Görmeli, Ermenek
| Görmeli | |
|---|---|
 | |
 Karaman | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Karaman |
| İlçe | Ermenek |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 1.032 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0338 |
| Posta kodu | 70500 |
Resmî site [1] | |
Görmeli, Karaman ilinin Ermenek ilçesine bağlı bir köydür. Köyün yakınında bulunan tarihi “Görmeli” köprüsünden dolayı köye “Görmeli” ismi verilmiştir. Bir ara köye “Üçbölük” ismi verilmişse de tekrar eski adını almıştır.Köyün nüfusu 2000 sayımına göre 1032 dir. Köy üç mahalleden olmuşmaktadır ve aralarında birer km mesafe bulunmaktadır. Köy halkı genelde tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlamaktadır. Toros dağlarının tepesinde ormanlarla çevrelenmiş,sulak bir yerleşim yeridir. Köyde faal durumda bir sağlık ocağı ve 8 derslikli bir ilköğretim okulu bulunmaktadır.Çevre köylerdeki öğrenciler taşımalı eğitim bünyesinde bu okulda öğrenimlerini görmektedirler.Köyde çoğunlukla küçükbaş hayvancılık gelişmiştir,daha çok keçi tercih edilir.Köyde son yıllarda meyve yetiştiriciliği gelişme göstermiştir
Coğrafya
Görmeli Köyü , Ermenek ilçesinin güneydoğusundadır.Ermenek, İç Anadolu Bölgesindeki Karaman iline bağlı olmasına karşın kendisi Akdeniz Bölgesindedir.Köy Ermenek'e 18 km, Karaman'a 200 km.dir.Akdeniz kıyısındaki Anamur'a 90 km,Konya iline 280 km. uzaklıktadır.Orta Toroslar'ın üzerinde kurulmuş olan köy,oldukça dağlıktır.Köyün suyu boldur bu yüzden genel olarak yeşil bir görünüme sahiptir.Köy birbirinden ayrı 3 mahalleden oluşmaktadır,mahaleler arası yaklaşık 1 km. dir.Geçmiş yıllarda bu yüzden köye Üçbölük ismi verilmişse de bir süre sonra tekrar eski ismini almıştır.Köyün doğusundaki tekke ve tuztaşı mahalleleri yaşlı nüfusun yoğun olduğu, köyün tarihi dokusunun pek değişmediği, doğal güzelliklerle dolu yerlerdir.Kışla mahallesi Ermenek - Gülnar karayolu üzerinde köy nüfusunun çoğunluğunun yaşadığı ve muhtarlığın bulunduğu mahalledir.Boyalık mahallesi köye ilk girişte görülen nispeten diğer taraflara göre daha kurak fakat canlı bir mahalledir. Nuri Çetin İlköğretim okulu da bu mahallede bulunmaktadır.Ayrıca köy merkezine 10 km uzaklıkta Nısa isimli bir mahalle de köye bağlıdır.
Tarihçe
Köye insanların ne zaman geldikleri kesin olarak bilinmemektedir.Fakat,Köy halkının iki kol halinde Adana'dan yüzyıllar önce göç ettiği ve bir kolun Mut'ta bir yere yerleştiği diğer kolun ise Görmeli'ye yerleştiği söylenmektedir.Köy sınırları içerisinde Karamanoğulları zamanında yaptırılmış iki adet tarihi eser bulunmaktadır.Bunlar;
Mennan Kalesi: Kale , Ermenek İlçesi, Görmeli Köyü sınırları içerisinde, Açıkkır Dağının doğusunda, kuzeyi, güneyi ve doğusu çok dik ulaşımı çok zor olan tepe üzerinde inşa edilmiştir, Karaman Oğullarının önemli kalelerinden birisidir. Tepenin batısında kesme taştan, dikdörtgen planlı, beşik tonoz örtülü, güneybatı ve kuzeybatı köşelerinde iki kulesi olan bir yapı halen ayaktadır.Mennan sığınılacak yer manasına gelir. Kale dik bir dağın üzerinde yalçın kayalarla inşa edilmiştir. Karamanoğulları bu kaleyi bir hileyle Osmanlı Gedik Ahmet Paşa'ya kaptırmasından sonra Pir Ahmet Beyin kendini intihar ettiği kale bu kaledir.Kale şu an bir harabe görünümündedir.Yetkililerin restorasyon veya eser üzerinde herhangi bir çalışması bulunmamaktadır.Kalenin büyük çapta bir yıkıma uğramasının sebepleri arasında define avcılarının rolu büyüktür.
Görmeli Köprüsü ( Alaköprü ):Görmeli Köyünün 5 km. uzağında, Ermenek-Anamur yolundaki bu köprü Göksu Nehri’nin üzerindedir. Köprü nün biri büyük, diğeri de küçük olmak üzere iki kitabesi bulunmaktadır. Bunlardan halat motifli çerçeve içerisine alınmış dört satırlık Arapça büyük kitabesinde h.706 (1306) yılında Karamanoğullarından Mahmut Bey’in oğlu Mirza Halil Bey ile Bedreddin İbrahim Bey ile birlikte oldukları saltanat yıllarında yaptırdıkları yazılıdır. Bu kitabenin üzerindeki küçük kitabede ise mimarının Yusufoğlu Süleyman olduğu yazılıdır. Bu köprünün yapılışı ile ilgili bazı söylentiler de bulunmaktadır. Gülnar’da Gezendi Köprüsü’nü yapan ustanın kalfası Süleyman ustasından gizli olarak bu köprüyü yaptırmış, ustası da bu köprüyü görünce; “öğmeli değil görmeli” demiştir. Bu yüzden de köprünün adı Görmeli Köprüsü olarak kalmıştır. Köprü 62.60 m. uzunluğunda, 5.75 m. eninde iki gözlü olarak yapılmıştır. Köprünün su seviyesinden yüksekliği 28 m., büyük kemerin açıklığı da 21.60 m.dir. Köprünün kara ile bağlandığı noktalar kayalara oturtulmuştur.Köprünün Ermenek Barajının suları altında kalmış olması talihsiz ve üzücü bir gelişmedir.Ancak köy aynı isimle olduğu yerden daha yukarıya yeniden kuruldu.
Kültür
Köy halkı genel olarak yumuşak bir mizaça sahiptir ,insanlar arasında birlik beraberlik ve yardımlaşma gelişmiştir.Köyde iki adet kahvehane bulunmaktadır,bunlardan bir tanesi açık alana sahiptir ve aileler girebilmektedir.Halkın Çayır adını verdiği Kışla Mahallesindeki bu kahvenin bahçesi ağaçlarla kaplıdır ve küçük bir gölete sahiptir.Görsel olarak muhteşem bir manzaraya sahiptir ve insanları dinlendirir.Köy halkı oldukça sevecen,konuşkan,açık görüşlü ve çalışkan olmakla birlikte gelen misafirleri en iyi şekilde ağırlamaya çalışırlar.Köyde genelde yaşlı insanlar kaldığı için,köy birçok gelenek ve göreneğini kaybetmemiştir özellikle Tekke ve Tuztaşı Mahallerinde kendinizi yüzyıllar öncesinde yaşıyor hissedebilmeniz mümkündür. Köyün gelenek, görenek ve yemekleri oldukça çeşitlidir.Özellikle sıcak yaz günlerinde hazırlanan Batırma köy halkının vazgeçilmez yemeklerinden biridir.Batırma; düğü,domates,biber,maydanoz,susam ve cevizin yoğrulup soğuk su ile sulandırılmasından elde edilen bir tür çorbadır.Hazırlanan sulu karşımın yanında haşlanmış lahana,acur,salatalık,kelek,biber, taze patlıcan,asma yaprağı ve domates tüketilir.Diğer bir geleneksel yemek ise tarhanadır.Etli veya patatesli olmak üzere iki şekilde yapılır.Bulgur,kıyma,domates veya salçası,biber,maydonoz ve soğan birlikte yoğrulur ve belli bir kıvama getirilir.Daha sonra karışımdan parçalar alınarak,avuç içi büyüklüğünde şekiller verilir ve parçalar meşe kömürü üzerinde pişirilir.
İklim
Köyün iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir.Köy de hem karasal hem akdeniz iklimi özellikleri görülmektedir.Yazları kurak ve sıcak ;kışları soğuk ve yağışlıdır.Bitki örtüsü makidir ve akdeniz bitkilerinden zeytin yetiştirilebilir.Kışın kar yağmasına karşın don olayına fazla rastlanmaz dolayısıyla akdeniz ikliminin pek çok bitkisi bölgede görülebilir.Yapımı sürmekte olan ve bittiğinde köy e kıyısı olacak olan Ermenek Barajının az da olsa iklimi yumuşatması beklenmektedir.
Nüfus
2000 sayımlarına gör Görmeli'nin nüfusu 1032 dir.Halkın büyük çoğunluğunun yaşı 50 üzerindedir.Köyün yazın nüfusu dışarıdan gelen gurbetçiler ile iki katını aşmaktadır.Nüfus Kışla Mahallesinde diğer yerlere göre daha yoğundur.Boyalık mahallesi de kalabalıktır.Köyün doğusundaki Tekke ve Tuztaşı mahalleleri nüfusun seyrek olduğu ve yaşlı kesimin yaşadığı yerlerdir.
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Köy halkı daha çok küçükbaş hayvancılık ve tarımla geçimlerini sağlamaktadır.Tarım alanlarının kısıtlı olmasından dolayı üretim ancak köyün kendi ihtiyaçlarını karşılamaktadır.Fazla gelen ürünler köy halkı tarafından pazarda satılır.Köyde hemen hemen bütün tarım ürünleri,sebze ve meyve yetişmektedir.Buğday,nohut ve arpa başlıca tahıl ürünleridir.Meyvecilik son yıllarda gelişmeye başlamıştır,halk köyün yüksek yerlerindeki yaylarda bulunan boş arazilere yeni ,nitelikli meyve fidanları dikmektedir.Elma,şeftali,ceviz,üzüm en çok yetiştirilen meyvelerdir.Bunların yanı sıra incir,nar,zeytin,badem,kiraz yetiştirilir fakat fazla bir ekonomik değerleri yoktur.Küçükbaş hayvancılık daha çok keçi üzerinedir,koyun fazla tercih edilmez.Şu anda yapımı süren Ermenek Barajı'nın ileriki yıllarda köye canlılık ve ekonomik anlamda fayda sağlaması beklenmektedir.
Fotoğraflar
-
Okulda Bayram -
Üzümlerin büyük bir bölümü pekmeze dönüştürülür -
Köyün cevizleri -
İncir hemen hemen her bahçede mevcuttur -
Lezzetli Böğürtlenler -
Bulgur Kaynatma -
Kışla mahallesi -
Çayırdaki kahveden diğer bir görünüş -
Kaliteli Zeytinler -
Tatlı Siyah İncir -
Görmeli Bademi -
Görmeli Yayla Balı -
Kınalı Keklik -
Yöre halkının beşbıyık dediği Muşmula -
Dağ Lalesi -
Son yıllarda dikilmeye başlanan hurma fidanları -
Köyün yakınlarından geçen Göksü Nehrinden bir görünüş
