Eragon (kitap)

Eragon

Eragon
Yazar	Christopher Paolini
Çevirmen	Zeliha İ. Babayiğit
Kapak sanatçısı	John Jude Palencar
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Konu	Fantastik
Tür	Roman
Yayım	2002 (ilk basım), 26 Ağustos 2003 (Knopf) (özgün) Eylül 2004 (Türkçe)
Yayımcı	Paolini LLC (ilk basım), Alfred A. Knopf (özgün) Altın Kitaplar (Türkçe)
Sayfa	509 (Knopf) 544 (Paolini LLC)
ISBN	0-375-82668-8 (özgün) 9789752105034 (Türkçe)
Miras Döngüsü serisi
Eragon Eldest

Eragon, Christopher Paolini'nin 15 yaşındayken yazmaya başladığı Miras Döngüsü'nün ilk kitabı. İlk yılını ilk taslağını yazdıktan sonra, ikinci yılını tekrar yazım ve karakter ve olaylara beden vermeyle zamanını harcayan Paolini, Eragon'un ilk basımını ailesinin şirketinde yaptı. Sonraki sene ABD çevresinde kitabın tanıtımı için seyahat eden Paolini'nin kitabı Carl Hiaasen tarafından keşfedildi. Hiassen kendi yayınevi de olan Alfred A. Knopf'a kitabı basması için önerdi ve kitabın 26 Ağustos 2003 tarihinde ikinci basımı gerçekleşti.

Kitap, dağlarda mistik bir taş bulan genç çiftçi çocuğu Eragon'un hikâyesini anlatır. Aslında bir ejderha yumurtası olan taş çatladığında adına daha sonra Saphira diyeceği bir ejderha doğar. Zalim Kral Galbatorix, Eragon'u ve Saphira'yı öğrenince uşağı Ra'zac'ı onları yakalaması için yollar. Eragon bunun üzerine evini bırakıp krala karşı birleşmiş isyancılardan oluşan Varden'e Saphira'yla birlikte sığınmaya karar verir.

Eragon için yapılan eleştiriler genel olarak Eragon'un Yüzüklerin Efendisi ve Yıldız Savaşları'na benzediği yönündeydi. Eragon 2003 yılının en çok satan üçüncü çocuk kitabı, 2005'in ise ikinci en çok satan çocuk kitabı olmuştur. New York Times'ın en çok satan kitaplar listesinde 121 hafta kalmıştır. 15 Aralık 2006'da kitap kendi adını taşıyan filme çevrilmiştir. Film Stefen Fangmeier tarafından yönetilmiş., Peter Buchman tarafından yazılmıştır. Filmde Eragon rolünü Ed Speleers oynamıştır.

Arka plan

Yazılması ve yayımlanması

Christopher Paolini 9 yaşında fantastik romanlar okumaya başladı, ama Paolini'nin “kaliteli yazma yoksunluğu” engelliliği vardı. 14 yaşında, Paolini ilk romanını yazmaya başladı ancak birkaç sayfayı geçemedi, çünkü neyle ilgili yazdığı hakkında hiç fikri yoktu. Bu nedenle “yazma sanatı” hakkında bulabildiği her şeyi okudu ve kafasında Miras Üçlemesi'nin temellerini, karakterlerini ve hikâyeyi, attı. Bir ay düşündükten sonra, Eragon'un taslağını elle yazmaya başladı. Taslak bir yıl sonra bitti ve Paolini kitabın gerçek halini yazmaya başladı. Kitap üzerinde tekrar geçirdiği bir yıldan sonra, ailesi kitabı okudu ve çok beğendi. Hemen kitabı yayımlamya karar verdiler. Paolini kitabın yüzünü ve içindeki haritayı yarattı.

Paolini ve ailesi bir sürü kütüphane, okul gezdi kitabı tanıtmak için. Paolini kitaba olan ilginin artmasını sağlamak için bir orta çağ kıyafeti giydi ancak kitap fazla dikkat çekmedi. 2002 yazında Amerikalı yazar Carl Hiassen, Paolini'nin daha önce kitabı tanıtmak için gittiği ve birkaç kopyasını bıraktığı şehirlerden birinde tatildeyken üvey oğlu kitabı şans eseri aldı ve çok beğendi. Kitabı hemen üvey babasına gösterdi. Hiassen kitabı bir yayınevi olan Alfred A. Knopf'a götürdü. Michelle Frey, Knop'da editör, Paolini ile bağlantı kurdu ve ona bu kitabı kendi yayınevinde yayımlamak istediğini söyledi. Paolini teklifi kabul etti ve Ağustos 2003'te Eragon ikinci defa daha büyük çaplı olarak basıldı. Yeni basımın kapağını John Jude Palencar yaptı.

Etkileri, Esinlendiği kişiler ve karakterler

Paolini His Dark Materials'ın yazarı Philip Pullman'dan çok etkilenmiştir. Miras Üçlemesi mitolojik dönemde geçer, Epik şiir Beowulf'un bunda etkisi vardır ve Paolini Yüzüklerin Efendisi yazarı J.R.R Tolkien'dan ve Eric Eddison'dan da etkilenmiş ve esinlenmiştir. Ayrıca David Eddings, Andre Norton, Brian Jacques, Anne McCaffrey, Raymond E. Feist, Mervyn Peake, Ursula K. Le Guin ve Frank Herbert'dan da ilham almıştır. Paolini ayrıca Philip Pullman ve Garth Nix'den de ilham almıştır. Eragon'da Paolini bir fantastik romanda olabilecek her şeyi yaratmıştır: seyahat deneyimi, macera, intikam, aşk, ihanet ve “özel” bir kılıç.

Eragon kitabında Elflerin konuştuğu antik dilin kökü Eski Norveççe, Almanca, Eski İngilizce ve Rusça'dır. Paolini antik dil kullanmı üzerine şöyle demiştir. “Yüzyıllar ve yüzyıllar önce kullanılan bu kelimeleri kullanmak dünyaya daha zengin ve daha eski havası veriyordu. Bu kelimeleri yaratırken çok gülmüştüm.” Doğru ismi seçmek Paolini'nin günlerini ve haftalarını almıştır. Ayrıca Paolini “Eragon” ismi ile çok şanslı olduğunu söylemiştir. “çünkü sadece bir harfi değiştiğinde o bir ejderha oluyor.(İngilizce ejderhanın karşılığı “dragon”dur.) Ama karaktere tam oturacak isimler yaratmak gerçekten onun için baş ağrısı olmuştur.

Paolini yaşadığı Paradise Valley, Montana'dan da ilham almıştır. Çünkü orası bir kır kasabasıdır. Eragon'daki yer şekilleri yaşadığı yer Montana'dan gelmiştir. Eragon romanı Alagaësia adında kurgusal kıtada geçer. Paolini kıtanın haritasının taslağını kitabı daha yazmadan çizdi. Çünkü Eragon'un seyahat ettiği yerler önemlidir. Sonrasında harita üstünde kafa yorarak romanı kafasında yarattı.

Kitaptaki Eragon karakterini kendisinden esinlenerek yaratmıştır(Eragon'un da 15 yaşında hayatı değişir.) Kitaptaki tek kişisel karakteri Eragon'dur. Eragon'un ejderhası, Saphira ise “çok iyi bir arkadaş” olarak hayal edildi. Ayrıca Saphira'ya birçok insani özellik yükledi: sadık, komik, cesur, akıll, asil, özgür ve gururlu.

Kitabın özeti

Eragon dayısı Garrow ve kuzeni Roran ile küçük bir kasaba olan Carvahall'da, kendi çiftliklerinde yaşar. Bir gün Eragon Spine'da, korkutucu ve esrarengiz dağlar, avlanırken birdenbire önünde masmavi bir taş ortaya çıkar. Birkaç gün sonra taştan bir bebek ejderha çıkar, taş bir ejderha yumurtasıdır aslında. Eragon ejderhaya Saphira ismini verir. Ejderhayı Kral Galbatorix'in 2 uşağı olan Ra'zac'dan saklayarak büyütür. Ra'zac kasabaya yumurtayı aramak için gelmiştir. Eragon ve Saphira ormanda saklanarak Ra'zac'dan saklanmayı başarırlar. Fakat amcası Garrow çiftliği de yakıldıktan sonra öldürülür. Eragon çok öfkelenir. Ra'zac'dan çiftliğini yaktıkları ve amcasını öldürdükleri için intikam alacaktır. Bu işin Bromla, yaşlı bir masalcı, birlikte yollara çıkarlar. Brom Saphira ve Eragon'u koruyacağına söz verir. Bu arada Roran başka bir köy olan Therinsford'a gittiği için Eragon ona haber veremez.

Eragon bir Ejderha süvarisi olma yolunda ilerler. Brom ona kılıçla dövüşmeyi, sihir yapmayı, antik dili konuşmayı ve Ejderha Süvarilerinin hikâyelerini öğretir. Teirm'e, bir liman şehri, vardıklarında Ra'zac'a tuzak kurma şansları artar. Teirm'de Ra'zacla karşılaşırlar ama kaçmak zorunda kalırlar. Sonraki gece kampları Ra'zac tarafından basılır. Ve bir yabancı olan Murtagh onlara yardım eder ama Brom ağır şekilde yaralanır. Sonraki gün ölüceğini anladığı için Eragon'a onun da eskiden bir Ejderha Süvarisi olduğunu söyler. Ejderhasının ismi de Saphira'dır. Ama Tövbekar bir Ejderha Süvarisi olan Morzan ejderhasını öldürür. Sonrasında Brom da intikam uğruna Morzan'ı öldürmüştür. Bunu söyledikten sonra Brom ölür.

Murtagh Eragon'un yeni yol arkadaşı olur ve birlikte Gil'ead şehrine Varden'ın, Kral'ı tahttan indirmeye çalışan bir grup iasyancı, sığınma yerini bulmak için bilgi toplamaya giderler. Gil'ead'ın yakınlarında Eragon yakalanır ve daha önceden rüyasında gördüğü bir kadınla aynı hapishaneye düşer. Hücresinden kaçtığında kadının elf olduğunu anlar. Eragon, Saphira ve Murtagh sayesinde yanına şuursuz yatan elfi de alarak kaçar. Ancak kaçmaları kolay olmaz. Çünkü Durza adında bir Shade, şeytani ruhlar tarafından ele geçirilmiş bir büyücü ve Kral'ın hizmetkarı, tarafından engellenirler. Durza ile savaşırlarken Murtagh onu bir okla iki gözünün ortasından vurmayı başarır. Shade bir sis bulutu içerisinde yok olur.

Kaçtıktan sonra, Eragon şuursuz Elf ile telepatik olarak, düşüncelerle, ilişkiye geçer ve adının Arya olduğunu anlar. Ayrıca onlara ağır şekilde zehirlendiğini ve sadece Varden'de bulunan bir panzehirin onu iyileştirebileceğini söyler. Böylece Arya onlara Varden'in bulunduğu yeri tarif eder: Varden Tronjheim'de, Farthen Dûr dağlarının içinde olan bir şehirde, yaşıyordur. Ve eğer dört gün içinde orada olmazsalar öleceğini de ekler. O zaman grup hem Arya'yı kurtarmak için hem de Kral Galbatorix'in gazabından kurtulmak için acele eder. Farthen Dûr'a vardıklarında Eragon Varden'in lideri Ajihad'a yol gösterir. Ajihad Murtagh'ı hapseder çünkü aslında Morzan'ın oğludur o. Ayrıca Ajihad Eragon'a Durza'nın ölmediğini çünkü bir Shade'ı öldürmenin tek yolunun onun kalbini deşmek olduğunu söyler.

Eragon sonunda dinlenme fırsatı bulur ama yeni bir saldırı yakındır. Savaş başladığında Varden ve Cüceler, Durza ve Galbatorix tarafından gönderilmiş son derece büyük bir Urgal ordusuna karşı birleşirler. Savaş esnasında, Durza ile tekrar yüzleşir. Durza Eragon'un sırtını ağır şekilde yaralar ama Eragon'un imdadına Saphira ve Arya yetişir. Durza onları görünce irkilir ve onun bir anlık dalgınlığı Eragon'a yeter: kılıcını alır ve Shade'ın kalbine saplar. Durza'nın ölümünden sonra, Urgallar onun efsunundan kurtulurlar ve kendi aralarında savaşmaya başlarlar. Bunu fırsat bilen Varden hemen bir karşı atak düzen ve onları püskürtür. Eragon ağır yarası yüzünden şuursuz yatarken yabancı biri onunla telepatik olarak iletişime geçer ve eğitimini tamamlaması için Eragon'un kendisine ihtiyacı olduğunu söyler. Yabancı onu Elf ormanlarına, Dû Weldenvarden'a çağırır.

Eleştiriler

Eragon eleştirmenlerden çeşitli eleştiri yazıları almıştır. The New York Times'ın kitap eleştirmeni Liz Rosenberg'e göre Eragon'un sıkıcı bir yazı şekli, beceriksiz ve gereksiz betimlemeleri, ikinci el diyalogları, “birbirinden kopuk planlanlanışı” ve “karakterlerin son anda hatırlanıp araya sıkıştırılması”vardır. Bir başka gazete School Library Journal Eragon'un “basılmak için aşırı basit” olduğunu ifade etmiştir. About.com'dan Chris Lawrence kitabın “normal” bir fantastik roman olması için tüm “geleneksel malzemeleri içerdiğini söylemiştir. Kitabı okurken eğlendiğini çünkü kitabın akıcı ve heyecanlı olduğunu ifade etmiştir. Sonuç olarak Lawrence kitaba 3.8/5 vererek “karakterler ilgi çekici, konu kitabı bağlatıyor okuyana ve sonunda iyi çocuğun kazanacağını biliyorsun” demiştir.

Başarıları

Eragon 2003 üçüncü, 2005'in en çok satan kitabı olmuştur. New York Times'ın en çok satanlar listesinde 121 hafta kalmıştır. 2006'da Hawaii'deki çocuklar tarafından Nene Award almıştır. Aynı yıl Rebecca Caudill'in genç okuyucular ödülünü almıştır.

Filmi

Ana Madde: Eragon

Eragon'un filmi Amerika Birleşik Devletleri'nde 15 Aralık 2006'da vizyona girdi. Filmin çekileceği Şubat 2004'te duyuruldu. Filmin yönetmenliğini Stefen Fangmeier, senaristliğini Peter Bucman üstlenmiştir. Edward Speleers Eragon rolünü oynamıştır. Ayrıca Jeremy Irons, John Malkovich, Chris Egan ve Djimon Hounsou gibi ünlü isimlerde filmde yer almıştır. Film daha çok Macaristan ve Slovakya'da çekildi.

Ayrıca bakınız

1. Christopher Paolini
2. Eragon
3. Eldest
4. Brisingr
5. Dördüncü Kitap

Kaynakça

1. http://www.milliyet.com.tr/kucukken-dusledigi-ejderhalar-onu-unlu-bir-yazar-yapti/pazar/haberdetayarsiv/20.05.2010/92466/default.htm 24 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
2. http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=10467047
3. http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalEklerDetay&ArticleID=858935&Date=20.05.2010&CategoryID=40
4. https://web.archive.org/web/20061003140046/http://www.altinkitaplar.com.tr/kitap.asp?KitapID=631
5. https://web.archive.org/web/20090420233503/http://www.altinkitaplar.com.tr/yazar.asp?YazarID=356
6. http://books.google.com.tr/books?id=WdSBmdkoi7YC&dq=christopher+paolini&source=bl&ots=lBJLtDAlS5&sig=8LdTreYEmKXjNS9MY_bzsE4x5NA&hl=tr&ei=gK32S9eqCqSCmwPiw9DHAg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=11&ved=0CEkQ6AEwCg

Dış bağlantılar

• http://www.alagaesia.com/12 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.