FIDE ünvanları

FIDE ünvanları FIDE (Dünya Satranç Federasyonu) tarafından satranç oyuncularının seviyelerini belirlenmesi için verilen ünvanlardır. Ünvanlar satranç oyuncusunun ELO puanına ve aldığı normlara bakılarak verilir. Verilen ünvanlar genelde ömür boyu tutulur ancak istisnai durumlarda ünvan iptal edilebilmektedir.^[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE'nin ilk unvanları 1950 yılında verildi. FIDE, 27 Büyükusta (GM), 94 Uluslararası Usta (IM) ve 17 Kadın Uluslararası Usta (WIM) olmak üzere 138 satranç oyuncusuna unvan verdi. Unvanların verildiği yıllarda belli bir standart yoktu, 1957 yılında kadar unvanlar sorumlu komitenin belirlediği isimlere veriliyordu. FIDE, ilk kez 1957 yılında unvanlar için çeşitli standartlar belirledi.^[2]

FIDE'nin ilk büyükustaları:

Büyükusta	Ülke
Oldřich Duras	Çekoslovakya
Max Euwe	Hollanda
Ernst Gruenfeld	Avusturya
Jacques Mieses	İngiltere
Miguel Najdorf	Arjantin
Akiba Rubinstein	Polonya
Friedrich Sämisch	Batı Almanya
Gideon Ståhlberg	İsveç
Milan Vidmar	Yugoslavya
Borislav Kostić	Yugoslavya
Reuben Fine	ABD
Samuel Reshevsky	ABD
Géza Maróczy	Macaristan
László Szabó	Macaristan
Ossip Bernstein	Fransa
Savielly Tartakower	Fransa
Salo Flohr	Sovyetler Birliği
Viacheslav Ragozin	Sovyetler Birliği
Paul Keres	Sovyetler Birliği
Vasily Smyslov	Sovyetler Birliği
Isaac Boleslavsky	Sovyetler Birliği
Igor Bondarevsky	Sovyetler Birliği
Mikhail Botvinnik	Sovyetler Birliği
David Bronstein	Sovyetler Birliği
Alexander Kotov	Sovyetler Birliği
Grigory Levenfish	Sovyetler Birliği
Andor Lilienthal	Sovyetler Birliği

Ünvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükusta[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE tarafından verilen en büyük ünvandır. Seçkin satranç oyuncularına verilir, GM (Grandmaster) şeklinde kısaltılır, istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Unvan için 2500 ELO puanı ve 3 norm gereklidir. 1950 yılından bu yana verilmektedir.

Abhimanyu Mishra, 12 yıl 4 ay 25 gün ile bu ünvanı alan en genç insandır. ^{[kaynak belirtilmeli]}

Uluslararası Usta[değiştir | kaynağı değiştir]

Güçlü satranç oyuncularına verilir, IM (International Master) şeklinde kısaltılır, istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Ünvan için 2400 ELO puanı ve 3 norm gereklidir. 1950 yılından bu yana verilmektedir.

Abhimanyu Mishra, 10 yıl 9 ay 3 günle bu ünvanı alan en genç insandır.^[3]

FIDE Ustası[değiştir | kaynağı değiştir]

FM (FIDE Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1978 yılından bu yana verilmektedir.

Usta Adayı[değiştir | kaynağı değiştir]

CM (Candidate Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2200 ELO puanı gereklidir. 2002 yılından bu yana verilmektedir.^[4]

Kadın Ünvanları[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE tarafından kadınlara verilen ünvanlardır. Kadın Büyükusta (WGM), Kadın Uluslararası Büyükusta (WIM), Kadın FIDE Ustası(WFM) ve Kadın Usta Adayı (WCM) olarak adlandılır. Kadın ünvanlarıyla diğer ünvanlar arasında ELO puanı farkı vardır. Her klansmanda kadın ünvanları diğer unvanlardan 200 ELO puanı geridedir. Kadın ünvanları diğer ünvanlarla birlikte kullanılabilir.

Kadın Büyükusta[değiştir | kaynağı değiştir]

WGM (Women Grandmaster) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1976 yılından bu yana verilmektedir.

Kadın Uluslararası Usta[değiştir | kaynağı değiştir]

WIM (Woman International Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2200 ELO puanı gereklidir. İlk olarak 1950 yılında IWM (International Woman Master) olarak verilmiş, daha sonradan adı WIM (Woman International Master) olarak değiştirilmiştir.

Kadın FIDE Ustası[değiştir | kaynağı değiştir]

WFM (Woman FIDE Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2100 ELO puanı gereklidir.

Kadın Usta Adayı[değiştir | kaynağı değiştir]

WCM (Woman Candidate Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2000 ELO puanı gereklidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Handbook > FIDE Title Regulations effective from 1 Temmuz 2014". FIDE.com. FIDE. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2014.
^ Wall, W. "FIDE History". 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019.
^ "Praggnanandhaa – youngest chess IM in history!". ChessBase. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2016.
^ Felice, Gino (2017). Chess International Title Holders. Jefferson, North Carolina: Mcfarland and Company Holders. s. 1. ISBN 978-1-4766-7132-1.

[handbook_titles-1] "Handbook > FIDE Title Regulations effective from 1 Temmuz 2014". FIDE.com. FIDE. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2014.

[2] Wall, W. "FIDE History". 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019.

[3] "Praggnanandhaa – youngest chess IM in history!". ChessBase. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2016.

[4] Felice, Gino (2017). Chess International Title Holders. Jefferson, North Carolina: Mcfarland and Company Holders. s. 1. ISBN 978-1-4766-7132-1.

[1]

[2]

[3]

[4]