Filippikos (general)
| Filippikos | |
|---|---|
| Bağlılığı | Bizans İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 580ler–610lar |
| Rütbesi | Magister militum per Orientem, comes excubitorum |
| Çatışma/savaşları | |
Philippicus ya da Filippikos (Yunanca: Φιλιππικός, fl. 580ler–610lar) Ermeni asıllı bir Bizans generalidir, comes excubitorum ve İmparator Mauricius'un (h. 582-602) kayınbiraderiydi. General olarak başarılı bir kariyeri, esas olarak Sasani Perslere karşı olmak üzere 30 yıla yayılmıştır.
Mauricius komutasında[değiştir | kaynağı değiştir]
Filippikos'un ilk yılları hakkında çok az şey bilinmektedir. Muhtemelen 583 yılında İmparator Mauricius'un (h. 582-602) kızkardeşi Gordia ile evlenmiştir,[1] bir zaman yüksek bir rütbe olan patricius olmuştur.[2] Yaklaşık aynı zaman comes excubitorum (İmparator muhafız birliği Excubitores komutanı) olarak atanmıştır ve 584 yılında İoannis Mistakon yerine Magister militum per Orientem görevine atandı, böylece Sasani İmparatorluğu'na karşı yürütülen savaşı komuta etmekten sorumlu oldu.[1]
584-585'te Pers topraklarına birçok akın düzenleyip, Nisibis yanındaki düzlükleri talan edip[1] ile Arzanene ve doğu Mezopotamya bölgelerini baskın verdi.[3] Aynı dönem boyunca birliklerinin etkinliğini ve disiplinini iyileştirmeye çalıştı.[4]
Filippikos, 585-586 kışını Konstantinopolis'te geçirdi ve baharda karargahı Amida'ya döndü.[3] Perslerin barış antlaşma teklifleri ret edildikten sonra, birliklerini sınıra sevk etti ve orada Kardarigan komutasın bulunan üstün Pers kuvvetlerini Solachon Muharebesi'nde mağlup etti.[3] Sonra Arzanene'i işgal edip, yağmaladı ve Chlomaron kalesini kuşattı.[3] Pers takviye güçlerinin yaklaşması, Bizans ordusunda paniğe neden oldu ve düzensiz bir şekilde Bizans topraklarına çekildiler.[3] Orada muhtemelen hastalığı nedeniyle yardımcısı (Hypostrategos) ve geleceğin imparatoru Herakleios'un (h. 610-641) babası general Yaşlı Herakleios'a komutayı devretti.[3] 587 baharında tekrar hasta oldu, kişisel olarak seferleri yönetemedi. Ordusunun üçte ikisini Herakleios'a, kalanını generalleri Theodore ve Andreas'a atadı ve onları Pers topraklarına gönderdi. Kendisi o yıl sefer yapmadı ve kışın Konstantinopolis'e gitti. Yolda, yerine Priscus'un atandığını öğrendi.[3][5]
Priscus, Doğu'ya geldiğinde, ancak, askerler ona itaat etmeyi reddettiler ve onun yerine Fenike'nin dux'u olarak Germanus'u seçtiler. Kısa bir süre sonra Doğu'nun komutanı olarak yeniden atanan Filippikos, Antakya Patriği'nin müdahalesi ile bastırılan isyandan sonra, sadece onun emrini alabildi.[6] Birlikleri ile kamu uzlaşmadan sonra, 589 yazında Sittas adlı bir Romalı subayın hain dönekliği ile kısa süre önce Perslerin eline geçen Martyropolis şehrine karşı sefer yürüttü. Filippikos, şehri tekrar alamadı ve Mahbodh ve Aphrarat komutasında Pers takviye güçlerine yenildi sonra yerine Comentiolus geldi.[6][7]
Filippikos, Bizans topraklarında sığınan yakın tarihte tahttan indirilen Pers hükümdarı II. Hüsrev (h. 590-628) için 590 yılındaki diplomatik misyon dışında birkaç yıl sahneden kaybolur kaybolur.[6] 598'de kısa süre Balkanlar'da sürmekte olan savaşta general olarak görevlendirildi ve bazı kaynaklarda Trakya'da Avarlara karşı zafer kazandığı bildirilmesine rağmen,[8] büyük olasılıkla general Priscus'la olan karışıklıktır.[9]
Phocas and Herakleios komutasında[değiştir | kaynağı değiştir]
602'deki bir zaman İmparator Mauricius'a karşı komplolarun şüphesi onun üzerinde toplandı çünkü bir kehanet Mauricius'ın halefinin ismini Φ (FiPhi) ile başlayacağını belirtiyordu.[2] Nitekim kısa süre sonra Mauricius, Phocas liderliğindeki Balkan ordusu tarafından tahttan indirildi ve öldürüldü. Mauricius'un yakın bir arkadaşı olan Filippikos, Hrisopolis'te bir manastıra girmeye zorlandı.[2][10] Herakleios 610 yılında Phocas'ı devirdiğinde hala manastırdaydı. Yeni imparator onu geri çağırdı ve onu doğu ordusuna komuta eden Phocas'ın kardeşi Comentiolus ile görüşmeye gönderdi.[2] Comentiolus onu hapsetti ve kendisini idam etmeyi düşündü ancak Philippicus, Comentiolus'un öldürüldüğünde kurtarıldı.[2]
612 yılında Herakleios tarafından tekrar magister militum per Orientem olarak gözden düşmüş Priscus yerine atandı ve Ermenistan'da Perslere karşı sefer yaptı. 614 yılında, Şahin komutasında Pers ordusu Küçük Asya'yı istila edip Boğaziçi kıyısında Kalkedon'a ulaştı, Şahin'in geri çekilmesini umarak Filippikos karşılık olarak Pers topraklarını işgal etti.[2]
Filippikos bundan kısa bir süre sonra öldü ve Hrisopolis'te inşa ettirdiği kiliseye gömüldü.[2]
Strategikon muhtemel yazarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
Döneminin önde gelen generallerinden biri olarak ve 603'ten sonra bir zaman bir manastıra geçtiği yıllarda yazmak için zamanı ve fırsatı olan, Filippikos, geleneksel olarak Mauricius'a atfedilen Strategikon isimli askerî talimatların yazarlarından biri olabilir.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ a b c Martindale, Jones & Morris 1992, s. 1022.
- ^ a b c d e f g Martindale, Jones & Morris 1992, s. 1025.
- ^ a b c d e f g Martindale, Jones & Morris 1992, s. 1023.
- ^ Whitby 1988, s. 13.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 170.
- ^ a b c Martindale, Jones & Morris 1992, s. 1024.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, ss. 170–171.
- ^ Martindale, Jones & Morris 1992, ss. 1024–1025.
- ^ Whitby 1988, s. 129.
- ^ Whitby 1988, s. 15.
- ^ McCotter, Stephen (2003). "'The Nation which Forgets its Defenders will Itself be Forgotten': Emperor Maurice and the Persians". Queen’s University of Belfast. deremilitari.org. 17 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012.
- Genel
- Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). Londra: Routledge. ISBN 0-415-14687-9.
- Martindale, John Robert; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, J., (Ed.) (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire, Volume III: A.D. 527–641. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-20160-5. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2017.
- Whitby, Michael (1988). The Emperor Maurice and his Historian – Theophylact Simocatta on Persian and Balkan Warfare. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-822945-3. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2017.