Esmâ İbret Hanım

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Esmâ İbret Hanım (1780 doğumlu) Osmanlı döneminde yaşamış bir hattat ve şairdi. Zamanının en başarılı kadın hattatı olarak kabul edilmiştir.[1]

Hilye-i şerif, Esmâ İbret Hanım'a ait sülüs-nesih mısrasıyla yazılmıştır. Türk ve İslam Eserleri Müzesi

18. yüzyıl Osmanlı döneminde hat sanatı erkek egemen bir meslekti. Ancak Esmâ İbret ve Şerife Fatma gibi az sayıda kadın hattat, başarılı bir şekilde yetişmiş ve değerli katkılarda bulunmuştur.[2]

Esmâ İbret Hanım, 1194 (1780) yılında İstanbul'da doğdu.[3] Babası, Saltanat Sarayı'nda görevli olan Serhasekiyan-i hassa Ahmed Ağa'dır. Tek çocuktu ve eğitimine özel önem verildi. Küçük yaşlardan itibaren hat sanatına ilgi gösterdi. Sülüs-nesih ve icâzet yazmaya ve Mahmud Celâleddin Efendi'nin eserlerini kopyalamaya başladı.

III: Selim ve annesine hediye edilen bir hilye yazdı. Bunun üzerine 500 Kuruş ve günlük 500 Akçe ödenek ayarlandı.[4]

İbret Hanım'ın eserlerinden bazı örnekler Topkapı Sarayı Müzesi'nde bulunabilir.[5] Çalışmalarının örnekleri şunlardır:[6]

  • Hilye-i Şerif, Valide Sultan'a hediye, şimdi Topkapı Sarayı Müzesi'nde
  • 1209/1795 tarihli Hilye-i Şerif, şimdi Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde
  • Elif cüz, 1213/1798-99 tarihli Ekrem Hakkı Ayverdi Koleksiyonu
  • Delāil-i Hayrāt şimdi İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde
  • 1222/1807 tarihli Kıt'a, şimdi Ekrem Hakkı Ayverdi Koleksiyonu'nda
  • Kıt'a, tarihsiz, şimdi Saffet Tanman Koleksiyonunda

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Türkischer Biographischer Index (Almanca). De Gruyter. 2011. s. 362. ISBN 978-3-11-096577-3. Erişim tarihi: 25 Ekim 2018.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Emel Doğramacı Status of Women in Turkey Meteksan, 1984, p. 168
  3. ^ Turkish Biographical Index, Walter de Gruyter, 2011, p. 362
  4. ^ Davis, F., Gurun, S. andc Esch, M.E., The Ottoman Lady: A Social History from 1718 to 1918, Bruce Van Leer Greenwood Publishing Group, 1986 p, 225; Selçuk Mülayim, İlhan Akşit, Turkish Art and Architecture in Anatolia & Mimar Sinan Akşit, 2005, p. 264
  5. ^ Tezer Taşkıran, Women in Turkey, Redhouse Yaylnevi, 1976, p. 21
  6. ^ Kazan, H., Dünden Bugüne Hanım Hattatlar (Female Calligraphers Past And Present), Istanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2010