Gaius Plinius Secundus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
13.12, 8 Ekim 2016 tarihinde YBot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17680815 numaralı sürüm (Ulam güncellendi)
Yaşlı Plinius: 19. yüzyıla ait hayali bir portresi. Maalesef Plinius'nun yaşadığı döneme ait herhangi bir tasviri ele geçmemiştir.
Natural History

Gaius Plinius Secundus Maior, (kısaca Büyük Plinius (Latince Plinius maior) ya da Yaşlı Plinius) (d. 23, Como – ö. 24 Ağustos 79, Stabiae). Yazar ve filozof.

Plinius, bilim tarihindeki yerini, dönemine ait bilgileri derlemek amacıyla kaleme aldığı, insanlık tarihinin ilk ansiklopedisi sayılan dev yapıtına borçludur. "Doğa tarihi" (Naturalis Historia) adı altında birleştirilmiş 37 kitaptan oluşan bu yapıt, 500’e yakın Yunan ve Romalı yazarın bıraktığı 2 bini aşkın kitabın içeriğinden özetlenmiş yoğun bir bilgi derlemesidir. Yunanca bitki ve hayvan adlarının Latince karşılıklarını veren terimleme çalışmaları yapıtın ününün bugüne değin süregelmesini sağlamıştır. Plinius M.S. 35 yılında babası tarafından Roma'ya getirildi ve babasının arkadaşı olan Pomponius Secundus'dan şiir ve askeri yöneticilik eğitimi aldı. Remmius Palaemon ve Arellius Fuscus'un gramer ve retoriğinden etkilenen Plinius muhtemelen onların öğrencisiydi. M. İlin - E. Segal "İnsan nasıl İnsan oldu" isimli kitabın 332. ve 333. sayfalarında Plinius hakkında şunlar anlatılmaktadır;

İnsanlığın deneyimlerini, kitaplarında damla damla toplamış olan eskiçağ bilginlerini unutmak büyük nankörlük olur. Tembelliğini ve açgözlülüğünü örnekleriyle gördüğümüz aynı Roma'da gecesini gündüzünü bilime veren çalışkan insanlar da vardı. Bir tabiat bilgini, amiral ve devlet adamı olan Plinius bunlardan biriydi.

İnsan nasıl İnsan oldu

Bilgin şöyle der; "Tasarım gerçekleşmese bile, böyle bir işe girişmenin verdiği zevk yeter."

Plinius az uyur, az yerdi. Gün ve gecelerini, coğrafyacıların, astronomların, tabiat bilginlerinin ve doktorların kitaplarını okumakla geçirirdi. Kitap üstüne kitap okur, not tutar, düşünür, kıyaslamalar yapardı. Gezilerinde ve savaşlarında çok şey görmüştü. Plinius, ayaklı bir kitaplıktı: Kutupta güneşin yazın hiç batmadığını, kışınsa hiç doğmadığını, ışık hızının sesinkinden yüksek olduğunu, deniz gelgitinin, Ay ve Güneş'in çekimlerinden doğduğunu biliyordu. Kitabın 333. sayfasında ölümü üzerine bilgiler de yer almaktadır.