Ekran okuyucu
Ekran okuyucu (İngilizce:Screen reader) bir kullanıcı arayüzünü ve bir web tarayıcısı gibi bir uygulamadan veya bir işletim sistemindeki içeriği analiz eden bir yazılım uygulamasıdır.[1] Çıktısını metin konuşma sentezleyici veya yenilenebilir Braille ekranı üzerinden sağlar.[2] Kullanıcı arabiriminin içeriği ve metinsel temsili, bir bilgisayar monitörü olsun veya olmasın standart çıktıya gönderilir. Yorumlar daha sonra metin okuma, ses simgeleri veya bir Braille çıkış cihazı ile kullanıcıya sentezlenir.[3] Ekran okuyucuları görme engelliler, okuryazarlığı olmayan veya öğrenme güçlüğü çeken insanlar için yararlı olduğu kadar; kör olan insanlar için de önemli olan yardımcı bir teknolojinin bir şeklidir.[4]
Microsoft Windows işletim sistemleri Windows 2000'den bu yana Microsoft Narrator ekran okuyucusunu içeriyor. Android, 2009'dan bu yana Google Talkback ve Google Metin-Konuşma Motoru ekran okuyucusunu sunarken, Apple'ın macOS, iOS ve tvOS sistemleri zengin özellikli bir ekran okuyucu olan VoiceOver'ı içeriyor.[5] Benzer şekilde Android-Amazon'dan gelen cihazlar VoiceView ekran okuyucuyu sağlar.
Türler[değiştir | kaynağı değiştir]
Komut satırlı[değiştir | kaynağı değiştir]
Komut satırı arabirimlerini (CLI) kullanan MS-DOS gibi erken işletim sistemlerinde, ekran görüntüsü doğrudan bellekteki bir ekran arabelleğine ve imleç konumuna eşleşen karakterlerden oluşuyordu. Giriş klavyeydi. Bütün bu bilgiler, bilgi akışını sistemin içine sokarak veya sistem tampon belleğini okuyarak sistemden elde edilebilirdi.[6]
Bulut tabanlı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazı telefon hizmetleri kullanıcıların internete uzaktan iletişim kurmalarını sağlar. Örneğin TeleTender web sayfalarını telefon üzerinden okuyabilir ve kullanıcı tarafında özel programlar veya cihazlar gerektirmez.[7]
Web tabanlı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bunlara en iyi bilinen örnekler iOS için Siri, Windows Phone için Microsoft Cortana, Android için Google Now ve Iris'tir. BlackBerry 10 işletim sisteminde, BlackBerry Z30 akıllı telefonlarında, diğer mobil işletim sistemlerine benzer konuşma etkileşimi özellikleri de bulunur.[8] Samsung, Galaxy S III'ün piyasaya sürülmesiyle birlikte benzer bir akıllı kişisel asistan olan S Voice'u tanıttı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2006.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.