Hayvan üslubu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hayvan üslubu, Hun ve Göktürk Devirlerinde gelişen, İslam sonrası Türk Sanatı’nda da etkisini gösteren erken devir Türk sanatı’nın en önemli tarzıdır.

Bitkisel üslup, İslam sonrası döneme kadar hayvan üslubu gibi yaygınlık kazanamamıştır. Türk hayvan üslubu Hun Türklerinin egemen olduğu ve yaşadığı bölgelerde yapılan eserlerde görülmesi ve diğer toplulukların örneklerinden daha gelişmiş olmasıyla ayırılır. Hayvan üslubu konusunda en fazla karşılıklı etkileşim Türk ve Çin sanatları arasında olmuştur.

Bu üslubun bozkır kültürünün başlangıcı olarak kabul edilen M.Ö 3000’den itibaren oluşmaya başladığı kabul edilir. Graousset’e göre hayvan üslubu hunlar tarafından en olgun seviyesine ulaştırılmıştır.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Hayvanlar tek ya da grup halinde ele alınmış, tek olarak alınan hayvanların bir bölümü daire içinde kıvrılmış olarak tasvir edilmiştir.
  • Objeler hayvan ya da hayvan başı şeklinde olabilmektedir.
  • Eserlerde hayvan motifleri kullanılır.
  • İnsanlara az, bitkilere nadiren rastlanır.
  • Figürlerin asimetrik ya da simetrik olanlarına rastlanır.
  • Hayvanlar sakin ya da hareketli gruplar halinde ele alınmışlardır.
  • Mitolojik veya doğaüstü hayvan tasvirleri kullanılmıştır.
  • Kartal gagası, kartal pençesi veya gözü ya da geyik boynuzu, gibi bazı hayvan uzuvları abartılarak ele alınmıştır.
  • Hayvan mücadele sahnelerinde hayvanların gövdeleri üzerinde, nokta, virgül, nal biçimlerine benzer şekiller yer almaktadır.
  • Genelde gümüş ipliklerle dokunarak yapılır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]