Elkas Mirza

Vikipedi, özgür ansiklopedi
22.29, 11 Ocak 2017 tarihinde Nushirevan11 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 18037113 numaralı sürüm
Elkas Mirza
القاس میرزا
Elkas Mirza'yı Kanuni Sultan Süleyman'ın huzurunda gösteren minyatür
Doğum1516
Karabağ, Safevi Devleti
Ölüm1550
Karadağ, Safevi Devleti
Tam adı
Elkas Mirza bin İsmail bin Haydar bin Cüneyd es-Safevi
HanedanSafevî Hanedanı
BabasıI. İsmail
AnnesiTaçlı Begüm [1][2]
DiniŞia İslam

Elkas Mirza (Farsça: القاس میرزا, Azerbaycan Türkçesi: Əlqas Mirzə), Safevi şahzadesi ve Şirvanşahlar vilayetinin beylerbeyi.

1516'da Karabağ'da doğdu. Şah İsmail'in ikinci oğludur. Büyük kardeşi Tahmasb 1524 yılında Safevî tahtına çıktı. Kardeşi Mirza'yı da 1533'te askerî birliklerden birinin kumandanlığına getirildi. 1545 yılında çevresindekilerin kışkırtmasına kapılarak ağabeyi Tahmasb'a isyan etti. Akrabaları ve yakınları tarafından vazgeçirildi. İki yıl sonra tekrar isyan etti. Tahmasb tarafından mağlup edildi.

1547'de İstanbul'a giderek Osmanlı padişahına iltica etti. Osmanlılara İran emirlerinin Tahmasb aleyhtarı olduğunu söyleyerek padişahı İran Seferi'ne teşvik etti. Osmanlı ordusu sefere çıktı. Safevî beylerinin kendisine tabi olacağını taahhüt eden Mirza'nın doğru söylemediği anlaşıldı. Safevî beyleri Osmanlı'ya biat etmedi. Tebriz'de Mirza'yı tahta geçirmek isteyen Kanuni, destek almadığını görünce bundan vazgeçti. Daha sonra Elkas Mirza Şii siyaseti gütmesi nedeniyle gözden düştü. İran içlerine akınları sırasında ele geçirdiği değerli eşyalardan bir kısmını Sultan Süleyman'a yollayıp taltif olmayı diledi. Bir süre iyi ilişkiler sürse de politik olarak rağbet görmedi. Osmanlı desteğinden mahrum kaldı. 1549'da Erdelan beylerine sığındı. 1550'de Tahmasb'ın isteği ile öldürüldü. Mezarı Afyonkarahisar'da Mevlevi Cami içerisinde bulunmaktadır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Tufan Gündüz, Son Kızılbaş Şah İsmail, Sayfa:108, 400 nolu dipnot
  2. ^ Alem-ârâ-yı Abbasî, c. I, s.75
  3. ^ Âşık Çelebi. Meşâirü'ş-şuarâ, vr. 165 Peçuylu İbrahim. Târih, I, 267 vd.