Erol Akyavaş

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Erol Hakkı Akyavaş (d. 1932, Ankara - ö. 20 Nisan 1999, İstanbul), Türk ressam.

Erol Akyavaş
Genel bilgiler
Doğum adıHakkı
Doğum1932
Ankara
Ölüm20 Nisan 1999
İstanbul
UyrukTürk
Evlilik(ler)iİlona Mosolygo
ÇocuklarıMirgün ve Nazan Akyavaş
EbeveyniAyşe Melek ve Hasan Tahsin Akyavaş
AlanıResim, kolaj, baskı, yerleştirme
Sanat eğitimiChicago'da İllinois Institute of Technology'de Mimarlık
Ünlü yapıtlarıMiraçname, Hallac-ı Mansur, Kerbela

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1932'de Ankara'da doğdu. Babası Hasan Tahsin Akyavaş, annesi Melek Akyavaş'tır. Babasının Emlak Bankası'ndaki işi nedeni ile aile; Ankara, İzmir, Samsun, Bursa ve İstanbul'da yaşadı.

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. 1950 - 1952 yıllarında Güzel Sanatlar Akademisi, Bedri Rahmi Atölyesi'nde misafir sanatçı olarak resim eğitimi gördü. 1952 - 1953'te Floransa Güzel Sanatlar Akademisi'nde yaz çalışmalarına katıldı, ardından Paris'e giderek Lhote ve Léger atölyelerinde çalıştı. Post-kübist geometrik soyut karakterli resimler üretmeye başladı.

1954 - 1960 yıllarında ABD'de yaşadı; Chicago'da Illinois Institute of Technology'de Mies Van Der Rohe ile mimarlık eğitimi gördü. 1956 Macar kökenli bir ailenin kızı olan İlona Mosolygo ile Cleveland Ohio'da tanıştı ve evlendi. 1959 kızı Nazan doğdu. 1959 tarihli "Padişahların İhtişamı" başlıklı resmi New York Modern Sanatlar Müzesi'ne alındı. 1960 - 1962 yıllarında Earo Saarine ile tasarım çalışmaları yaptı.

1963'te askerliğini yapmak için Türkiye'ye geldi. 1964 - 1965 Göreme'deki "Kaya Otel" mimari çalışmaları (Ağa Han ödülü finalisti) 1965 - 1967 yıllarında mimar olarak çalıştı. 1968 New York'a yerleşti.

1970'lerde figür ve mimarinin kullanıldığı, sıra dışı mimari perspektiflerin görüldüğü geometrik yapılı resimler üzerinde çalıştı.[1] 1980’lerin başlarına doğru İslam’a ve tasavvuf felsefesine göndermeler yapan eserler verdi.

20 Nisan 1999'da İstanbul'da Salacak'taki evinde öldü.

Sanatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Boya resimleri yanında, değişik araç-gereçlerle oluşturduğu çalışmaları ve özgün baskı türündeki yapıtları bulunmaktadır.

Önceleri gerçeküstücü tekniğe yatkın olarak, mimari mekanların yer aldığı, derinlik kavramının öne çıktığı çalışmalar, özgün bir dizi oluştururken, daha sonra kavramsal çalışmalara yöneldi. Geleneksel hat ve minyatürlerden aldığı esinlerle gerçekleştirdiği yeni çalışmalarında, bu tür alıntıları, parça ve bütün bağlamında değerlendirmekte, kompozisyonun çatısını, kendi sanat anlayışının yönlendirici etkenleri ışığında kurmaktadır.[2] Akyavaş, 1980'lerden itibaren İslam'ın tasavvuf felsefesi ile ilişkilendirdiği "Gazali", "Miraçname", "Hallac-ı Mansur" ve "Kerbela" dizilerinde, minyatür, hat ve ebru sanatlarından aldığı imgeleri soyut bir anlatımla yorumladı.[3]

Yapıtları; New York Modern Sanatlar Müzesi (MOMA), İstanbul ve Ankara Resim ve Heykel Müzeleri, Berlin Sanat Müzesi, Stuttgart Sanat Müzesi, T.C. Merkez Bankası, İstanbul Modern, British Museum koleksiyonlarında bulunmaktadır. Ölümünün ardından 2000 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından İstanbul Dolmabahçe Kültür Merkezi'nde kapsamlı bir retrospektif sergi düzenlendi.[4][5][6][7][8] 1987 yılında hazırladığı, 8 adet litografi baskıdan oluşan Miraçname serisi 2004 yılında T.C. Dışişleri Bakanlığı tarafından kitap olarak bastırılmıştır

Kişisel sergiler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 2015 Erol Akyavaş Photography Galeri Nev, İstanbul
  • 2013 Erol Akyavaş Retrospektif, İstanbul Modern, İstanbul
  • 2012 Galeri Nev, Ankara
  • 2012 Galeri Nev, İstanbul
  • 2007 Galeri Nev, Ankara
  • 2006 Galeri Nev, Ankara
  • 2005 "Miraçname" İBB Atatürk Kitaplığı Sanat Galerisi, İstanbul
  • 2003 "Mana Gerek, Dava Gerekmez" Borusan, İstanbul
  • 2000 Retrospektif, Dolmabahçe Kültür Merkezi ve Bilgi Üniversitesi, İstanbul
  • 1996 "Bosna", Beloselsky Pallace, St. Petersgburg
  • 1993 "İkonastlar için İkonalar" ve "Fihi Ma Fih" Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, İstanbul
  • 1993 "Baskılar" Galeri Nev İstanbul & Ankara
  • 1993 Aksanat, İstanbul
  • 1993 Galeri HP, Lefkoşa
  • 1993 Galeri Nev, Ankara
  • 1992 Galerie Castille, Paris
  • 1991 Palitra Gallery, St. Petersburg
  • 1991 Galeria Civice d'Arte, Torino
  • 1990 "İkonastlar için İkonalar", Benois Palace
  • 1990 Hermitage Müzesi, St. Petersburg
  • 1990 Galerie Mangisch, Zürih
  • 1989 Modus Vivendi Galleries, Zürih
  • 1988 Institute of Contemporary Art, Londra
  • 1987 "Miraçname", Galeri Nev İstanbul & Ankara
  • 1987 Urart Sanat Galerisi, İstanbul & Ankara
  • 1986 Galerie im Atelier, Stuttgart
  • 1985 Urart Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1985 Tanbay Sanat Galerisi, Ankara
  • 1984 En Galeri, İstanbul
  • 1983 Galerie im Korrnhaus, Kirchheim
  • 1983 Stuttgart Museum of Art, Stuttgart
  • 1983 Urart Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1982 Übersee-Museum, Bremen
  • 1981 Baukunst Galerie, Köln
  • 1979 Galerie Altstadt, Bern
  • 1978 Galerie Brücke, Köln
  • 1978 Vakko Sanat Galerisi, Ankara
  • 1972 Galeria Schwartz, Milano
  • 1970 Galeria Schwartz, Milano
  • 1966 Fransız Kültür Merkezi, İstanbul
  • 1964 Alman Kültür Merkezi, İstanbul
  • 1964 Fransız Kültür Merkezi, İstanbul
  • 1960 "Erol", Angelesky Gallery, New York
  • 1959 Galleria Bottegha, Oscura Roma
  • 1954 Art Collony Gallery, Cleveland

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Türk Resminin Modernleşme Sürecinin Dönüşümü: Erol Akyavaş". Antikalar.com (İngilizce). 26 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  2. ^ Özsezgin, Kaya, Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedik Sözlük sayfa: 27 Yapı Kredi Yayınları 1994 İstanbul
  3. ^ Rona, Zeynep, Modern ve Ötesi: 1950 - 2000 İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 178 İstanbul 2008 s:202 ISBN 978-605-399-039-0
  4. ^ Çalıkoğlu, Levent, Erol Akyavaş Retrospektif İstanbul Modern 2013 İstanbul
  5. ^ Erzen, Jale / İnankur, Zeynep Erol Akyavaş, Finansbank / Galeri Nev 2007 İstanbul
  6. ^ Erzen, Necdet Jale, Erol Akyavaş Enlem 80 1995 Ankara
  7. ^ Erol Akyavaş, Bilgi Üniversitesi Yayınları 2000 İstanbul
  8. ^ Erol Akyavaş ve Miraçnamesi T.C. Dışişleri Bakanlığı 2004 İstanbul