HINARI
HINARI Sağlık Alanında Arastırma Erişimi Programı Dünya Sağlık Örgütü ve büyük yayınevleri tarafından gelişmekte olan ülkelerin biyomedikal alandaki ve sağlık alanındaki literatüre erişebilmeleri amacıyla kurulmuştur. HINARI'de 100'den fazla ülkede sağlık kuruluşlarının ulaşabileceği 13,000 e yakın e-dergi ve 29,000'e yakın online kitap mevcuttur. HINARI Research4Life'ın dört parçasından biridir: HINARI (sağlık üzerine yoğunlaşır), AGORA (tarım üzerine yoğunlaşır), OARE (çevre üzerine yoğunlaşır) ve ARDI (uygulamalı bilimler ve teknoloji üzerine yoğunlaşır). Research4Life'ın bu dört kolu gelişmekte olan ülkelere, ücretsiz veya düşük ücretli olacak şekilde, akademik ve profesyonel hakem denetiminden geçmiş online içeriğe erişim imkânı sağlar.
HINARI programı ve diğer programlar 2010 yılında ikinci defa gözden geçirilmıştir ve yayımcılar programa en azından 2020 yılına kadar katkı yapmaya devam edecekleri sözünü vermişlerdir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Zamanın Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan' ın çağrısı üzerine ve yine zamanın Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Gro Harlem Brundtland 'ın çağrısı ile HINARI 2001 Temmuz ayında 6 büyük yayınevinin katkıda bulunacakları temini ile lanse edilmiştir: Blackwell Publishing, Elsevier, Harcourt, Wolters Kluwer, Springer Science+Business Media ve John Wiley & Sons.[1] HINARI adı Health Inter-Network Access to Research Initiative( Sağlıkta Araştırma Girişiminde Networkler Arası Erişim)'in kısaltması olarak ortaya çıktı.[2] Tam adı sonradan kullanılmaz olmuştur. Program 2002 Ocak ayında, adı geçen altı yayınevinden gelen 1500 dergi ile kullanıma açıldı.[3] 2015 itibarıyla 200'e yakın yayınevi ortak HINARI üzerinden online-basımlarını paylaşmaktadır.[4] 2007'de HINARI'de 3,750 dergi başlığına ulaşılıyordu.[2]
Uygunluk[değiştir | kaynağı değiştir]
Programa katılmaya uygun olan kurumlar şu şekilde: Universiteler, Fakülteler(Tıp, Hemşirelik, Eczacılık, Diş Hekimliği, Halk Sağlığı), Araştırma Enstitüleri, Eğitim ve Araştırma Hastaneleri, Sağlık Ocakları, Devlet Daireleri, Ulusal Tıp Kütüphaneleri ve Yerel Sivil Toplum Kuruluşları. [5]
Erişim [değiştir | kaynağı değiştir]
Erişim hakkı olan ülke listeleri dört değişkene bakılarak oluşturulmaktadır: Brüt Gayrısafi Milli Gelir (Dünya Bankası değerleri), Kişi Başına Düşen Gayrısafi Milli Gelir (Dünya Bankası değerleri), Birleşmiş Milletler Az Gelimiş Ülkeler Listesi ve İnsan Gelişim İndeksi. 2007 de 113 ülkede kullanıcılar ve kurumlar programı kullanmıştır. Çin ve Hindistan gibi büyük ve gelişmekte olan ülkeler Gayrısafi Milli Gelirleri 1 trilyon Amerikan Doları'nı aştığı için program dışında bırakılmıştır.
İlgili Programlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- TEEAL (The Essential Electronic Agricultural Library)
- AGORA (Access to Global Online Research in Agriculture)
- OARE (Online Access to Research in the Environment)
- ARDI (Access to Research for Development and Innovation)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Publishers' Statement of Intent" 21 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ a b Sarin, R (2007).
- ^ Harris, Siân (June–July 2007).
- ^ "Partners § Publishers" 12 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ "Eligibility" 14 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
