Güzelhisar, Köprüköy

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Güzelhisar
Map
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Güzelhisar
Güzelhisar
Güzelhisar
Güzelhisar'ın Erzurum'daki konumu
Ülke  Türkiye
İl Erzurum
İlçe Köprüköy
Coğrafi bölge Doğu Anadolu Bölgesi
Rakım 2.000 m (6.000 ft)
Nüfus
 (2012)
 • Toplam 1,049
Zaman dilimi UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu 0442
Posta kodu 25320
Resmî site
[1]

Güzelhisar, Erzurum ilinin Köprüköy ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Köyün eski adı Avnik' dir. Bizans döneminde "Abnikon", 10. yüzyıl kaynaklarında kale "Castrum Abnicum" veya "Kastrom Abnicom" olarak geçmektedir. Farsça "Abinik" (Âb-ı Nik) Osmanlı döneminde de "Abvik" adıyla anılan kale, sonraları Avnik adıyla anılmaya başlamıştır. Cumhuriyet döneminde yerleşim yerindeki kaleden dolayı "Güzelhisar" adını almıştır[1].

Yerleşimin içerisinde sarp ve kayalık alanda Urartular döneminde de kullanılan Avnik kalesi bulunmaktadır. Sasani ve Roma/Bizans döneminden sonra Gürcistan Krallığı topraklarına katıldı. 1071 yılındaki Malazgirt Muharebesi'nden sonra Türk akınları görülmeye başlamış ve Avnik kalesi Saltuklular'ın hakimiyetine girmiştir. Saltuklular'ın zayıflamasıyla yeniden Gürcüler'in elene geçen kale bir süre sonra İlhanlılar tarafından ele geçirildi. İlhanlılar'dan sonra Sutaylılar, Çobanlılar ve Eretna Beyliği'nin egemenliğinde görülen yerleşim, 14. yüzyılın ikinci yarısının ortalarında Karakoyunlular'ın eline geçti[2]. Timur kısa bir süre buraya hakim olduktan sonra kale yeniden Karakoyunlu ve sonrasında Akkoyunlular'ın denetimine girdi. Safeviler buraya hakim olduğunda ıssızlaşmış ve kale önemini yitirmiştir[3].

17. yüzyıl Osmanlı kaynaklarında yerleşimden, Pasinler kazasına bağlı bir nahiye olarak bahsedilmiştir[4].

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Erzurum iline 74 km, Köprüköy ilçesine 18 km uzaklıktadır.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 938
1997 938

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Özkan, H., "Saltuk Mimarisi", Atatürk Üniversitesi Yayınları No:1154, Güzel Sanatlar Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları No:2, Yıl:2016. URL:http://atauni.edu.tr/yuklemeler/e8dd44e5622e72588e41e4516a9aa9bd.pdf 1 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-03-24
  2. ^ Solmaz, G., "Avnik Kalesi", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 13, Yıl:1999. URL:http://www.turkiyatjournal.com/Makaleler/1222372861_27.pdf 25 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-03-24
  3. ^ Günaşdı, Y., "Geçitler Ülkesinde Önemli Bir Urartu Kalesi:Avnik", Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, Sayı: 19, Yıl:2016. URL:http://tubaar.tuba.gov.tr/index.php/tubaar/article/view/244 25 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-03-24
  4. ^ Kılıç, Ü., "XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Pasinler ve Köylerinin Demografik ve İskan Yapısı", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 42, Yıl:2010. URL:http://www.turkiyatjournal.com/Makaleler/2020223990_%C3%9Cmit%20KILI%C3%87.pdf 25 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-03-24