Ekmek ve Güller
"Ekmek ve Güller" adil ücretler ve onurlu çalışma koşulları için verilen mücadeleyle özdeşleşmiş bir deyimdir. Amerikalı kadınların oy hakkı aktivisti Helen Todd'un "herkes için ekmek ve güller" ihtiyacından bahsettiği bir konuşmasından ortaya çıkmıştır. Bu dize James Oppenheim'a ilk kez 1911 yılında The American Magazine'de yayınlanan "Ekmek ve Güller" başlıklı bir şiir yazması için ilham vermiştir. Şiir o zamandan beri başka dillere çevrilmiş ve çeşitli besteciler tarafından müziğe uyarlanmıştır. Bu ifade özellikle 1912 yılında Lawrence, Massachusetts'te gerçekleşen ve "Ekmek ve Güller grevi" olarak bilinen tekstil greviyle ilişkilendirilmektedir. Ekmeğin (temel ihtiyaçların sembolü) güllerle (güzellik ve saygınlığın sembolü) eşleştirilmesi, işçilerin sadece temel ihtiyaçlarının karşılanması değil, aynı zamanda saygı ve saygınlıkla muamele görmeleri gerektiği fikrini yansıtmaktadır.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Kadınların seçme hakkı [2][3][4][değiştir | kaynağı değiştir]
Helen Todd, Chicago Kadınlar Kulübü'nden bir grup kadınla birlikte oy hakkı için kampanya yürüten Amerikalı bir kadın oy hakkı aktivistiydi. Grup, Haziran 1910'da Illinois eyaleti çapında bir otomobil kampanyası başlatarak bu konuda farkındalık yaratmaya çalışmıştır. Todd, bir fabrika müfettişi olarak özellikle çalışan kadınların haklarıyla ilgileniyor ve ücretler, çalışma koşulları ve saatleriyle ilgili yasalara duyulan ihtiyaçtan bahsediyordu. Todd, kadınların oy hakkının herkes için daha fazla gelir ve daha iyi bir yaşam kalitesi sağlayacağı fikrine atıfta bulunan "Ekmek ve Güller" ifadesini ilk kez bu kampanya sırasında dile getirmiştir. "Herkes için Ekmek ve Güller" ifadesi kadınların oy hakkı hareketiyle özdeşleşti ve hem ekonomik hem de kişisel tatmin için verilen mücadeleyi sembolize eder hale geldi. Todd, oy hakkının her çocuğun yaşamın temel ihtiyaçlarına erişiminin yanı sıra güzellik ve kültürü deneyimleme fırsatına sahip olduğu bir toplum yaratmaya yardımcı olacağına inanıyordu.
Helen Todd, 1910 yılında Chicago Kadın Sendikalar Birliği tarafından organize edilen Chicago konfeksiyon işçileri grevine katıldı. Todd ve Kadın Sendikaları Birliği Başkanı Margaret Robins grev sırasında hem konuşmalar yaptılar hem de grev gözcülerine katıldılar. Grev sırasında "Ekmek istiyoruz - ve gül de" sloganının yazılı olduğu bir pankartın görüldüğü bildirilmiştir. 1911 yılında Todd, eyaletteki oy hakkı hareketine öncülük etmek ve kadınlara oy hakkı verilmesini öngören 4. Önerge için kampanya yürütmek üzere Kaliforniya'ya gitti. Kampanya başarılı oldu ve Kasım 1911'de kadınlara oy hakkı tanındı. Kampanya sırasında kadınlar, Todd'un bir önceki yaz yaptığı konuşmada da kullandığı "Herkese Ekmek, Güllere de!" sloganını içeren pankartlar taşıdı.
Oppenheim'ın şiiri[değiştir | kaynağı değiştir]
"Ekmek ve Güller" Amerikalı bir kadın oy hakkı aktivisti olan Helen Todd tarafından yapılan bir konuşmada kullanılan bir deyimdir. Bu ifade daha sonra James Oppenheim tarafından Aralık 1911'de The American Magazine'de yayınlanan aynı adlı şiirinde kullanılmıştır. Şiir Temmuz 1912'de The Survey'de ve 4 Ekim 1912'de Chicago merkezli haftalık bir gazete olan The Public'te yeniden yayınlandı. Daha sonraki bu yayınlarda slogan "Chicago Kadın Sendikacıları "na atfedilmiştir. Şiir, adil ücretler ve onurlu çalışma koşulları için verilen mücadeleyle özdeşleşmiş ve özellikle 1912'de Lawrence, Massachusetts'te gerçekleşen ve "Ekmek ve Güller grevi" olarak bilinen tekstil greviyle ilişkilendirilmiştir.[5][6] Oppenheim'ın "Ekmek ve Güller" şiiri ilk kez Upton Sinclair'in 1915 tarihli işçi antolojisi The Cry for Justice'de kitap olarak yayımlanmıştır: Toplumsal Protesto Edebiyatı Antolojisi'nde yayımlandı.[7]
Lawrence tekstil grevi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu slogan, Dünya Sanayi İşçileri tarafından yönetilen ve büyük ölçüde çoğu kadın olan göçmen toplulukların katıldığı 1912 Lawrence tekstil greviyle ilişkilendirilmiştir.[8] Lawrence, Massachusetts'teki grevcilerin geçit töreninde, bazı genç kızlar 'Ekmek ve Gül de İstiyoruz!' yazılı bir pankart taşıdılar. "Ekmek ve Güller" sloganı, adil ücretler ve onurlu çalışma koşulları için verilen mücadeleyi sembolize eder hale geldi ve o zamandan beri pek çok işçi hareketinde referans gösterildi. Bazı tarihçiler, Lawrence grevi sırasında kadınların "Ekmek istiyoruz, ama gül de istiyoruz!" yazılı pankartlar taşıdığına dair yaygın inanca itiraz ederek, bu anlatımın tarih dışı olabileceğini belirtmişlerdir.[8]
Schneiderman'ın konuşması[değiştir | kaynağı değiştir]
1912 yılında iki kadın aktivist, Merle Bosworth ve Rose Schneiderman, kadınların oy hakkını desteklemek üzere yaptıkları konuşmalarda "Ekmek ve Güller" ifadesini kullandılar. Kadınların oy hakkı aktivisti Helen Todd'un bir konuşmasından kaynaklanan bu ifade, işçilerin sadece adil ücretleri (ekmekle temsil edilen) değil, aynı zamanda saygınlık ve saygıyı da (güllerle temsil edilen) hak ettikleri fikrine atıfta bulunmaktadır. Bosworth ve Schneiderman, hakları için mücadele etmek ve yaşam koşullarını iyileştirmek amacıyla çalışan kadınlara oy hakkı verilmesinin önemini vurgulamışlardır. Özellikle Schneiderman'ın konuşmaları "Ekmek ve Güller" ifadesinin ülke çapında yayılmasına yardımcı oldu. 1913 yılına gelindiğinde bu ifade yaygın bir kabul görmüş ve Maryland'de düzenlenen "Herkes için ekmek ve güller" temalı geçit töreninde olduğu gibi oy hakkı geçit törenlerinde kullanılmaya başlanmıştı.[9]
Şiir[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekmek ve Güller Günün güzelliği içinde yürürken, yürürken,
Bir milyon karanlık mutfak, binlerce gri değirmen dairesi
Ani bir güneşin ortaya çıkardığı tüm ışıltıyla dokunurlar,
Çünkü insanlar "Ekmek ve Güller, Ekmek ve Güller" diye şarkı söylediğimizi duyuyor.
Yürürken, yürürken, biz de savaşırız, insanlar için-
Çünkü onlar kadınların çocuklarıdır ve onlara yine biz annelik ederiz.
Doğumdan hayat sona erene kadar günlerimiz terlemeyecek-
Kalpler de bedenler gibi açlıktan ölür: Bize ekmek verin, ama gül de verin.
Biz yürürken, yürürken, sayısız kadın ölürken
Onların kadim Ekmek şarkısını söyleyerek ağlayın;
Küçük sanat, sevgi ve güzellik onların bildiği-
Evet, Ekmek için savaşıyoruz ama Güller için de savaşıyoruz.
Yürürken, yürürken, Büyük Günleri getiriyoruz-
Kadınların yükselişi, ırkın yükselişi demektir.
Artık angarya ve aylaklık yok-birinin dinlendiği yerde on kişi çalışıyor-
Ama hayatın güzelliklerinin paylaşımı: Ekmek ve Güller, Ekmek ve Güller.
- James Oppenheim, 1911.[6]
Şarkı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kohlsaat orijinal[değiştir | kaynağı değiştir]
'Ekmek ve Güller' şiiri birkaç kez müziğe uyarlanmıştır. En erken versiyon 1917 yılında Caroline Kohlsaat tarafından müziğe uyarlanmıştır.[10] Kohlsaat'in şarkısının ilk performansı koro yöneticisi olduğu River Forest Kadınlar Kulübü'nde gerçekleşmiştir. Kohlsaat'in şarkısı zamanla grev hattına da taşınmıştır. 1930'lara gelindiğinde şarkı, üretim tesislerindeki grev hattında grevcileri besleyen ve destekleyen kadınlar tarafından yaygın olarak kullanılıyordu. Şarkı aynı zamanda üniversite kampüsüne de taşındı. Bazı kadın kolejlerinde şarkı, geleneksel şarkı setlerinin bir parçası haline geldi.[11][12]
Miras[değiştir | kaynağı değiştir]
Mimi Fariña 1974 yılında Bread and Roses Benefit Agency'yi kurdu.[13]
1982'de kurulan Democratic Socialists of America'nın logosu bu slogandan esinlenmiştir. "Bread & Roses" aynı zamanda örgüt içindeki ulusal bir grubun adıdır. DSA'nın Ulusal Siyasi Komitesinde 4 (16 üyeden) üyeleri vardır.[14]
Dünya Sanayi İşçileri'nin ('Wobblies') İngiltere şubesi tarafından üç ayda bir yayınlanan derginin adı Bread and Roses'tır.
2014 yapımı Pride filmi, Gallerli bir madenci topluluğunun üyelerinin Birleşik Krallık madencilerinin grevi sırasında (1984-1985) Ulusal Maden İşçileri Sendikası'nın lokalinde "Bread and Roses" şarkısını söylemesini anlatıyor.
Şarkı, 2018 yılında Londra-İrlanda Kürtaj Hakları Kampanyası tarafından hazırlanan ve yurtdışında yaşayan İrlandalı gençleri İrlanda Anayasası'nın Otuz Altıncı Değişikliği Referandumu'nda oy kullanmak üzere ülkelerine dönmeye teşvik eden #HomeToVote hareketini destekleyen bir videoda kullanıldı.[15]
2022 yılında Riverdale adlı TV dizisinde inşaat işçilerinin aileleri, patronlarının bir grevi kırmak için işçilere yaptığı büyüyü kaldırmak için "Bread and Roses" şarkısını söylerken tasvir edilmiştir.[16]
Uluslararası sosyalist feminist örgüt Pan y Rosas adını bu slogandan almıştır.
Miriam Schneir bu sloganı Feminizm adlı antolojisine dahil etmiştir: The Essential Historical Writings adlı antolojisine dahil etmiş ve feminizmin temel eserlerinden biri olarak nitelendirmiştir.[17]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ekmek ve Güller, bir Ken Loach filmi
- Ekmek ve sirkler
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Bread and Roses". Zinn Education Project (İngilizce). 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ The American Magazine (İngilizce). Crowell-Collier Publishing Company. 1911. s. 611.
- ^ The American Magazine (İngilizce). Crowell-Collier Publishing Company. 1911. s. 612.
- ^ "Women's Vote and Child Labor". Dixon Evening Telegraph. 5 Temmuz 1910. s. 1. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019.
- ^ The Public (İngilizce). Public Publishing Company. 4 Ekim 1912. s. 951.
- ^ a b Oppenheim, James (December 1911). American Magazine (İngilizce). Colver Publishing House. s. 214.
- ^ Post, Louis Freeland; Post, Mrs Alice (Thatcher); Cooley, Stoughton (1912). The Public: A Journal of Democracy (İngilizce). Public Publishing Company. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ a b Nutter, Kathleen Banks (2000). The Necessity of Organization: Mary Kenney O'Sullivan and Trade Unionism for Women, 1892-1912 (İngilizce). Taylor & Francis. ss. 159-68. ISBN 9780815335054.
- ^ "Bread for all and roses too". Reno Evening Gazette. 7 Temmuz 1913. Erişim tarihi: 18 Şubat 2019.
- ^ "Club Chorus Sings". Oak Park Oak Leaves. 10 Şubat 1917. s. 26. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019.
- ^ Dullea, Georgia (24 Haziran 1984). "Reunion at Bryn Mawr: Workers of 30's Return". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2019.
- ^ Burgess, Nella (15 Mayıs 1925). "River forest Women's Club". The Oak Parker. s. 18. Erişim tarihi: 3 Mart 2019.
- ^ "Bread & Roses History". June 13, 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: June 4, 2017.
- ^ "Introducing the Bread & Roses NPC Slate". Bread and Roses DSA. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ "The #HomeToVote videos released today will give you goosebumps". The Daily Edge (İngilizce). 23 Nisan 2018. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ Carr, Mary Kate (1 Ağustos 2022). "Riverdale's most bonkers season yet was also its most political". AV Club. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
- ^ Schneir, Miriam (1972). Feminism: The Essential Historical Writings. Vintage Books.
