Franca Viola

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Franca Viola (d. 7 Ocak 1948; Alcamo, İtalya) 1960'lar İtalya'sında kendisini kaçıran ve tecavüz eden kişiyle “namus evliliği” (İtalyanca "matrimonio riparatore") yapmayı reddederek tanınmış İtalyan bir kadındır. Bunun yerine, ailesiyle birlikte hukuka başvurup sanığı dava etmişlerdir. Dava Güney İtalya'daki sosyal geleneklerle çeliştiğinden İtalya'da büyük yankı yaratmıştır, zira o zamanlar bölgede kadınların bekaretlerini verdikleri adamla evlenmediklerinde namuslarını kaybettikleri algısı hakimdi. Böylelikle, Franca Viola savaş sonrası İtalya'da kültürel ilerlemenin ve kadınların kurtuluşunun bir sembolü haline geldi.[1][2][3]

Kaçırılma ve tecavüz[değiştir | kaynağı değiştir]

Franca Viola Sicilya'nın kırsal bir kenti Alcamo'da, bir çiftçi olan Bernardo Viola ve karısı Vita Ferra'nın en büyük kız çocuğu olarak dünyaya geldi. 1963'te 15 yaşındayken o zaman 23 yaşında olan Filippo Melodia ile nişanlandırıldı. Melodia hırsızlıktan tutuklanınca, Viola babasının isteği üzerine nişanı bozdu. Melodia daha sonra Almanya'ya gitti. Viola ise 1965'te bir başka adamla nişanlandı. Bu esnada, Melodia Alcamo'ya dönmüş ve Viola'nın hayatına girmek için kendisini, babasını ve erkek arkadaşını takip ve tehdit etmeye başlamıştı.

26 Aralık 1965'te günün erken saatlerinde, Melodia ve silahlı arkadaşları Viola ailesinin evini bastılar. Viola'nın annesini dövüp, ablasını bırakmayan 8 yaşındaki erkek kardeşi Mariano'yla birlikte Franca'yı kaçırdılar.[1][4] Mariano birkaç saat sonra bırakıldı, fakat Franca 8 gün boyunca Melodia'nın kız kardeşi ve onun kocasının evinde rehin tutulup defalarca tecavüze uğradı. Melodia ona artık onunla evlenmek zorunda olduğunu, çünkü evlenmezse "namusunu kaybedeceğini" söyledi. Viola bu sözlere onunla evlenmeye hiç niyetinin olmadığını ve üstelik onu adam kaçırma ve tecavüzden dava edeceğini söyleyerek cevap verdi. Viola'nın babası adam kaçıranlarla pazarlık ediyormuş gibi yaparak Carabinieri polisiyle başarılı bir kurtarma operasyonu için işbirliği yaptı. Viola 2 Ocak 1966 tarihinde 19'uncu yaş gününden 5 gün önce serbest kaldı. Babası ona gerçekten Melodia'yla evlenip evlenmek istemediğini sorduğunda hayır dedi. Babası ona yardım etmek için elinden gelen her şeyi yapacağını söyledi.[5][6]

Namus evliliğini reddi[değiştir | kaynağı değiştir]

Melodia, Viola'ya namus evliliği yapmayı teklif etti, ancak Viola bu teklifi reddederek dönemin Sicilya'sının geleneklerine karşı geldi. Törelere göre bu onu "namussuz kadın" (İtalyanca "donna svergognata") yapıyordu, çünkü bekaretini evlenmeden kaybetmişti. Not edilmelidir ki, bu görüşler yalnızca Sicilya'ya ve kırsal kesime özgü değildi; bir yere kadar dönemin İtalyan Ceza Kanunu'nda da ima ediliyordu. Tecavüz kişisel bir saldırı olarak değil, "toplum ahlakına aykırı" bir suç olarak değerlendiriliyordu. 544 numaralı maddeye göre kurbanla evlenen tecavüzcülerin suçu otomatik olarak ortadan kalkıyordu.[5]

Dava ve sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Viola tecavüzcüsüyle evlenmeyi reddettikten sonra kendisine ve ailesine tehditler yağdı ve zulmedildi. Evleri ve bağları yakıldı. Bu olaylar ve takip eden dava İtalyan medyasında büyük yankı uyandırdı. Parlamento bizzat konuya müdahil oldu, çünkü mevcut yasanın bu kısmının kamuoyuyla çeliştiği açıkça ortadaydı. Melodia'nın avukatları Viola'nın kaçıp gizlice evlenmeye (İtalyanca 'fuitina') razı olduğu iddiasında ısrarcı oldular. Yine de, mahkeme sonucu Melodia suçlu bulundu ve daha sonra 10 yıl olarak hafifletilmek üzere 11 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[5]

Hem İtalya cumhurbaşkanı Giuseppe Saragat, hem de Papa Paul VI, Franca Viola'nın cesaretini takdir ettiklerini ve onunla dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.[6] Yönetmen Damiano Damiani 1970'te Viola'nın davası hakkında başrolünde Ornella Muti'nin oynadığı En Güzel Eş (La moglie più bella) filmini çekti.[5] 2012'de Sicilyalı yazar Beatrice Monroy Viola'nın hikâyesini Niente ci fu (Hiçbir Şey Yoktu) başlığıyla yayınladı.[7]

Franca Viola Aralık 1968'de Giuseppe Ruisi ile evlendi. Bir muhasebeci olan Ruisi tüm tehditlere ve dedikodulara rağmen her zaman âşık olduğu kadınla evlenmekte ısrar etti, ancak kendisini ve müstakbel karısını koruyabilmek için evlilik iznini aldıktan sonra silah ruhsatına başvurmak durumunda kaldı. Franca Viola'nın iki oğlu ve bir torunu oldu. Kendisi eşiyle birlikte hâlâ Alcamo'da hayatını sürdürmektedir.

Tecavüzcünün kurbanıyla evlenerek suçundan arındığı malum yasa ancak 1981 yılında kaldırıldı.[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Rifiuto il matrimonio dopo lo stupro 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in Italian)
  2. ^ Marta Boneschi, Di testa loro. Essay on ten women that changed the Italian culture in the 20th century ([1] 29 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., in italian)
  3. ^ Guido Craniz, Storia del miracolo italiano, p. 182. See
  4. ^ Cullen, Niamh (25 Şubat 2016). "The case of Franca Viola: Debating Gender, Nation and Modernity in 1960s Italy". Contemporary European History. 25 (1). s. 97. 19 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016. 
  5. ^ a b c d La fuitina e il disonore: storia di Franca Viola 3 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in Italian)
  6. ^ a b 1965, lo "strappo" di Franca Viola 13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in Italian)
  7. ^ "La Donna che disse No: Franca Viola, L'attualità di una ribelle". La Repubblica.it (İtalyanca). 18 Mayıs 2012. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016. 
  8. ^ Niente di straordinario 16 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in italian)