Ebü'l-Kâsım
| Ebu'l-Kasım | |
|---|---|
| Türkiye Selçuklu Sultanı | |
| Hüküm süresi | 1086-1092 |
| Önce gelen | Kutalmışoğlu Süleyman Şah |
| Sonra gelen | I. Kılıç Arslan |
| Ölüm | 1092 |
| Dini | Sünni İslam |
Ebu'l-Kasım (ö. 1092), Türkiye Selçuklu Devleti ilk döneminde İznik valisidir. Hanedanın kurucusu ve ilk sultan Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın ölümünden sonraki Fetret döneminde 6 yıllık bir süre Türkiye Selçuklu Devleti'ni yönetti.
Kutalmışoğlu Süleyman Şah 1086 yılında Antakya yakınlarında Suriye Selçuklu Devleti Sultanı Tutuş'la yaptığı savaşta yenilerek ölünce, Süleyman Şah'ın iki oğlu I. Kılıç Arslan ve Kulan Arslan, Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Melikşah'ın İsfahan'daki sarayına esir olarak gönderilmişti. Böylece Anadolu'da bir otorite boşluğu meydana geldi. Bu dönem Türkiye Selçuklu Devleti'nin Fetret dönemi olarak adlandırılır. Süleyman Şah'ın İznik valisi ve saltanat vekili olarak Türkiye Selçuklu Devleti'ni idare etmeye başladı. Kardeşi Ebu'l-Gazi Hasan Bey'le birlikte Marmara civarında Bizanslılarla savaşarak devletin sınırlarını genişletmeye başladı.
Anadolu'yu kendisine bağlayamayı uman Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Melikşah, Urfa emiri Bozan'ı Ebu'l-Kasım'ın üzerine yolladı. Emir Bozan İznik'i kuşattıysa da alamadı. Ancak Büyük Selçuklu Devleti'yle savaşmayı göze alamayan Ebu'l-Kasım kardeşini İznik'te bırakarak Melikşah'la anlaşmak üzere İsfahan'a hareket etti. Melikşah Ebu'l-Kasım'la anlaşmayı kabul etmedi. Ebu'l-Kasım İznik'e geri dönerken 1092 yılında yolda yakalanarak idam edildi. Ebu'l-Kasım'ın ölümünden sonra kardeşi Ebu'l-Gazi kısa bir süre daha İznik'i elinde tutmaya devam etti. Ancak Büyük Selçuklu Devleti sultanı Melikşah'ın ölümü üzerine Süleyman Şah'ın iki oğlu I. Kılıç Arslan ve Kulan Arslan İsfahan'da serbest bırakıldılar. Ebu'l-Gazi İznik'e 1092 yılı sonlarında ulaşan I. Kılıç Arslan'a hiç direnmeden yönetimi devretti. Böylece Anadolu Selçuklu Devleti'nin yönetimi tekrar Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın hanedanına geri dönmüş oldu.
Kaynakça
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kutalmışoğlu Süleyman Şah |
Türkiye Selçuklu Sultanı 1086 – 1092 |
Sonra gelen: I. Kılıç Arslan |