Gazimağusa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.42, 13 Kasım 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17819195 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: düzeltme AWB ile)
Gazimağusa
Mağusa /
Αμμόχωστος / Famagusta
Gazimağusa
Lala Mustafa Paşa Cami
Ülkede jure Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs Cumhuriyeti
de facto Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti KKTC
Bölge / İlçeKıbrıs Cumhuriyeti Mağusa kazası
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Gazimağusa İlçesi
İdare
 • Belediye BaşkanıKıbrıs Cumhuriyeti Alexis Galanos
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İsmail Arter[1]
Nüfus
 (2011)
 • Toplam40,920[2]
Zaman dilimiUTC+2 (DAZD)

Gazimağusa ya da Mağusa (Yunanca: Αμμόχωστος (Ammochostos); Latince: Famagusta), Kıbrıs Adası'nda bir liman kenti. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazası'nın ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa İlçesi'nin yönetim merkezi.

Kıbrıs'ın tek derinsu limanına sahip şehridir.

Mağusa, Akdeniz'in en fazla güçlendirilmiş limanlarından biridir.[kaynak belirtilmeli] Yakındoğu ile Avrupa arasında bir basamak oluşturur.

Mağusa'nın esas gelişimi Lüzinyanlar devrine rastlar. Yakındoğu'dan şehre yerleşenler, kültür ve değerleriyle kent sakinlerine yeni bir güç ve dinamizm kattılar.

2011 nüfus sayımına göre kent, 69.741[2][3] kişilik nüfusa sahiptir.

Doğu Akdeniz Üniversitesi de burada bulunmaktadır. Gazimağusa'nın altın kumsalları dünyanın en iyi bilinen plajları arasındadır. Şehirde her yıl düzenli olarak Gazimağusa Belediyesi ve Doğu Akdeniz Üniversitesi'nce gerçekleştirilen Uluslararası Mağusa Kültür ve Sanat Festivali yapılmaktadır.

Etimoloji

Klasik antik dönemde Mısır Kralı II. Arsinoe hükümdarlığı sonrasında şehir Arsinoe (Yunanca: Ἀρσινόη) olarak bilinirdi ayrıca Strabon yarafından da o isimle bahsedilmiştir. Yunancada ise "kumda saklı" anlamına gelen Ammochostos olarak geçmektedir. Bu isim daha sonraki dönemlerde Famagusta (Batı dillerinde sıkça Fransızca'daki karşılığı Famagouste ve İtalyanca'daki karşılığı Famagosta kullanılmıştır, Türkçe'de ise Mağusa olarak bilinir. Aslında şehrin isminin Türkçe karşılığı, 1974 yılının ardından resmen gazilik unvanını aldığı için Gazi Mağusa'dır. Şehrin eski merkezi altın yıllarında yaşadığı bir efsaneden dolayı "365 kiliseli şehir" unvanına sahiptir.

Tarihi

Şehir ilk olarak MÖ 3. yüzyılda I. Ptoleme tarafından "Arsinoe" adıyla kurulmuştur. MS 647/648 yıllarında Salamis'in Araplar tarafından yağmalanması sonucu şehre buradan gelen göçmenler yerleşti. 1291 yılında Haçlı Seferleri sırasında Akka alınınca oradan göç edenler şehre yerleşti. Halkla birlikte tüccarların da gelmesi sonucu şehir zenginleşip önem kazandı ve Gazimağusa Limanı sayesinde bir ticaret merkezi konumuna geldi. Lüzinyanlar döneminde Kudüs'ü de yöneten Lüzinyan kralları 1372'ye kadar Mağusa'daki St. Nikolas Katedrali'nde taç giydi.[4] Bu dönemde şehirde pek çok kilise inşa edildi. 1372'de Cenevizliler şehri ele geçirmiş, şehir yapılan anlaşma gereği 1469'a kadar Ceneviz yönetiminde kalmış ve daha sonra Lüzinyanlara geri verilmiştir. Ceneviz döneminde bir askeri bölge olarak kullanılan şehir ticaret merkezi olma özelliğini yitirmiştir.[5]

Türklere kadar Roma ve Doğu Roma İmparatorluklarının, Latinlerin ve Venediklilerin eline geçen kale II. Selim dönemindeki (1566-1574) Kıbrıs Seferi sırasında 6 Ağustos 1571'de Türk birlikleri tarafından fethedildi. 1878'e dek Türk yönetiminde kalan kale Kıbrıs ile birlikte 1878 yılında İngiliz idaresine bırakıldı.

1960 yılında bağımsızlığını kazanan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin önemli turizm beldelerinden biri haline gelen Mağusa, 1974'te Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk birliklerince ele geçirildi. Kent, 1975 yılında ilan edilen Kıbrıs Türk Federe Devleti ve 1983'te kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin önemli liman, turizm ve üniversite eğitimi merkezlerinden biri haline geldi.

Tarihî eserler

Othello Kalesi, Gazimağusa Limanı, Aziz Nicholas Katedrali, Francis Kilisesi, Namık Kemal Zindanı ve Müzesi, Kertikli Hamam, Mağusa Surları, Aziz Barnabas Manastırı ve Salamis Antik Kenti.

Kardeş şehirler

Kaynakça

  1. ^ 16 Belediye Başkanı Değişti
  2. ^ a b "KKTC 2011 Nüfus ve Konut Sayımı" (PDF). TRNC State Planning Organization. 17 December 2012. s. 6. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  3. ^ K.K.T.C. Devlet Planlama Örgütü 2011 Nüfus Sayımı'na göre. http://www.devplan.org/
  4. ^ Hakeri, Bener Hakkı (1992). "Mağusa Kenti Tarihi". Kıbrıs Türk Ansiklopedisi. II. Kıbrıs Gazetesi Yayınları. s. 248. 
  5. ^ Bir Kentin Öyküsü (Gazimağusa Belediyesi) Erişim tarihi: 20 Haziran 2011
  6. ^ a b c Kardeş şehirler, Gazimağusa Belediyesi (KKTC) resmî web sitesi
  7. ^ "Kardeş Şehirler". ATAV — Antalya Guide © Copyright 2009 Antalya Tanıtım Vakfı. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.  |yayımcı= dış bağlantı (yardım)
  8. ^ "Kardeş Şehirler - Gazimağusa" (PDF). Antalya Büyükşehir Belediyesinin Resmi Sitesi. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazimağusa&oldid=17819195" sayfasından alınmıştır