Georgi Plehanov
Georgi Valentinovich Plekhanov (Геoргий Валентинович Плеханов) (d. 11 Aralık 1856 - ö. 30 Mayıs 1918), Rus devrimci ve Marksist teorisyen. Rus sosyal-demokratik siyasetinin başlatıcısı ve kendini "Marksist" olarak adlandıran ilk Ruslardandır.
Rusya'nın Çarlık rejiminin sonlandırmak için çalışırken siyasi faaliyetlerine devam eden Plehanov, politik zulüm gördü. 1880 yılında İsviçre'ye göç etti. I. Dünya Savaşı'nda Plehanov, Almanya'ya karşı İtilaf güçlerini topladı ve 1917 Şubat Devrimi'nden sonra Rusya'ya döndü.
Plehanov, Lenin'in yönettiği Bolşevik partisine karşı düşmanca bir tavır aldı. Bununla birlikte Lenin, 1917 yılının sonbahar döneminde güç kazandı. Plekhanov Sovyet rejiminin muhalifi idi. Plekhanov ertesi yıl tüberkülozdan öldü.
1917 sırasında, Lenin'in siyasi partisine karşı güçlü ve sözünü sakınmayan bir muhalif olmasına rağmen, Plehanov, Rus Marksizminin bir başlatıcısı ve bir filozof olarak, onun ölümünden sonra Rus Komünist Partisi tarafından güven ile kabul edildi.
Felsefe alanında ve toplum içinde sanatın ve dinin rolü hakkında Marksizme katkıda bulundu. Ancak bunu siyasi mücadeleden ayrı olarak düşünmedi. Emeğin Kurtuluşu Grubu'nu kurarak işçilerin bağımsız bir siyasi parti olarak örgütlenmesi için çalıştı. Siyasi mücadelenin önemi konusunu işlediği Sosyalizm ve Siyasi Mücadele (1883) adlı kitabında marksizmi, anarşizm ve narodnizmin etkisinden korudu. Ayrıca ilk defa Bakunin tarafından yapılmış olan Komünist Parti Manifestosu'nun Rusça çevirisde bulunan anlam ve çeviri hatalarını, kendi çevirisiyle gidermiştir. Plekhanov bu çalışmaları nedeniyle Rusya'ya marksizmi taşıyan isim olarak anılır.
Çalışmaları
- Socialism and the Political Struggle (1883)
- Our Differences (1885)
- G. I. Uspensky (1888)
- A New Champion of Autocracy (1889)
- S. Karonin (1890)
- The Bourgeois Revolution (1890-1891)
- The Materialist Conception of History (1891)
- For The Sixtieth Anniversary of Hegel's Death (1891)
- Anarchism & Socialism (1895)
- The Development of the Monist View of History (1895)
- Essays on the History of Materialism (1896)
- N. I. Naumov (1897)
- A. L. Volynsky: Russian Critics. Literary Essays (1897)
- N. G. Chernyshevsky's Aesthetic Theory (1897)
- Belinski and Rational Reality (1897)
- On the Question of the Individual's Role in History (1898)
- N. A. Nekrasov (1903) In Russian.
- Scientific Socialism and Religion (1904)
- On Two Fronts: Collection of Political Articles (1905) In Russian.
- French Drama and French Painting of the Eighteenth Century from the Sociological Viewpoint (1905)
- The Proletarian Movement and Bourgeois Art (1905)
- Henrik Ibsen (1906)
- Us and Them (1907) In Russian.
- On the Psychology of the Workers' Movement (1907)
- Fundamental Problems of Marxism (1908)
- The Ideology of Our Present-Day Philistine (1908)
- Tolstoy and Nature (1908)
- On the So-Called Religious Seekings in Russia (1909)
- N. G. Chernyshevsky (1909)
- Karl Marx and Lev Tolstoy (1911)
- A. I. Herzen and Serfdom (1911)
- Dobrolyubov and Ostrovsky (1911)
- Art and Social Life (1912–1913)
- Year of the Motherland: Complete Collected Articles and Speeches, 1917-1918, In Two Volumes. Volume 1; Volume 2 (1921) In Russian.