Haplogrup I-M438 (Y-DNA)
| Haplogrup I-M438 | |
| Çıkış tarihi | 28-33.000 yıl önce[1] |
| Çıkış yeri | Karadeniz-Hazar steplerindeki Dinyeper havzası |
| Köken | I-M170 |
| Varyasyonlar | I-L460, I-L1251 |
|---|---|
| Mutasyonları | M438/P215/S31 |
| En yüksek frekansları | I2a1a: Sardinya[2]
I2a1b: Bosna-Hersek,[3] I2a2: Britanya, Almanya, ve İsveç[2] |
Haplogrup I-M438 veya yaygın olarak bilinen adıyla I2 (2007'ye kadar bilinen adıyla I1b), insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur. 31.000 ile 26.000 yıl önce ortaya çıktığı düşünülen haplogubun üç ana kolu bulunmaktadır: I-L460, I-L596 ve I-L147.
Tüm Avrupa'da görülen haplogruba, kurucu etkisi ile en çok Dinar Alpleri'nde (Balkanlar) rastlanmaktadır.[4] Bazal I-M438* örnekleri Girit ve Sicilya'daki örneklerde bulunmuştur.
Kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Önceleri I1b olarak bilinen Haplogroup I2-M438, Güney Avrupa'da ortaya çıkmış olabilir. Günümüzde en sık Batı Balkanlar ve Sardinya bu haplogruba rastlanmaktadır. Tahminen 15.000 ila 17.000 yıl önce üç ana alt gruba ayrılmıştır: I2-M438 *, I2a-L460, I2b-L415 ve I2c-L596.[5]
Haplogrup I2a, Villabruna Kümesi'ne ait Batı Avrupalı Mezolitik Avcı Toplayıcılar arasında en sık rastlanan Y-DNA idi. 2015 yılında yapılan bir çalışmada, Azilian kültürüne ait (günümüzde Grotte du Bichon, İsviçre) 13.500 yıllık kalıntılarda haplogrup I2a'ya rastlanmıştır.[6] I2a1'nin (I-P37.2) altsınıfları, yani I-M423 ve I-M26, sırasıyla 10.000 ve 8.000 yıl öncesine tarihlenen Batı Avrupalı Avcı-Toplayıcı kalıntılarında tespit edilmiştir.
Nature'da 2015 yılında yayınlanan bir çalışmada, Kongemose kültürüne ait olduğu düşünülen Motala'daki altı kişinin kalıntıları başarıyla analiz edilmiştir. Altı kişiden ikisi I2a1b haplogrubuna, bir kişi I2a1 haplogrubuna ve bir kişi I2c haplogrubuna atfedilmiştir.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ P.A. Underhill, N.M. Myres, S. Rootsi, C.T. Chow, A.A. Lin, R.P. Otillar, R. King, L.A. Zhivotovsky, O. Balanovsky, A. Pshenichnov, K.H. Ritchie, L.L. Cavalli-Sforza, T. Kivisild, R. Villems, S.R. Woodward, New Phylogenetic Relationships for Y-chromosome Haplogroup I: Reappraising its Phylogeography and Prehistory, in P. Mellars, K. Boyle, O. Bar-Yosef and C. Stringer (eds.), Rethinking the Human Evolution (2007), pp. 33–42.
- ^ a b Rootsi, Siiri (2004). "Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup I Reveals Distinct Domains of Prehistoric Gene Flow in Europe" (PDF). American Journal of Human Genetics. 75 (1). ss. 128-37. doi:10.1086/422196. PMC 1181996 $2. PMID 15162323. 19 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2009. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "familytreedna.com" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Peričić, Marijana (Ekim 2005). "High-Resolution Phylogenetic Analysis of Southeastern Europe Traces Major Episodes of Paternal Gene Flow Among Slavic Populations". Molecular Biology and Evolution. 22 (10). ss. 1964-75. doi:10.1093/molbev/msi185
. PMID 15944443. Figure 3 20 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Grasgruber (1 Nisan 2017). "The mountains of giants: an anthropometric survey of male youths in Bosnia and Herzegovina". Royal Society Open Science. 4 (4): 161054.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020.
- ^ Jones (2015). "Upper Palaeolithic genomes reveal deep roots of modern Eurasians". Nature Communications. 6: 8912.
- ^ Mathieson (24 Aralık 2015). "Genome-wide patterns of selection in 230 ancient Eurasians". Nature. 528 (7583): 499-503.
