Gül
| Gül | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Türler | |||||||||||||||
| metne bakınız. | |||||||||||||||
Gül, gülgiller (Rosaceae) familyasının Rosa cinsinden, odunsu çok yıllık kapalı tohumlu güzel kokulu bitki türlerine verilen ad.[1]
Çoğu gül türünün ana vatanı Asya'dır. Daha az sayıda türleri Avrupa, Kuzey Amerika ve Kuzeybatı Afrika'da yetişir. Güller yaygın olarak güzellikleri ve kokuları için yetiştirilir ve birçok toplumda kültürel öneme sahiptir.[1] Park ve bahçelerin süslenmesinde kullanıldığı gibi odaları, balkon ve terasları süsler. Birçok rengi vardır. Kesme çiçekçilikte çok talep edilen bir çiçektir.
Botanik[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapraklar dalında dönüşümlüdür. Çoğu gül türünde yapraklar 5 ila 15 santimetre (2,0 ila 5,9 in) boyunda, karşılıklı (3–) 5–9 (–13) yaprakçıklı ve yaprakçıklar genellikle tırtık kenarlı ve dalın alt tarafında birkaç küçük dikeni vardır.
Güllerin çoğu yaprak dökendir ama Güneydoğu Asya'dan birkaçı yaprak dökmez.
Sadece dört yapraklı Rosa sericea hariç çoğu türde çiçeklerin beş yaprağı vardır. Her petal iki ayrı loba bölünmüştür ve birkaç türde sarı veya kırmızı olmasına rağmen genellikle beyaz veya pembedir. Yaprakların altında beş çanak yaprak vardır (veya bazı "Rosa sericea" türleri dört yapraklıdır). Bunlar, yukarıdan bakıldığında görülebilecek kadar uzun olabilir. Aken'lere dönüşen birden fazla superior yumurtalık vardır.[2] Güller doğada böceklerle tozlaşır.
Genel sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Güllerin birçok türü bulunmaktadır. Aynı zamanda dikenler de gül sınıfına aittir. Genel olarak güller, çiçek ve gövde şekillerine göre sınıflandırılırlar.[3] Bunlar:
- Çiçekleri bakımından:[4]
- Boyları bakımından:[4]
- Çiçek açma zamanına göre:[4]
- Katmer çiçekleri bakımından:[4]
Gül simgeselliği[değiştir | kaynağı değiştir]
Şiirde gül[değiştir | kaynağı değiştir]
Şairler, gül ile ilgili olarak çeşitli tasavvur ve hayallerde bulunmuşlardır.[5]
Siyasette gül[değiştir | kaynağı değiştir]
Sosyalistler ve sosyal demokratlar için kırmızı gül genel kabul edilir bir simge olmuştur. Sosyalizmin amblemi gül tutan elken İngiliz İşçi Partisinin amblemi kırmızı güldür.
İslam'da gül[değiştir | kaynağı değiştir]
İslam dininde gül Muhammed'i temsil eder.
Türler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kaliforniya yabani gülü (Rosa californica)
- Kuşburnu (Rosa canina)
- Okka gülü (Rosa × centifolia)
- Çin gülü (Rosa chinensis)
- Rosa dumalis
- Rosa eglanteria
- Kırmızı frenk gülü (Rosa gallica)
- Rosa gigantea
- Rosa glauca
- Rosa laevigata
- Misk gülü (Rosa moschata)
- Rosa multiflora
- Rosa omeiensis
- Bataklık gülü (Rosa palustris)
- Rosa persica
- Rosa pimpinellifolia
- Rosa pinetorum
- Rosa roxburghii
- Rosa rubiginosa
- Japon gülü (Rosa rugosa)
- Rosa sericea
- Rosa stellata
- Rosa virginiana
Kültür ile elde edilen güller (Kültivarlar)[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Rosa alba cv.'Maiden's Blush' -
'Zépherine Drouhin' gülü -
'Sarah van Fleet' gülü -
'Königin der Rosen', modern bir Hybrid Tea gülü -
'Borussia', modern bir Floribunda gülü -
'Amber Flush', Hybrid Tea gülü -
Rosa pimpinellifolia (Thomé) -
Kırmızı gül -
-
Farklı güller
.jpg)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Stevens, Donovan, and Daxton Ware. Biotechnology of Horticultural Crops. Scientific e-Resources, 2018.
- ^ Mabberley, D. J. (1997). The Plant-Book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521414210.
- ^ Austin, David (2020). David Austin's English roses. Woodbridge, Suffolk. ISBN 978-1788840194.
- ^ a b c d Mikolajski, Andrew (2018). How to grow roses : a comprehensive illustrated directory of types and techniques. Londra. ISBN 978-0754834328.
- ^ Fuzuli'nin Gül Bahçesinde Bir Gezinti http://www.muhammetkuzubas.com/makaleler/fuzuligul.htm 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dünya Gül Toplulukları Federasyonu 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
