Finansal istihbarat
Finansal istihbarat, doğalarını ve yeteneklerini anlamak ve niyetlerini tahmin etmek için ilgili kuruluşların ve onların mali işleri hakkında bilgi toplanmasıdır. Genel olarak bu terim, kolluk kuvvetleri ve ilgili faaliyetler bağlamında geçerlidir. Finansal istihbaratın temel amaçlarından biri, vergi kaçakçılığı, kara para aklama veya diğer bazı suç faaliyetlerini içerebilecek finansal işlemleri belirlemektir. Finansal istihbarat, suç ve terör örgütlerinin finansmanının belirlenmesinde de etkili olabilir. Finansal istihbarat, bilgi toplama ve analiz olmak üzere iki ana alana ayrılabilir. Bilgi toplama normalde bir mali istihbarat kuruluşu olarak bilinen bir devlet kurumu tarafından yapılır. Kurum, yasal gerekliliklerin bir parçası olarak genellikle bankalar ve diğer kuruluşlar tarafından sağlanan ham işlem bilgilerini ve şüpheli faaliyet raporlarını toplayacaktır. Veriler, devletler arası ağlar aracılığıyla diğer ülkelerle paylaşılabilir. Analiz, belirli bir faaliyetle potansiyel olarak meşgul olan kişileri belirlemek için veri madenciliği veya veri eşleştirme tekniklerini kullanarak büyük hacimli işlem verilerini incelemeyi içerir. Şüpheli faaliyet raporları ayrıca belirli bir faaliyeti tanımlamaya çalışmak için incelenebilir ve diğer verilerle ilişkilendirilebilir.
Bilgi toplama
[değiştir | kaynağı değiştir]Finansal istihbarat, genellikle bankalar ve diğer kuruluşlar tarafından düzenleyici gerekliliklerin bir parçası olarak sağlanan büyük hacimli işlem verilerinin incelenmesini içerir. Alternatif olarak, veri madenciliği veya veri eşleştirme teknikleri, potansiyel olarak belirli bir faaliyette bulunan kişileri tanımlamak için kullanılabilir. Pek çok sanayileşmiş ülke, finans kuruluşları için düzenleyici raporlama gereksinimlerine sahiptir. Finansal istihbarat kurumlarının bir finans kuruluşundaki ham verilere erişim elde etmesi oldukça olasıdır. Yasal açıdan bakıldığında, bu tür bir bilgi toplama süreci oldukça karmaşık olabilir. Örneğin, CIA, Terör Finansmanı İzleme Programı aracılığıyla Dünya çapında Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Derneği (SWIFT) veri akışlarına erişim elde etti, ancak bu Belçika gizlilik yasasını ihlal etti. Raporlama şartları, gayriresmî değer aktarım sistemlerini (IVTS) ve geleneksel bir finans kuruluşunda raporlama gerektirmeyecek miktarları etkilemeyebilir.[1] IVTS, gözetimden kaçınmak için yasa dışı amaçlar için de kullanılabilir.
Bilgi analizi
[değiştir | kaynağı değiştir]Finansal istihbarat analizi için bazı örnekler şunlardır:
- Kira geçmişlerine göre yüksek riskli konut kiracılarının belirlenmesi.
- Varlıklarını gizlice vergi uygulayan bir yetki alanından çıkararak mütevelli yükümlülüklerinden kaçınmaya çalışan vergi mükelleflerini tespit etmek.
- Suçluların, gelirlerini sakladığı güvenli alanları keşfetmek.
- Hedeflenen bir kişiye verilen büyük miktarda paranın nasıl ortadan kaybolduğunu açıklamak.
- Yolsuzluğa bulaşmış bir bireyin ani ve açıklanamayan talihsizlikler yaşayıp yaşamadığını kontrol etmek.
- Havale yoluyla terörist hücreler arasındaki ilişkileri tespit etmek.
Türkiye'de finansal istihbarat
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de Mali Suçları Araştırma Kurulu, finansal istihbarat görevlerini yürütmekle görevli olan kurumdur.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Informal Value Transfer Systems, FinCEN Advisory Issue 33" (PDF). March 2003. FinCEN-2003-33. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi" (PDF). 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |