Genyodectes
| Genyodectes Yaşadığı dönem aralığı: Erken Kretase,
| |
|---|---|
| |
| Genyodectes holotipi | |
Bilimsel sınıflandırma 
| |
| Âlem: | Animalia |
| Şube: | Chordata |
| Klad: | Dinosauria |
| Klad: | Saurischia |
| Klad: | Theropoda |
| Familya: | †Ceratosauridae |
| Cins: | †Genyodectes Woodward 1901 |
| Tür: | †G. serus
|
| Tip tür | |
| †Genyodectes serus Woodward, 1901
| |
Genyodectes ("çene ısırığı", Yunanca genys ("çene") ve dektes ("ısırık") sözcüklerinden gelir), Güney Amerika'nın Alt Kretase (Aptian) çağından bir ceratosaurian teropod dinozor cinsidir. Holotip malzemesi (MLP 26–39, Museo de La Plata, La Plata, Arjantin) Arjantin'in Chubut Eyaletindeki Cerro Barcino Formasyonu, Cañadón Grande, Departamento Paso de Indios'tan toplandı ve premaksilla, her iki maksillanın bölümleri, sağ ve sol dişler, birçok diş, sol splenialin bir parçası ve üst dişlerin parçaları dahil tamamlanmamış bir burundan oluşuyor. Bu öğeler genellikle kötü bir şekilde korunmuştur ve bazıları eklemli haldedir. Genyodectes'in premaksillası, Ceratosaurus'unkine benzer şekilde nispeten büyük ve çıkıntılı dişlere sahiptir. Spesifik isim, serus, "geç" anlamına gelir. 2016 yılında 6,25 metre uzunluğunda ve 790 kg ağırlığında olduğu kestirildi.[1]
Taksonomi ve filojeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Takson, parçalı doğası ve kesin coğrafi ve stratigrafik kökenlerine ilişkin bazı şüpheler nedeniyle uzun süredir bir nomen dubium olarak kabul edilmektedir (bkz. Tykoski ve Rowe, 2004, s.50).[2] Bununla birlikte, Rauhut (2004) tarafından tip malzemesinin yakın zamanda yeniden tanımlanması, bu sorulara biraz ışık tuttu ve cinse atıfta bulunulan tek tür olan Genyodectes serus'un taksonomik geçerliliğini ortaya koyuyor gibi görünüyor.[3] İngiliz paleontolog Sir Arthur S. Woodward, Genyodectes'i 1901'de tanımladı,[4] ve Loncosaurus'tan (Ameghino, 1899; nomen dubium),[5] sonra, Güney Amerika kıtasından tanımlanan ikinci kuş olmayan dinozordur ve 1970'lere kadar en çok bilinen Güney Amerika teropodu. Son on yılda, holotip çeşitli şekillerde bir megalosaurid, bir tyrannosaurid, Teropoda incertae sedis ve olası bir abelisaurid (hatta belki de Abelisaurus'un kıdemli bir sinonimi) olarak anıldı. Bununla birlikte, holotipin uzun süredir sergilendiği "yapay matristen" yakın zamanda çıkarılması, numunenin yeniden değerlendirilmesine izin verdi. Rauhut (2004, s.900), örneğin önemli abelisaurid ve tyrannosaurid sinapomorfilerinden yoksun olduğu, ancak birçok neoceratosauria özelliği bulduğu sonucuna vardı.[3] Bu, Genyodectes'in Ceratosaurus'a daha türemiş abelizorlardan (aynı zamanda Ceratosaurus gibi hayvanlardan gelen) daha yakın olduğunu ima ediyor gibi görünüyor. Ayrıca, tarihi kayıtları ve kemiklerin korunmasını inceleyerek, Rauhut (2004, s.894), örneğin olasılıkla Cerro Barcino Formasyonunun (Aptian - Albian) Cerro Castaño Üyesinden toplandığı sonucuna varmıştır.[3]
-
Erken bir memeliyi avlayan Genyodectes'in restorasyonu -
Genyodectes'in bilinen öğeleri -
Genyodectes'in boyutunun insanla karşılaştırılması
Tanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Rauhut, Genyodectes serus'u şu şekilde tanımlar:[6] "Premaksiller dişlerin üst üste binen bir aralıklı ve aşamalı yapı modelinde düzenlenmesi ve en uzun maksiller diş taçlarının apikobazal olarak alt çenenin minimum dorsoventral derinliğinden daha uzun olması nedeniyle, olası Ceratosaurus istisnası dışında tüm theropodlardan farklıdır. Ceratosaurus'tan üç yerine dört premaksiller dişin varlığıyla farklıdır."[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Récords y curiosidades de los dinosaurios Terópodos y otros dinosauromorfos. Barcelona, Spain: Larousse. 2016. s. 255.
- ^ Tykoski, R.S., and Rowe, T. (2004). Ceratosauria. In: Weishampel, D.B., Dodson, P., and Osmólska, H. (Eds.). The Dinosauria (2nd edition). University of California Press:Berkeley. 0-520-24209-2.
- ^ a b c d Rauhut, O.W.M. (2004). Provenance and anatomy of Genyodectes serus, a large-toothed ceratosaur (Dinosauria: Theropoda) from Patagonia. Journal of Vertebrate Paleontology 24(4):894-902.
- ^ Woodward A. S. 1901. On some extinct reptiles from Patagonia, of the genera Meiolania, Dinilysia, and Genyodectes. Proceedings of the Zoological Society of London 1901:169-184.
- ^ Ameghino, F. (1899). Nota preliminar sobre el Loncosaurus argentinus, un representante de la familia de los Megalosauridae en la Republica Argentina. Anales de la Sociedad Cientifica Argentina 47:61-62.
- ^ Rauhut, O.W.M. (2004) Provenance and anatomy of Genyodectes serus, a large-toothed ceratosaur (Dinosauria: Theropoda) from Patagonia. Journal of Vertebrate Paleontology 24(4):895-895