Freemartinismus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İskoç cerrah ve bilim insanı John Hunter'ın bir freemartin sığır tasviri

Freemartinismus veya freemartinizm, farklı cinsiyete sahip ikiz gebeliklerinde dişi fetüsün rahimde erkek fetüsün kanına maruz kalması sonucu bu hayvanın doğumdan sonra yumurtalıklarının çalışmaması ve eril davranışlar sergilemesi durumudur. Sığırlarda bu tarz gebeliklerin %90'ı freemartin dişi bireylerle sonuçlanır. Nadiren koyun, keçi ve domuzlarda da meydana gelebilir. İkizler arası kan alışverişi korionlarının birleşmesi sonucu ortaya çıkar ve dişi fetüse erkek olandan testosteron ve anti Müller hormonu geçişinin yanı sıra hematopoez kök hücrelerini kapsayacak şekilde XX/XY kimerizmi görülür.[1][2][3] Durumun erkek ikizi hangi oranda etkilediği tartışmalıdır; bazı çalışmalar erkek bireylerde sperm kalitesinde ve üremede düşüş olduğunu öne sürerken, bazıları ise bu hususta genel sığırlara kıyasla bir fark olmadığını bulmuştur.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Padula AM (June 2005). "The freemartin syndrome: an update". Animal Reproduction Science. 87 (1–2): 93-109. doi:10.1016/j.anireprosci.2004.09.008. PMID 15885443. 
  2. ^ Rota A, Ballarin C, Vigier B, Cozzi B, Rey R (October 2002). "Age dependent changes in plasma anti-Müllerian hormone concentrations in the bovine male, female, and freemartin from birth to puberty: relationship between testosterone production and influence on sex differentiation". General and Comparative Endocrinology. 129 (1): 39-44. doi:10.1016/S0016-6480(02)00514-2. PMID 12409094. 
  3. ^ a b Veterinary reproduction and obstetrics. Tenth edition. David E. Noakes, Timothy J. Parkinson, Gary C. W. England. [Edinburgh, Scotland]. 2019. ISBN 978-0-7020-7238-3. OCLC 1077474208. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)