Grigorios Pterotos
Grigorios Pterotos (Yunanca: Γρηγόριος Πτερωτός) Bizans general ve imparator V. Leon'nun (h. 813-820) akrabasıdır. Leon'un katili II. Mihail'e (h. 820-829) karşı Slav Thomas'ın isyanına katılmıştır.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Leon'un akrabası (muhtemelen yeğeni) Grigorios onun yönetimi altında thema valisi (Stratigos) olarak hizmet etmiştir fakat dönemin ana kaynaklarının (İosif Genesios, Oi meta Theofanin, İoannis Skilicis) hiç birinde detay verilmemiştir.[1] Tarihçi Gustave Schlumberger onu dönemin mühründen Makedonya Stratigos'u olarak belirlerken,[1] Warren Treadgold Grigorios'un Opsikion dükü (doux) olduğunu teori olarak sunarak, böylece başkent Konstantinopolis'e en yakın bu Asya themasının kontrolünün yönetimin istikbalinin önemiyle ilişkilendirir.[2]
820 yılının Noel günü, Leon uzun dönem arkadaşı ve arkasından tahta geçen Mihail'in destekçileri tarafından öldürüldü.[3] Yeni imparatora takdim edildiğinde, bağlı kalacağına dair yemin etti, birkaç gün sonra heyecanını yenemeyip, destekçilerinin yaptığı cinayetin arkasında Mihail'in olduğunu ima ederek onun emniyetini suiistimal etti. Mihail başlangıçta hoşgörü göstermiş hatta Grigorios'un duygularını anladığını söylemiştir fakat iki gün sonra tutuklanıp Ege Denizi ortasında bulunan İskiri adasına sürgüne gönderildi.[1][4] Küçük Asya'daki themaların çoğunu yanına alarak Mihail'e karşı isyan başlatan Slav Thomas'ın destekçileri tarafından kısa süre sonra serbest bırakıldı. Grigorios isyana katıldı ve kendisine 10.000 kişilik bir birliğin komutası verildi.[1][5]
Konstantinopolis'e saldıran Thomas'ın filosuna komutanlık etmiştir. Şehrin Altın Boynuz boyunca uzayan denize bakan surlarını aşamamıştır: Aralık 821 tarihinde gerçekleşen ilk hücumda hava şartlarının engel olması nedeniyle saldırının bir parçası olamamışlardır, fakat Bahar 822 tarihinde gerçekleşen ikinci hücumda filosu Mihail'e sadık imparatorluk filosu tarafından yenilgiye uğratılmıştır.[6] Bu yenilgi Thomas'ın destekçilerinin moralini ama özellikle Donanmanın baş komutanı olarak Grigorios'u menfi yönde etkiledi. Üstelik Mihail, karısını ve çocuklarını Konstantinopolis'te rehin aldı bu yüzden Grigorios imparator ile temas kurup kendisine bağlı küçük bir grup ile Thomas'tan ayrıldı. Asilerin kampını terk ederek, batıya yöneldi ve kararını bildirmek için bir keşişi Mihail'e yolladı. Fakat keşiş kuşatmayı aşıp başkente ulaşamadı. Bunu öğrenen, Thomas hızla bir birlikle Grigorios'u izleyip, birliklerini yendi ve onu öldürdü.[1][7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ a b c d e Winkelmann et al. 2000, ss. 86–87.
- ^ Treadgold 1988, ss. 222, 227.
- ^ Treadgold 1988, ss. 223–225.
- ^ Treadgold 1988, s. 227.
- ^ Treadgold 1988, s. 235.
- ^ Treadgold 1988, ss. 237–239.
- ^ Treadgold 1988, s. 239.
- Genel
- Treadgold, Warren (1988). The Byzantine Revival, 780-842 (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-1462-4.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse (2000). "Gregorios Pterotos (#2477)". Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 2. Band: Georgios (#2183) – Leon (#4270) (Almanca). Berlin and New York: Walter de Gruyter. ss. 86-87. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2015.