Energiya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Energiya
Энергия
ENERGIJA+BURAN.jpg
Buran mekiği ile Energiya roketinin modeli
Amaç İnsan-derecelendirmeli çok amaçlı süper ağır yük fırlatma aracı
Üretici RKK Energiya
Menşei ülke Sovyetler Birliği
Boyut
Yükseklik 58,765 m (192,80 ft)[1]
Çap 17,65 m (57,9 ft)[1]
Ağırlık 2.400.000 kg (5.300.000 lb)
Kademeler 2
Kapasite
LEO için yük
Ağırlık 100.000 kg (220.000 lb)[2]
GSO için yük
Ağırlık 20.000 kg (44.000 lb)[2]
TLI için yük
Ağırlık 32.000 kg (71.000 lb)[2]
Fırlatma geçmişi
Durum Hizmet dışı
Fırlatma yerleri Baykonur
Toplam fırlatmalar 2
Başarı(lar) 2
Başarısızlık(lar) 0
İlk uçuş 15 Mayıs 1987
Son uçuş 15 Kasım 1988
Ek motorlar – Zenit
Ek motor sayısı 4
Yükseklik 39,46 m (129,5 ft)[1]
Çap 3,92 m (12,9 ft)[1]
Gücünü veren 1 RD-170
Maksimum itme kuvveti 29.000 kN (6.500.000 lbf) deniz seviyesi
32.000 kN (7.200.000 lbf) vakum
Özgül itici kuvvet deniz seviyesinde 309 s (3,03 km/s)
vakumda 338 s (3,31 km/s)
Yanma süresi 156 s
Yakıt RP-1/LOX
Çekirdek kademe
Yükseklik 58,765 m (192,80 ft)[1]
Çap 7,75 m (25,4 ft)[1]
Gücünü veren 4 RD-0120
Maksimum itme kuvveti 5.800 kN (1.300.000 lbf) deniz seviyesi
7.500 kN (1.700.000 lbf) vakum
Özgül itici kuvvet deniz seviyesinde 359 s (3,52 km/s)
vakumda 454 s (4,45 km/s)
Yanma süresi 480-500 s
Yakıt LH2/LOX

Energiya (Rusça: Энергия-Energiya), Sovyet uzay mekiği Buran'da taşıyıcı görevini üstlenen roket.[3][4] 175 tonu taşıyacak kadar güçlüdür. Valentin Gluşko tarafından tasarlamış ve yalnızca 2 kez uzaya çıkmıştır.[5]

İlk uçuşu 1987'de Polyus uydu fırlatılışında kullanılmıştır ve bu fırlatılış başarı ile tamamlanmıştır. İkinci uçuşu 1988'de Buran uzay mekiğinin fırlatmasında kullanılmış, bu uçuş insansız ve tamamen otomatik modda başarı ile tamamlanmıştır.

Progam, SSCB'ye on milyarlarlarca rubleye mâl olduğundan 1989 yılında durdurulmuştur. Energiya roketinin bazı parçaları Amerikan Lockheed Martin firmasına ait Atlas V ve Boeing firmasına ait Delta IV roketlerinde kullanılmıştır. Günümüzde Energiya roketinin hala birçok modülü kullanılmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f "Energia Characteristics". 13 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  2. ^ a b c Launch vehicle "Energia" Official Site
  3. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 
  4. ^ Lovell, Stephen (2009). The Soviet Union: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199238484. 
  5. ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477.