Enis Batur

Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.35, 2 Ocak 2017 tarihinde Selim hinözlü (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 18003021 numaralı sürüm (düzelti)
Enis Batur
Doğum28 Haziran 1952 (71 yaşında)
Eskişehir
MeslekYazar, şair, yayımcı
MilliyetTürk
Önemli ödülleri2002 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü

Enis Batur (d. 28 Haziran 1952, Eskişehir), Türk şair, deneme yazarı, yayıncı.

Hayatı

28 Haziran 1952'de dünyaya geldi. Dedesi Şirket-i Hayriye'nin kurucusu Hüseyin Hâki Bey'dir. Babası eski Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur'dur. Çocukluğu Eskişehir ve Napoli; ilkgençlik yılları İstanbul ve Ankara'da geçti. İlkokulu Dumlupınar İlkokulu'nda, ortaokul ve liseyi Saint Joseph ve Ankara Lisesi'nde okudu. İlk yazısı 1970'te, ilk kitapları 1973'te yayınlandı. Öğrenciliği sırasında Ulus gazetesinin sinema sayfasını yönetti (1971-1972). Odtü'de başladığı yükseköğrenimini Paris'te tamamladı (1976). Ülkeye döndükten sonra Yazı (8 sayı, 1978-80), Oluşum (1978-82), Meb (1 sayı, 1979) ve Tan (1982) dergilerini çıkardı. 1982'de Çağdaş Kent dergisini çıkardı, ilk sayıyla birlikte dergi, sıkıyönetim tarafından yasaklandı.1983'te Avrupa Ülkeler Ansiklopedisi'ni, 1984'te İslam Ülkeleri'ni yayına hazırladı. 1987-88 arası Şehir dergisini çıkaran ekibin başında yeraldı. Askerliğini Çankırı'da yaptı. 1983'te İstanbul'a yerleşti. Milli Eğitim Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığını (1979-1980), Milliyet'in kültür servisi ve yan yayınlar yöneticiliğini (1983-1984), Milliyet Büyük Ansiklopedi'nin (1986) ve Dönemli Yayıncılık'ın genel yayın yönetmenliğini (1987-1988) yaptı; 1988-2004 arası Yapı Kredi Yayınları'nı yönetti. Birçok klasiğin ve önemli yabancı eserin Türkçeye çevrilmesinde başrol oynadı. Yapı Kredi Yayınları'nı sektörde öncü hale getirdi.

Gergedan, Sanat Dünyamız, Kitap-lık, Cogito, Arredemento Dekorasyon, Fol gibi dergilerin hazırlanışında sorumluluklar üstlendi; Remzi Kitabevi'nin (1990-1993), TRT'deki "Okudukça" programının (1994-1999) yayın danışmanlığını yaptı; Açık Radyo'nun kuruluşuna katkıda bulundu ve "Şifa, Şifre, Deşifre" programını gerçekleştirdi; Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nun "Göreme'den İstanbul'a kültür mirasımız" kampanyasını (1984) yönetti, Cumhuriyet, Milliyet, Dünya, Aydınlık gazetelerinde, Yeni Gündem, P-Eki, Express, 2000'e Doğru dergilerinde haftalık, Cumhuriyet Bilim-Teknik dergisinde aylık yazılar yazdı. Yurtdışındaki çeşitli dergilerde ürünleri yayımlandı: Poesia, Il Ebbro Quaterno, Letters Internationales, Quarterly West, Tabaccaria, Podium, Kelk, Connaissance des Arts, Talismen, Didale.

Şiirleriyle Cemal Süreya, Altın Portakal, Sibilla Aleramo, Necatigil ödüllerini, denemeleriyle TDK ödülünü kazandı.

Kitaplarından Opera üzerine Ahmet Oktay'ın kitabı İsrafil'in Sûru ve bir sempozyumun bildirilerini bir araya getiren "Opera Odağında Enis Batur Şiiri", yapıtları üzerine yazılmış yazılardan bir seçmeyi derleyen "Otuz Kuş Bakışı", Hatice Aynur'un hazırladığı "Enis Batur Bibliyografyası 1970-1995", Esra Ermert'in yazdığı "Gen Haritası:Enis Batur Şiiri'nde Kullanım Sıklığı ve Köken Temelinde Sözcük Taraması" ve Cem Akaş'ın "Belkienisbatur" adlı eserleri hakkındaki başlıca kaynaklardır.

Batur, 1998-1999 akademik yılından 2002-2003 eğitim ve öğretim yılına dek Galatasaray Üniversitesi'nde ders verdi. 2008 yılında Epsilon Beta edebiyat topluluğunu kurdu, topluluğun ilk ürünü olan "Centuria %45-Epsilon Beta" başlıklı kitap 2009 yılında yayınlandı.

Eserleri

1. Şiir

1.1. Lirik Şiirler

  • Tuğralar: Lirik Şiirler 1973-1984 (1985 / Üçüncü basım: Remzi Kitabevi: 1993, ISBN 975-14-0424-X)
  • Perişey (1992 / Üçüncü basım: Altıkırkbeş Yayın, 1998) Cemal Süreya ödülü
  • Kanat Hareketleri: Lirik Şiirler 1993-1999 (Altıkırkbeş Yayın: 2000) Zirvedekiler ödülü
  • Darb ve Mesel - Arka Şiirler (Altıkırkbeş Yayın: 1995)
  • Neyin Nesisin Sen (Kırmızı: 2007) Behçet Necatigil ödülü

1.2. Dramatik Şiirler

1.3. Yazı Şiirler

  • Nil (1975 / Dördüncü basım: Altıkırkbeş Yayın: 1998)
  • İblise Göre İncil (1979 / Dördüncü basım: Altıkırkbeş Yayın: 2001)
  • Kandil (1981 / Dördüncü basım: Altıkırkbeş Yayın: 2001)
  • Sarnıç (1985 / Dördüncü basım: Altıkırkbeş Yayın: 1996)
  • Koma Provaları (Altıkırkbeş Yayın: 1990)
  • Sütte Ne Çok Kan (Altıkırkbeş Yayın: 1998)
  • Abdal Düşü: Düzyazı Şiirler 1998-2002 (Altıkırkbeş Yayın: 2003, ISBN 975-8467-73-5)

1.4. Deneysel metinler

  • Ondört+X+4 deneysel metin [Tipografik yorum: Savaş Çekiç] (C Yayınları: 1994)

1.5. Şiir alıştırmaları

  • Taşrada Ölüm Dirim Hazırlıkları (Oğlak Yayınları: 1995)
  • Uç Şiirler (Kırmızı: 2011)
  • Opera 1 - 4004 (Altıkırkbeş Yayın: 1996) Altın Portakal ödülü
  • Papirüs, Mürekkep, Tüy -- Seçme Şiirler (YKY, 2002 ISBN 975-08-0420-1)
  • Eros ve Hgades (1973)
  • Bir Ortaçağ Yalnızlığı (1973)
  • Ara-Kitab (1976)
  • Gri Divan (Remzi, 1990)

Not: Ayrıca, Yazılar ve Tuğralar Şiirler 1973-1987 (B/F/S Yayınları: 1987).

2. Düzyazı

2.1. Yazınsal / eleştirel denemeler

  • Yazının Ucu Yazınsal Denemeler 1976-1993 (YKY:1993, ISBN 975-363-221-5)
  • E/Babil Yazıları (YKY: 1995, ISBN 975-363-389-0)
  • Seyrûsefer Defteri (YKY: 1997, ISBN 975-363-470-6)
  • Aciz Çağ, Faltaşları (YKY: 1998, ISBN 975-363-815-9)
  • Smokinli Berduş: Şiir Yazıları 1974-2000 (YKY: 2001 / Granada: 2013 ISBN 975-08-0234-9)
  • İmgeleri Kim Dinler? (YKY: 2004 ISBN 975-08-0753-7)
  • Okuma Lambası (Alkım: 2004)
  • Hurufi Gözüyle Büyü Kutusu, sinema yazıları (2007)
  • Pervasız Pertavsız (Kırmızı: 2009)
  • Ölesiye Sanat, yeni faltaşları (Alakarga: 2013)
  • Son Modernler [Edebiyat üzerine denemeler] (Sel: Şubat 2014, ISBN 978-975-570663-4)
  • Yazının Sınır Boyuna Yolculuklar [Edebiyat üzerine denemeler](Sel: Eylül 2014, ISBN 978-975-570-688-7)
  • Karanlıktan Işık Yontanlar [Sanat üzerine denemeler, 1976-2008] (Sel: 2015)
  • Öteki Pusula [Sanat ve edebiyat üzerine denemeler] (Sel: 2016)
  • Şiir Ve İdeoloji (Derinlik, 1979; İkinci basım: Mitos, 1993) Türk Dil Kurumu ödülü
  • Rabia Hatun, Tuhaf Bir Kıyamet (YKY, 2000 ISBN 975-08-0251-9)
  • İlhan Berk: Mağara Ressamı, Sapkın Nakkaş, Namahrem Kalem (YKY, 2000 ISBN 975-08-0004-4)
  • Patates (Sel, 2003)
  • Kulak (Sel, 2009 ISBN 978-975570-388-6)
  • Tilki (Notos, 2011)

2.2. Özel ansiklopedi

2.3. Günebakan yazılar / söyleşiler

  • Günebakan I: Alternatif: Aydın (Hil Yayın: 1985 / Ark Yayınları: 1995 / Kırmızı: 2013 (genişletilmiş basım) ISBN 975-7260-11-8)
  • Günebakan II: Saatsız Maarif Takvimi (Ark Yayınları: 1995 / Kırmızı: 2014 ISBN 975-7260-12-6)
  • Günebakan III: Türkiye'nin Üçlemi (Papirüs Yayınevi: 1998 / Kırmızı: 2015 (genişletilmiş basım) ISBN 975-6999-40-3)

2.4. Başkalaşımlar

2.5. İçbükeyler

2.6. "Yapılmış Kitaplar"

2.7. "Roman Denemeleri ve Anlatılar"

2.8. Gezi, Yol Günlüğü, Seyahatname

  • Kesif (Mitos, 1996)
  • İki Deniz Arası Siyah Topraklar (YKY, 1997; Remzi, 2014)
  • Amerika Büyük Bir Şaka Sevgili Frank, Ama Ona Ne Kadar Gülebiliriz? (YKY, 1999; Remzi, 2014 ISBN 975-08-0184-9)
  • Şehr'enis (Literatür, Nisan 2002 ISBN 975-8431-67-6)
  • İki Deniz Arası Siyah Topraklar ve Kesif ve ¿ (YKY, 2002 ISBN 975-363-618-0)
  • Paris, ecekent (YKY, 2003; Remzi, 2012 ISBN 975-08-0687-5)
  • Bulutlardan Yontma Kayalar, bir bretagne gezisi (Alkım, Eylül 2005 ISBN 975-992-017-4)
  • Siyah Sert Berlin (Remzi, 2013)
  • Ziyaretler Kitabı (Kırmızı Kedi, 2013)
  • Pasaport Damgaları (Kırmızı, 2008
  • Ada Defterleri (Kırmızı, Ağustos 2008 ISBN 978-975-9169-89-3)

2.9. Diğer

3. Antoloji

  • Kara Mizah Antolojisi (Hil Yayın, 1987; Sel, 2005)
  • Modern Dünya Edebiyatı Antolojisi (Dönemli Yayıncılık: 1988)
  • Ahmet Hamdi Tanpınar / Seçmeler (YKY, 1992)
  • Gütenberg Gökadasına Gezi (YKY, 1992 ISBN 975-363-070-0)
  • Unutulmuş Şiirler Antolojisi (YKY, 1994)
  • Modernizmin Serüveni: Bir "Temel Metinler" Seçkisi 1840-1990 (YKY, 1997; Sel, 2015 ISBN 975-363-632-6)
  • Avrupa Güneşinin Doğduğu Yere Yolculuk (Turkcell, 2001)
  • Beş Kıtada Türk Seyyahları (Turkcell, 2002)
  • Sahici Trenler İçin Oyuncak Kitap (YKY: 2003, ISBN 975-08-0694-8)
  • Rönesansın Serüveni (YKY, 2005; Sel, 2016)

4. Şehrengiz

Yabancı dillerde

Yabancı dillerdeki kitapları: Scritti e sigilli: 1973-1990, (İtalyancaya çev. I. Saatçıoğlu) Roma: Fondazione Piazzola, 1992; Imago Mundi, (İtalyancaya çev. I. Saatçıoğlu) Milano: Garzanti, 1994; Neğmey-i Butimar, (Farsçaya çev. Cavit Mukaddes) Tahran: Peyzeh, 1996; Passpoort, (Hollandacaya çev. D. Koopman) Rotterdam: Rotterdam Poetry, 1998; La Sarcophage des Pleureuses, (Fransızcaya çev. N. Cingöz) Montpellier: Fata Morgana, 2000; Sefer be ayne-i digeri, (Farsçaya çev. Hamid Farazande), Isfahan: Nakş-ı Horşid, 2000.

Ödülleri

Kaynakça

  1. ^ Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü. Türkiye Yayıncılar Birliği. En son 7 Haziran 2013 tarihinde erişildi.

Dış bağlantılar