Juneteenth
Juneteenth,[1][2] Amerika Birleşik Devletleri'nde Afroamerikan kölelerin azad edilişini kutlayan bir federal bayramdır. 19 Haziran 1865 ABD'de köleciliğin nihayet son bulduğu gün olarak kabul ediliyor. Aynı zamanda Kurtuluş Günü ya da Özgürlük Günü adlarıyla da bilinen Juneteenth 2021 yılında ABD başkanı Joe Biden'ın kongre tarafından sunulmuş öneriyi imzalamasıyla federal bayram olarak kabul edildi.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Başkan Abraham Lincoln ülkede bütün kölelerin özgürleştirildiğini ilan ettiği Özgürlük Bildirgesi'ni 1 Ocak 1863'te, Juneteenth'e atfedilen tarihten iki yıl önce yayınlamış olmakla birlikte, 1861'de Güney eyaletlerinin ABD'den bağımsızlıklarını ilan ederek Amerika Konfedere Devletleri'ni kurması ve Amerikan İç Savaşı'na yol açması dolayısıyla kölelerin büyük çoğunluğu bildirgeden yararlanamamıştır.[2]
Köleci 11 eyaletten biri olan Teksas, aynı zamanda iç savaşın sonunda son teslim olan dolayısıyla köle Afrikalı Amerikalıların özgürleştirildiği son eyaletti. 9 Nisan 1865'te Robert E. Lee teslim oldu. Federal güçlerin komutanı General Gordon Granger Teksas'ın Galveston kentinde 19 Haziran 1865'te bütün kölelerin özgürleştirildiğini ilan eden "Üçüncü Emir"'i okuması Juneteenth kutlamalarının kökenini oluşturmaktadır. Aynı yılın sonunda köleliğin yasaklanması anayasaya Amerika Birleşik Devletleri Anayasası On Üçüncü Değişikliği vasıtasıyla eklendi.[2]
Bayram olarak kutlanması[değiştir | kaynağı değiştir]
Juneteenth'i eyalet bayramı kabul eden ilk eyalet 1980'de Teksas olmuştur. 2002 yılına kadar 8 eyalet bayramı kabul etmiştir.[3] 2019'a kadar 47 eyalet ve Washington, D.C. bayramı eyalet tatili olarak kabul etmiştir.[4] Buna karşın 2020'ye kadar ücretli bayram statüsü sadece Teksas'a mahsus kalmıştır.[5]
15 Haziran 2021'de ABD Senatosu Juneteenth'in federal bir bayram olmasını ve ücretli izin olarak değerlendirilmesini kapsayan bir yasa tasarısını oy birliğiyle kabul etti. 16 Nisan'da Temsilciler Meclisi'ne sunulan tasarı 14'e karşı 415 oy ile kabul edildi.[6][7] Tasarı sonraki gün Başkan Joe Biden'ın imzasıyla resmî statüye erişti. Junteenth ABD'nin 11. federal tatili ve Martin Luther King Günü'nden beri kabul edilmiş ilk yeni federal bayramı oldu.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "ABD'de bugün 19 Haziran 1865'te köleliğin kaldırılmasının yıl dönümü kutlanıyor". www.aa.com.tr. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
- ^ a b c "Irkçılık karşıtları ABD'de köleciliğin sonunu simgeleyen Juneteenth'i kutlamaya hazırlanıyor". BBC News Türkçe. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
- ^ Dart, Bob (19 Haziran 2002). "Juneteenth Crossing Nation". The Baltimore Sun. ss. A2. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020 – Newspapers.com
vasıtasıyla.
- ^ Shabad, Rebecca (19 Haziran 2020). "Senators propose bill to make Juneteenth a federal holiday". NBC News. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Stewart, Caleb (16 Haziran 2020). "Virginia likely to become the 2nd state marking Juneteenth as a state holiday". WHSV. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Barrett, Ted; Zaslav, Ali; Rogers, Alex (16 Haziran 2021). "Senate unanimously passes a bill making Juneteenth a federal holiday". CNN. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Grayer, Annie; Diaz, Daniella (16 Haziran 2021). "Congress passes bill making Juneteenth a federal holiday". CNN. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Juneteenth: US to add federal holiday marking end of slavery". BBC News. 17 Haziran 2021. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
 | Tatil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |