Gevrem Obrenoviç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Prens Jevrem Obrenoviç
</img>
Doğmak (1790-03-18 ) 18 Mart 1790



</br> Požega yakınlarındaki Gornja Dobrinja
Ölü 20 Eylül 1856 (1856/09/20) (yaşlı 66)



</br> Eflak

Prens Gevrem Teodoroviç Obrenoviç (18 Mart 1790 - 20 Eylül 1856) Sırp siyasetçi ve devrimciydi. Obrenoviç Hanedanının kurucusu Sırbistan Prensi I. Miloş Obrenoviç'in küçük erkek kardeşiydi.[1]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Gevrem'in annesi Visnja Uroseviç (ö. 1817), ilki üç çocuk yaptığı Obren Martinoviç ile olmak üzere iki kez evlendi. İlk kocası Obren'in ölümünden sonra ise Dobrinja köyünde fakir bir dul olan Teodor Mihailoviç ile evlendi . Visnja ve Teodor'un üç oğlu oldu: Miloş, Jovan ve Gevrem. Hem Visnja hem de Teodor'un ataları, 17. yüzyılın sonlarında veya 18. yüzyılın başlarında Hersek'ten gelen göçmenlerdi. Teodor Mihailoviç 1802'de öldü ve bu durum aileyi yoksulluk içinde bıraktı. Birkaç yıl sonra, ağabeyler Jakov ve Milan, annelerini ve üvey kardeşlerini mülklerinde yaşamaya götürdüler.

Milan Obrenoviç'in iki küçük erkek kardeşinin yetiştirilmesi ve gelişimi üzerinde büyük etkisi oldu; Miloş, Jovan ve Gevrem'in üvey kardeşlerinin soyadını yani Obrenoviç soyadını alması da bu durumu göstermektedir.

Hükûmet ordusunun kurulmasından iki ay sonra, Askeri Polis Dairesi (Vojnopolicijna Kancelarija), 29 Mayıs 1837 tarihli emriyle Prens Miloş Obrenoviç'in unvanının en yüksek askeri unvan olan General rütbesi olacağını belirledi.

O zamanlar askeri rütbeler sivil rütbelerle eşitleniyordu ve general rütbesi "dejstviteljni državni savetnik" veya "çalışan hükümet danışmanı"na karşılık geliyordu. Yeni tanıtılan rütbenin iki derecesi vardı: tümgeneral ( general-major ) ve tümen generali ( general-diviziar ). Her iki rütbeye de sahip olanlar liderler veya "gospodari" Gevrem Obrenoviç ve Jovan Obrenoviç idi.

Sırp Devrimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gençliğinden itibaren Sırp bağımsızlık hareketinde aktif olan Gevrem, silah ve mühimmat karşılığında öküz satmak için Ostružnica'ya gitti. O ve kardeşi Miloş, Kara Yogri liderliğindeki Birinci Sırp Ayaklanmasına (1804–1813) katıldı. Miloş, KaraYorgi'ye karşı komplo kurdu ve suikast girişiminde bulundu. Barış zamanında (1813–1815), Gevrem bir süre Belgrad'da yaşadı.

Miloş, Nisan 1815'in başında patlak veren İkinci Sırp Ayaklanması'na önderlik etti ve Gevrem yeniden silaha sarıldı. Belgrad Veziri Süleyman Paşa, Gevrem'i yakalayıp ölüm cezasına çarptırdı, ancak Ağustos 1815'te Miloş ve Osmanlı valisi Ali Paşa, Gevrem'in hapisten çıkarılmasını kabul etti. 1816'da Miloş, Gevrem'i Šabac bölgesine valisi yaptı; 1817'de Sokol ilçesinin valiliğine gönderildi. 1817'de Miloş, Osmanlılarla barışı sağladı ve Osmanlı Padişahı tarafından Babıali'ye haraç karşılığında "Sırbistan Prensi " olarak tanındı. Haddi zatında; Gevrem, kardeşi Jovan ve Miloş'un oğullarının arkasındaki Sırp tahtının ardılıyla aynı çizgideydi.

Sonraki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Gevrem Obrenoviç'in evi.

1816'da, sekiz çocuk yaptığı Tomanija Bogiceviç (1796–1881) ile evlendi. çocuklarından 7'si kızdı ve en büyüğü Jelena, Miloş'un sekreteri Konstantin Hadija ile evlendi) ve Miloş Gevremov Obrenoviç adında bir oğlu oldu.[2]

1819'da Valyeva valiliğine atandı. Gevrem, yönetimi altındaki ilçelerde otokratik olarak hüküm sürüyor, kararlar ancak onun rızasıyla alınıyordu.

Hükümdarın küçük kardeşi Gevrem'in çok sayıda sorumluluğu vardı. Gelişmekte olan Sırp yargısının örgütlenmesindeki ve çalışmalarındaki rolü son derece önemliydi. Özellikle 1817'den sonra yaygınlaşan eşkıyalıkla mücadelede etkili oldu. Miloş ve Gevrem, sert, hatta bazen acımasız önlemler uygulayarak eşkıyalığı makul bir düzeye indirmeyi, fiilen ortadan kaldırmayı başardılar. 1817'den 1835'e kadar olan dönemde Gevrem, Rus-Türk Savaşı sırasında çeşitli isyanların bastırılmasına katıldı. Görevi, Osmanlı birliklerinin Bosna'dan Sırbistan üzerinden doğu cephesine nakledilmesini engellemekti. 1842'ye kadar Gevrem önce gizlice, sonra alenen iktidar için savaştı. Muhalefet Miloş'u iktidardan uzaklaştırmayı başardı, ancak Gevrem Prens seçilme şansının düştüğünü fark etti ve bu nedenle desteğini Miloş'un ikinci oğlu Mihailo Obrenoviç III'e adadı .

Gevrem'in 1816'dan 1831'e kadar yaşadığı Šabac kasabası, Gevrem'in himayesinde tamamen modernize edilmiş ve " Avrupalılaştırılmıştır ". 1824 yılında tamamlanan evi, "simetri, mimari ve güzelliğin Sırbistan'daki tüm konut ve saraylardan önce geldiği" çok katlı bir yapıydı. Halk eğitiminin önemini anlayan Gevrem, okullar yaptırdı ve birçok öğretmen, doktor, eczacı ve zanaatkarı şehre davet etti. Šabac'ın ayrıca 5.000 peni değerinde ilaçlarla dolu iyi stoklanmış bir eczanesi vardı. Aynı yıl, Gevrem şehir hastanesini ve her biri 60 asker barındırabilen dört bölümlü ilk kışlayı da inşa etti.

Gevrem, başpiskopos Ignjat Savić, doktor ve yazar Jovan Stejić, bilge Dimitrije P. Tirol, yazar Princess Anka Obrenoviç ve diğerlerinin yer aldığı bir "edebi çevre" ye başkanlık etti. 1829'da Joseph Schlesinger'i [3] çocukları için müzik öğretmeni olarak atadı. Schlesinger kısa süre sonra kasabada kendi "müzik şapelini" kurdu. 1830'da Prens Miloš Obrenoviç'in Sırp ordusunun askeri müziğe ihtiyacı olduğuna dair yazılı emrinin ardından, Schlesinger 1 Haziran 1831'de Kragujevaç'ta askeri müzik kapellmeister olarak atandı.[3]

Gevrem, Avrupa'nın birçok aydınını ağırlamış ve ülkedeki genel kültür seviyesinin yükselmesinde önemli rol oynamıştır. La Fontaine, Schiller ve diğerlerinin eserlerinin bulunduğu Šabac'taki evindeki kütüphanesi Sırbistan'ın en zengin kütüphaneleri arasındadır. Gevrem'in himayesinde, Belgrad'daki Sırbistan Ulusal Kütüphanesi 1832'de kurulmuştur.

Gevrem, uzun bir hastalıktan sonra 9 Eylül 1856'da Eflak'taki evinde öldü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ulwencreutz's The Royal Families in Europe V. 2013. ss. 127-128.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ "Pedigree: Jevrem (TEODOROVIC) OBRENOVIC". fabpedigree.com. 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  3. ^ a b "The Construction of Jewish Identity in Nineteenth-Century Serbia: The Case of the Musician Josif Schlesinger". www.musau.org (Almanca). 21 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hükûmet görevi
Önce gelen:
Petar Nikolayeviç Moler
Sırbistan Başbakanı
1821-1826
Sonra gelen:
Miloje Teodoroviç