Eyüp Sabri Akgöl

Eyüp Sabri Akgöl, (ya da Ohrili Eyüp Sabri) (d. 1876, Ohri - ö. 16 Ağustos 1950, İstanbul), Türk asker, siyasetçi.

İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin kurucularından, II. Meşrutiyet'in ilanına yol açan ayaklanmanın önderlerindendir. 1. dönem TBMM Eskişehir, V., VI., VII. dönem TBMM Çorum ve VII. dönem TBMM Erzurum milletvekili. İzmir Suikastı sanıklarındandır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1894 yılında Harp Okulu’nu bitirdi Dördüncü Ordu emrinde Balkanlar'da çete savaşlarına katıldı. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer aldı. Padişah Abdülhamid'e karşı komutanı olduğu Ohri Redif Taburu ve Resne Tabur Komutanı Niyazi Bey ile ayaklandı. 23 Temmuz 1908’de Müşir Tatar Osman Paşa’yı, Manastır’daki karargâhını basarak Ohri’ye götürdü. 13 Nisan 1909'da 31 Mart Olayı'nı bastırmak için Selanik'ten İstanbul'a gelen Hareket Ordusu'nda yer aldı. 10 Mayıs 1910’da ordudan istifa etti. İttihat ve Terakki’nin genel merkez üyeliğine seçildi.

1914’te Teşkilât-ı Mahsusa görevlisi olarak gönderildiği Rumeli’de Fransızlar tarafından tutuklanıp Malta'ya götürüldü. Serbest bırakılınca Eskişehir’e yerleşti. Birinci TBMM’ye Eskişehir milletvekili olarak seçildi. Çocuk Esirgeme Kurumu'nun kurucularından birisi oldu.

Yeşil ordu cemiyeti’nin kurucuları arasında yer aldı. 1923’te Meclis dışında kaldı. 1926’da Atatürk’e karşı düzenlenen İzmir Suikastı’yla ilgili olarak bir kısım eski İttihatçılarla birlikte İstiklal Mahkemesi’nde yargılandıysa da suçsuz bulundu.

Akgöl soyadını alan Eyüp Sabri Bey, 1935-1950 arasında V., VI., VII. dönemde Çorum ve VII. dönem ve VIII. dönem Erzurum TBMM milletvekili olarak Meclis’te yer aldı.

Bir kısım anılarını, “Bir Esirin Hatıraları”, “Gaziantep’te İngiliz Tecavüzünün Başlangıcı ve Türk Üserâsına Zulüm ve İşkenceler” adıyla yayımladı.

16 Ağustos 1950'de İstanbul'da yaşamını yitirdi. Abide-i Hürriyet'in arkasındaki Atıf Kamçıl'ın mezarının yanına defnedildi.

Eyüp Sabri Akgöl'ün hayatı Yavuz Selim Kaya tarafından "Hürriyet Kahramanı Ohrili Eyüp Sabri Akgöl" adıyla kitaplaştırılmıştır.