Fruktan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İnülinlerin yapısal formülü, 1→2 bağlantılı terminal a-D-glikozlu lineer fruktanlar

Fruktan, fruktoz moleküllerinin bir polimeridir. Kısa zincir uzunluğuna sahip fruktanlar, frukto-oligosakkaritler olarak bilinir. Fruktanlar agave, enginar, kuşkonmaz, pırasa, sarımsak, soğan (yeşil soğan dahil), yacon, jícama, arpa ve buğday gibi hem monokot hem de dikot besinler başta olmak üzere[1] anjiyospermlerin %12'sinden fazlasında bulunabilir.

Fruktanlar ayrıca atlar ve diğer otlayan hayvanlar için besini olan çimenlerde de görülür.

Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Fruktanlar, normalde bir sakkaroz birimi ve fruktoz kalıntılarından oluşur. Fruktoz kalıntılarının bağlantı konumu, fruktanın türünü belirler. Beş çeşit fruktan vardır:[2]

Bağlantı normalde iki birincil hidrolsilden (OH-1 veya OH-6) birinde meydana gelir ve iki temel basit fruktan türü vardır:

  • 1-bağlı: İnülinde fruktosil kalıntıları β-2,1-bağları ile bağlanır.
  • 6-bağlı: Levan ve fleinde fruktosil kalıntıları β-2,6-bağları ile bağlanır.

Üçüncü bir fruktan türü olan graminin[2] hem β-2,1-bağlarını hem de β-2,6-bağlarını içerir.β-2,6-linkages.[3]

İki fruktan türü daha karmaşıktır: Bunlar, molekülün her iki tarafında uzamaların meydana geldiği bir 6G- kestotrioz omurgasında oluşturulurlar:

  • neo-inulin ("inulin neoseries" olarak da adlandırılır[2]): baskın β-2,1-bağları ile bağlanır.
  • neo-levan ("levan neoseries" olarak da bilinir[2]): baskın β-2,6-bağları ile bağlanır.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fruktanlar, birçok ot türünün gövdelerinde bulunan önemli depolama polisakkaritleridir ve bir dereceye kadar donma toleransı sağlar.[4][5] Bunun bir istisnası, fruktanları sentezleyemeyen pirinçtir.[6]

Arpada fruktan, hücre kofullarında birikir ve fotosentezi kolaylaştırmak için hücre içinde bir karbon havuzu görevi görür.

Hindibadaki inülin tipi fruktanlar, esas olarak gıda bileşenleri olarak fruktanların endüstriyel üretimi için hammadde olarak kullanılır. Gıda endüstrisinde kullanımı, prebiyotik diyet lifi olarak fruktanların besinsel ve teknolojik özelliklerine dayanmaktadır.[7][8]

Çeşitli gıdalarda bulunan fruktan miktarı[değiştir | kaynağı değiştir]

Agave 7–25%[8]
Yerelması 16.0–20.0%[9]
Enginar 2.0–6.8%[9]
Kuşkonmaz 1.4–4.1%[9]
Arpa çekirdekleri 22%[10]
Sarımsak 17.4%[11]
Soğan 1.1–10.1%[9]
Çavdar (kepek) 7%[12]
Çavdar (tane) 4.6–6.6%[12]
Buğday ekmeği (beyaz) 0.7–2.8%[9]
Buğday unu 1–4%[10]
Buğday makarnası 1–4%[9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Hendry, George (1987). "The Ecological Significance of Fructan in a Contemporary Flora". New Phytologist (İngilizce). 106 (s1). ss. 201-216. doi:10.1111/j.1469-8137.1987.tb04690.x. ISSN 1469-8137. 
  2. ^ a b c d Chibbar, R. N.; Jaiswal, S.; Gangola, M.; Båga, M. (2016). "Carbohydrate Metabolism". Reference Module in Food Science. doi:10.1016/B978-0-08-100596-5.00089-5. ISBN 9780081005965. 
  3. ^ Van den Ende, Wim (2013). "Multifunctional fructans and raffinose family oligosaccharides". Frontiers in Plant Science. Cilt 4. s. 247. doi:10.3389/fpls.2013.00247. PMC 3713406 $2. PMID 23882273. 
  4. ^ Pollock, C. J. (1986). "Tansley Review No. 5 Fructans and the Metabolism of Sucrose in Vascular Plants". New Phytologist. 104 (1). ss. 1-24. doi:10.1111/j.1469-8137.1986.tb00629.x. PMID 33873815. 
  5. ^ Pollock, C. J.; Cairns, A. J. (1991). "Fructan Metabolism in Grasses and Cereals". Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology. Cilt 42. ss. 77-101. doi:10.1146/annurev.pp.42.060191.000453. 
  6. ^ Kawakami, A.; Sato, Y.; Yoshida, M. (2008). "Genetic engineering of rice capable of synthesizing fructans and enhancing chilling tolerance". Journal of Experimental Botany. 59 (4). ss. 793-802. doi:10.1093/jxb/erm367. PMID 18319240. 
  7. ^ Meyer, D.; Bayarri, S.; Tárrega, A.; Costell, E. (1 Aralık 2011). "Inulin as texture modifier in dairy products". Food Hydrocolloids. 25 years of Advances in Food Hydrocolloid Research. 25 (8). ss. 1881-1890. doi:10.1016/j.foodhyd.2011.04.012. ISSN 0268-005X. 
  8. ^ a b Tungland, Bryan (1 Haziran 2018), Tungland, Bryan (Ed.), "Chapter 8 - Nondigestible Fructans as Prebiotics", Human Microbiota in Health and Disease, Academic Press, ss. 349-379, doi:10.1016/b978-0-12-814649-1.00008-9, ISBN 9780128146491 
  9. ^ a b c d e f Shepherd, Susan J. (2006). "Fructose Malabsorption and Symptoms of Irritable Bowel Syndrome: Guidelines for Effective Dietary Management" (PDF). J Am Diet Assoc. 106 (10): 1631-1639. doi:10.1016/j.jada.2006.07.010. PMID 17000196. 14 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  10. ^ a b Slavin, Joanne L. (2000). "Mechanisms for the Impact of Whole Grain Foods on Cancer Risk". Journal of the American College of Nutrition. 19 (90003): 300S-307S. doi:10.1080/07315724.2000.10718964. PMID 10875601. 8 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  11. ^ Muir, J.G. (2007). "Fructan and Free Fructose Content of Common Australian Vegetables and Fruit". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 55 (16): 6619-6627. doi:10.1021/jf070623x. PMID 17625872. 
  12. ^ a b Karppinen, Sirpa. Dietary fibre components of rye bran and their fermentation in vitro. Espoo 2003. VTT Publications 500. 96 p. + app. 52 p.[1] 16 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.