Gökçekısık, Tepebaşı

Gökçekısık
Mahalle
Eskişehir
Ülke	Türkiye
İl	Eskişehir
İlçe	Tepebaşı
Coğrafi bölge	İç Anadolu Bölgesi
Nüfus  (2000)[1]
• Toplam	81
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0222
Posta kodu	26000
Resmî site [2]

Gökçekısık, Eskişehir ilinin Tepebaşı ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe

Ahalisi Besleney Çerkeslerindendir. 1864 yılındaki Büyük Kafkas Sürgününde de, Kafkasyadan sürgüne uğrayan ve yalnızca oğlunu Osmanlıya getirebilen, Şevtuk Arslanbek, Hastakua-Akpınar mahallesine yerleşir. Yüzelli hane Adige (Çerkes) kökenli " Besleney " de bu köye yerleşitir. Mahallenin kıraç olmasından dolayı 1870 yılında, o zaman "Hanönü" adıyla bilinen Gökçekısık mahallesini beğenen Şevtuk Arslanbek, buraya yerleşmek için arazi alır. Şevtuk Arslanbek, mahallenin ismini kendi dili olan Adigeceye (Çerkesce) çevirerek "Hanhable" olarak isimlendirir. 1875 - 1880 yıllarında mahallenin içinden geçen demiryolu hattı inşa edilir, istasyon binası kurulur. İstasyona etrafın göklük, yeşillik ve sıklık oluşundan dolayı Gökçekısık ismi verilir.

Mahallenin eski yerlileri olan Tatar ve Ermenilerle, Şevtuk Arslanbek arasında arazi anlaşmazlıkları çıkarak,uzun süren çatışmalara dönüşür. Bu yıllarda çoğunluğu Akpınar ve komşu köylerden gelen Adige (Çerkes) aile göçleri ile mahallede, Adige (Çerkes) oranı çoğalır. Tatar ve Ermeniler mahallesi terkederler. Köy salt Adige (Çerkes) mahallesi olur.

Çevrede arkelojık araştırmalar ve amatör kazıcılar tarafından pek çok tarihi kalıntı,silah,kümbet mezar vs. bulunmuştur.

Mahallede oturan Adıge ve Abazin (Çerkes)sülaleleri şunlar: Ped - Besleney Muda - Besleney Kuç - Besleney Cefa w - Abzeh Heşıç - Ubıh Çukua - Abazin Şovtuk – Besleney Çud - Besleney Şovgen - Besleney Kander - Besleney Canbot - Besleney Jilku - Besleney

Kültür

Gökçekısık mahallesinin, Frig Vadisinin en kuzey noktasıda olması ve Frig Mezar-Mağralarının bulunmasından dolayı, çok eski bir yerleşim merkezi olma ihtimalini iddiasını korumaktadır. Etrafında da birçok höyük ve eski tarihlerde ev olarak kullanalan mağraların olmasıda, bu iddiayı güçlendirmektedir. Bu bağlamda çeşitli arkelojık ve amatör kazılara maruz kalmıştır. Ama ne yazık ki, Anadolu coğrafyasında arkelojı ve tarıhe ciddi bir önem verilmediği için, burasıda bakir kalmış cevherlerden birisi demek, herhalde yanlış olmaz. Bölgenin arkelojik araştırması umarız kısa süreç içersinde arkelogların ele alacağı bir projeyle çözülür. Mahallede bulunan tekkenin, bundan 70-80 yıl öncesine kadar mahallede yaşayan Kırımlılar tarafından yapılmış olma ihtmali büyük. Ciddi bir kalıntı bulunamasada, mahallede Ermenilerde yaşamış. Şu anda yerleşik nüfusun tamamına yakını Adige kökenlı (Çerkes) olup,yemekler ve folklorik özellikleri bu orjindedir. 1970 lerde Gökçekısık Köyü, Frig Mezar Mağralarıdan ve yakında olan Hasırca Devlet Aygır Deposundaki atlardan dolayı, birçok sinema filmlerine, özellikle Osmanlı tarih filmlerine, set olmuştur. Mahallenin Yeşilçam rejisörlerine tanıtılmasında, şüphesiz en büyük katkı, Eskişehir´li olan Cüneyt Arkın´dan olmuştır. Karaoğlan serileri, Tarkan serileri, Malkoçoğlu serileri buralarda çevrilmiştir. Ayrıca Köroğlu |(film)|Köroğlu]] ve Küçük Ağa filmlerinede set olmuştur. Son yıllarda dizi kültürünede set olan mahallesimüz, Hatırla Sevgili dizisinde, Mahir Çayan ve arkadaşlarının vurulduğu Kızıldere Köyü'nün seti olarak kullanılımıştır.

Özellikle 90'lı yıllar sonrası nüfusun büyük çoğunluğu 25 km yakınlıkda olan Eskişehire göç etmiş, ve mahallede 2-3 hane dışında sadece istasyon şefi ve karakol jandarmaları yaşamaktadır. Bu olay TRT´nin gözünden de kaçmamış, ve TRT köy üzerinde Sessizliğin Ortasında Gökçekısık İstasyonu adlı ödüllü bır belgesel yapmıştır.

Coğrafya

Eskişehir merkezine 22 km uzaklıktadır.Karayolu ve demiryolu ulaşımı vardır.Eskişehir-İzmir istikametindeki demiryolu üzerindeki ikinci istasyondur.Eskişehir'den trenle 45 dakika,karayoluyla 20-25 dakikada ulaşılır.Mahallenin batı çıkışında bulunan yüksek kayalıklar ve oyma kireçtaşı merdivenlerle çıkılan büyük mağaralar vardır. Bu mağralar eski Anadolu medeniyeti olan Frigler tarafından 2500-3000 yıl önce yapılmış mezar mağralardır. Köy aynı şekilde Frig vadisinin en kuzey noktasının teşkil eder. Porsuk Çayı mahallenin içinden geçer. Porsuk Barajında biriken su hafzasından gelen çay köye ulaşana kadar herhangi bir endüstriyel kirliliğe maruz kalmadığından temiz ve berrak bir görüntüyle akar. Debisi eski yıllara göre azalan çay etrafındaki tarım arazilerine temiz su sağlayarak mahallesi özellikle bahar ve yaz aylarında yeşile bezer.

İklim

Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2007	15
2000	81
1997	66

Ekonomi

Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.İçinden geçen Porsuk Çayı sayesinde bol sulama imkânı bulunduğundan tarımsal açıdan ürün çeşitliliği gösterir.Ancak bölgesel karasal iklim bu çeşitliliği sınırlar.En çok şekerpancarı,balkabağı vb. kışa dayanıklı bitklilerin tarımı yapılır.

Dış bağlantılar

• Yerelnet