Gürsu, Fındıklı
| Gürsu | |
|---|---|
 | |
 Rize'nin konumu | |
  Gürsu Gürsu'nun Rize'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Rize |
| İlçe | Fındıklı |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 304 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 126 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0464 |
| İl plaka kodu | 53 |
| Posta kodu | 53740 |
Gürsu, Rize ilinin Fındıklı ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Eski adı Pitshala-yı Ulya'dır. Bu yerleşme adını Pitshala Deresi'nden alır. Kültür tarihçisi Nikolay Marr, köyün adını Pitshela (ფიცხელა) biçiminde yazmıştır.[3] Yukarı Pitshala anlamına gelen bu yer adı, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Pishala-yı Ulya (پسخلا علیا) olarak geçer.[4] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise köyün adı Piskala-yı Ulya (پسقلا علیا) biçiminde yazılmıştır.[5] Bu yazılış biçimi daha sonra "Pishalaiülya"ya dönüşmüştür.[6]
Pishala-yı Ulya köyünün bulunduğu bölge, Antik Çağda Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nun 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra bu bölgeyi ele geçirdi. Pishala-yı Ulya, Trabzon Eyaleti sınırları içindeyken, 1867'de, yeni kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının bir köyü haline geldi. 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde bu sancağa bağlı Hopa kazasının Arhavi nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Köyün nüfusu 59 hanede yaşayan 130 kişiden oluşuyordu. Hane başına yaklaşık 2,2 kişi düşmesi, köyün sadece erkek nüfusunun tespit edildiğini göstermektedir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün nüfusunun 260 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Tarımla geçinen Pishala-yı Ulya'da hayvan varlığı olarak 531 koyun ve keçi, 250 inek ve 12 öküz tespit edilmiştir.[7]
Pishala-yı Ulya, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesine bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımında "Pishalaiülya" olarak yazılmış olan köy, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 374 kişiden oluşuyordu.[6] Yukarı Pitshala, 1940 genel nüfus sayımında "Piskalaülya", 1950 nüfus sayımında ise "Gürsü" olarak kaydedilmiştir. Bu iki tarih arasında köyün adının Gürsü olarak değiştirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Köy 1940 yılında Çoruh vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesine, 1950 yılında da Çoruh ilinin Fındıklı ilçesinin merkez nahiyesine bağlıydı. Köyde 1940 yılında 390 kişi, 1950 yılında ise 417 kişi yaşıyordu.[8][9] Adının değiştirilmesine rağmen, köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Gürsu (Pishalaulya)" biçiminde bir süre daha resmî kayıtlarda kullanılmıştır.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Gürsu köyü, Rize il merkezine 71 km, Fındıklı ilçe merkezine 11 km uzaklıktadır.[11] Köyde Gürsu Köprüsü ve Hacı Mehmet Şelalesi bulunmaktadır.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 126[2] |
| 2019 | 101[2] |
| 2018 | 60[2] |
| 2017 | 200[2] |
| 2016 | 206[2] |
| 2015 | 201[2] |
| 2014 | 224[2] |
| 2013 | 280[2] |
| 2012 | 157[2] |
| 2011 | 198[2] |
| 2010 | 208[2] |
| 2009 | 199[2] |
| 2008 | 209[2] |
| 2007 | 197[2] |
| 2000 | 301[11] |
| 1990 | 443[11] |
| 1985 | 483[11] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Gursu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Fındıklı Gürsu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 77, ISBN 9786055753634.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 622.
- ^ a b "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 310" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 369, ISBN 9789157871117.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 169" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2022.
- ^ "Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1954, s. 137" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2022.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ a b c d "Gürsu Köyü". YerelNet.org.tr. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.