Halim Spatar
Halim Spatar | |
|---|---|
| Doğum | 1928 Simav, Kütahya, Türkiye |
| Ölüm | 12 Nisan 2013 İstanbul, Türkiye |
| Eğitim | Lise |
| Meslek | Yazar, yayıncı, çevirmen |
Mehmet Halim Spatar, (d. 1928; Simav, Kütahya - ö. 12 Nisan 2013; İstanbul) çevirmen, yayıncı ve yazardır. Daha önce yayımlanmamış anıları Uzun Yolculuğum: Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı (2022) adı altında kitaplaştırılmıştır.[1]
M. Halim Spatar, 1928'de Kütahya'nın Simav kazasında doğdu. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından İzmir'de kültür-sanat ve edebiyat alanında yayınlanan Fikirler dergisinin yayın kurulunda çalıştı.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde okumaya başladı ve İstanbul Yüksek Tahsil Derneğine üye oldu. Bu süreçte illegal Türkiye Komünist Partisine katıldı. 1951'de Doğu Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen 3. Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali'ne Türkiye’den katılan iki gençten biriydi. Diğer genç ise Erem Esen'di. Dönüşünde 1951 Tevkifatı diye anılan, Türkiye Komünist Partisi üyelerine yönelik operasyon kapsamında tutuklandı. Bu nedenle Tıp Fakültesi ile ilişiği kesildi. Mahkeme sonunda iki yıl hapse ve sekiz ay sürgün cezasına mahkûm edildi.[1]
Mahkûmiyetini tamamladıktan sonra Erdoğan Berktay, Naci Ormanlar, Orhan Suda ve Rasih Nuri İleri ile birlikte Anadolu Yayınları’nı kurdu. 1967 yılında Mihri Belli ve arkadaşlarıyla birlikte Millî Demokratik Devrim hareketinin sözcülüğünü üstlenen haftalık Türk Solu dergisini yayınlamaya başladı.[2]
Halim Spatar, 1978'de Türkiye İşçi Köylü Partisinin kurucu üyesi oldu ve partinin İstanbul il başkanlığını yürüttü. 12 Eylül Darbesi'nden hemen sonra kendi isteği ile teslim oldu ve tutuklandı, Mamak Cezaevi'ne konup ağır hapse mahkûm edildi. 1 Mayıs 1985'te tahliye oldu.[3] 1985 ile 1991 yılları arasında Ana Yayıncılık tarafından yayınlanan Anabritannica, Medicana, Comptons ve Grolier ansiklopedilerinde çalıştı. Bu ansiklopedilerin ağırlıklı olarak müzik ve tıp maddelerini çevirdi.
12 Nisan 2013 Cuma günü bir süredir tedavi gördüğü akciğer yetmezliği nedeniyle 85 yaşında öldü ve 14 Nisan 2013 günü Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b M. Halim Spatar (2022). Uzun Yolculuğum: Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı. İletişim Yayınları. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ "Türk Solu Dergisi". TÜSTAV. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ "Onları bir araya getiren Doğu Perinçek" - Hürriyet Kelebek
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2013.
- 1928 doğumlular
- Simav doğumlular
- 2013 yılında ölenler
- Türk yayımcılar
- Türk çevirmenler
- 20. yüzyıl Türk yazarları
- 21. yüzyıl Türk yazarları
- Türk komünistler
- Akciğer hastalıklarından ölenler
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Türkiye Komünist Partisi (1920) mensubu siyasetçiler
- İngilizceden Türkçeye çeviri yapanlar
- Kütahya doğumlu çevirmenler