum of Natural History. ss. 1481-1487. doi:10.1098/rspb.2007.0248. PMC 2176162 $2. PMID 17426015.
