Dulaglutit

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dulaglutit
Klinik verisi
Uygulama
yolu		Subkütan
Tanımlayıcılar
CAS Numarası
DrugBank

Dulaglutit, (Trulicity markası altında satılmaktadır.[1]) diyet ve egzersiz ile birlikte tip 2 diyabet hastalığının tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.[2][3] ABD'de majör olumsuz kardiyovasküler durumları azaltması için kardiyovasküler hastalığı veya çoklu kardiyovaskülar risk faktörüne sahip tip 2 diyabet hastası yetişkinlerde kullanılmasına onay verilmiştir.[4] Haftada bir kullanılması gereken bir enjeksiyondur.

En sık görülen yan etkileri mide bulantısı, ishal, kusma, karın ağrısı ve iştah kaybıdır.[1]

İnsan IgG4'ün bir Fc parçasına kovalent olarak bağlı GLP-1(7-37)'den oluşan glukagon benzeri bir peptit-1 reseptör agonistidir (GLP-1 agonisti). GLP-1, kandaki glikoz seviyeisnin normalleşmesinde (glisemi) rol oynayan bir hormondur. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) dulaglutitin ABD'deki kullanımını Ekim 2014'te onaylaşmıştır.[1][5] Avrupa Birliği'nde kullanımı ise Kasım 2014'te onaylanmıştır.[6] 2020 yılında 7 milyondan fazla reçeteyle ABD'de en sık reçete edilen 96. ilaç olmuştur.[7][8]

Tıbbi Kullanımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu bileşik, glisemik kontrolü iyileştirmek için diyet ve egzersize ek olarak tip 2 diyabet hastası yetişkinler için endikedir. Dulaglutit, tip 1 diyabet hastaları veya diyabetik ketoasidozlu hastaların tedavisinde endike değildir, çünkü bu problemler adacık hücrelerinin insülin üretememesinin sonucudur ve dulaglutitin etkilerinden biri, işleyen adacık hücresini daha fazla insülin üretmeye teşvik etmektir. Dulaglutit tek başına kullanılabildiği gibi metformin, sülfonilüreler, tiazolidindionlar ve yemeklerle birlikte alınan insülin gibi diğer tip 2 diyabet ilaçlarıyle kombinasyon halinde kullanılabilir.

İlacın 3. faz kilinik deneme programı, ilacın 0.75 mg ve 1.5 mg dozlarının kullanılması sonucu hemoglobin A1c'de yaklaşık %1 azalma ve ortalama yaklaşık olarak 5 kilogram kilo kaybı göstermiştir. 20202de onaylanan ve daha yüksek dozlar olan 3.0 mg ve 4.5 dozları hemoglobin A1c'de %1.5'a yakın azalma ve biraz daha fazla kilo kaybı göstermiştir.[5]

2017'de gerçekleştirilen bir meta analiz, GLP-1 agonistleri veya DPP-4 inhibitörleri ile tedavinin tip 2 diyabet hastalarında tüm nedenlere bağlı ölümleri arttırdığı önerisini desteklememiştir.[9]

Yan Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

En yaygın yan etkileri arasında dispepsi, iştah azalması, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi gastrointestinal rahatsızlıklar yer alır.[10] Bazı hastalarda akut pankreatit (bazen sırta yayılan ve kusmanın eşlik ettiği kalıcı şiddetli karın ağrısı), hipoglisemi ve böbrek yetmezliği (bazen hemodiyaliz gerektirebilir) gibi ciddi advers reaksiyonlar görülebilir. Bu ilacın sülfonilüreler veya insülin ile birlikte kullanılması durumunda hipoglisemi riski artar.[11][12] İlacın kullanımıyla ilişkili potansiyel bir medüller tiroid kanseri riski de bulunmaktadır.[13]

Kontrendikasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bileşik, aktif bileşene veya ürünün bileşenlerinden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığı olan kişilerde kontrendikedir.

Kendisinde veya ailesinde medüller tiroid kanseri (MTC) olan veya çoklu endoktrin neoplazi tip 2'den etkilenmiş olan kişiler, bu kanserlerin riskini arttırabileceğinden dulaglutit kullanmamalıdır.[1][14]

Çalışma yöntemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dulaglutit, glukagon benzeri peptit-1 reseptörlerine bağlaranak, mide boşalmasını yavaşlatır ve pankreas Beta hücreleri tarafından insülin salınımını arttırır. Ayrıca bu bileşik, pankreasın alfa hücrelerini inhibe ederek yüksek glukagon salgılanmasını azaltır. Bu yüzden glukagon seviyeleri düzensiz bir şekilde yükselen diyabetik hastaların tedavisinde kullanılmaktadır. GLP-1 normalde bir yemeğin ardından yanıt olarak gastrointestinal mukozanın L hücreleri tarafından salgılanmaktadır.[15]

Tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dulaglutidin güvenliği ve etkinliği, tip 2 diyabet hastalığı bulunan 3342 deneğin dulaglutit aldığı altı klinik çalışmada değerlendirildi. Dulaglutit alan deneklerin, HbA1c (kan şekeri kontrolünün bir ölçüsüdür) seviyelerinde düşüşler gözlendiği gibi kan şekeri kontrolünde de iyileşme gözlenmiştir.[1]

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), dulaglutidi Risk Değerlendirme ve Azaltma Stratejisi (REMS) ile onayladı ve Trulicity'nin üretim onayını Eli Lilly and Company şirketine verdi.[1] REMS, doktorları pankreatit riski ve ilaca bağlı potansiyel medüller tiroid kanseri riskinden haberdar etmek için Eli Lilly'nin atacağı bir dizi adımdan oluşmaktadır.[13]

2020'de FDA, AWARD-11 çalışmasında ortaya çıkan ve daha iyi glikoz düşürme ve kilo yararları olduğunu belirten sonuçlara dayanarak ilacın 3.0 mg ve 4.5 mg olmak üzere iki yüksek dozunu da onaylamıştır.[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f "FDA approves Trulicity to treat type 2 diabetes". web.archive.org. 20 Nisan 2016. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  2. ^ "Longer Acting GLP-1 Agonists and Improved CV Outcomes". Medscape (İngilizce). 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  3. ^ Lilly's Once-Weekly Dulaglutide Shows Non-Inferiority to Liraglutide in Head-to-Head Phase III Trial for Type 2 Diabetes 5 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Basın Açıklaması)
  4. ^ "Trulicity® (dulaglutide) is the first and only type 2 diabetes medicine approved to reduce cardiovascular events in adults with and without established cardiovascular disease". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  5. ^ a b "Drug Approval Package: Brand Name (Generic Name) NDA #". www.accessdata.fda.gov. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  6. ^ ""Trulicity EPAR"". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  7. ^ ""The Top 300 of 2020"". 12 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  8. ^ "Dulaglutide - Drug Usage Statistics, ClinCalc DrugStats Database". clincalc.com. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022. 
  9. ^ Liu J, Li L, Deng K, et al.
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". care.diabetesjournals.org. 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  11. ^ Amblee, A. (2014). "Dulaglutide for the treatment of type 2 diabetes". Drugs of Today (İngilizce). 50 (4): 277. doi:10.1358/dot.2014.50.4.2132740. ISSN 1699-3993. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  12. ^ Monami, Matteo; Dicembrini, Ilaria; Nardini, Camilla; Fiordelli, Irene; Mannucci, Edoardo (Şubat 2014). "Glucagon-like peptide-1 receptor agonists and pancreatitis: A meta-analysis of randomized clinical trials". Diabetes Research and Clinical Practice (İngilizce). 103 (2): 269-275. doi:10.1016/j.diabres.2014.01.010. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  13. ^ a b "RISK EVALUATION AND MITIGATION STRATEGY (REMS)"
  14. ^ Samson, Susan L.; Garber, Alan (Nisan 2013). "GLP-1R agonist therapy for diabetes: benefits and potential risks". Current Opinion in Endocrinology, Diabetes & Obesity (İngilizce). 20 (2): 87-97. doi:10.1097/MED.0b013e32835edb32. ISSN 1752-296X. 
  15. ^ Nadkarni, Prashant; Chepurny, Oleg G.; Holz, George G. (2014). "Regulation of glucose homeostasis by GLP-1". Progress in Molecular Biology and Translational Science. 121: 23-65. doi:10.1016/B978-0-12-800101-1.00002-8. ISSN 1878-0814. PMC 4159612 $2. PMID 24373234. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
  16. ^ Frias, Juan P.; Bonora, Enzo; Nevarez Ruiz, Luis; Li, Ying G.; Yu, Zhuoxin; Milicevic, Zvonko; Malik, Raleigh; Bethel, M. Angelyn; Cox, David A. (1 Mart 2021). "Efficacy and Safety of Dulaglutide 3.0 mg and 4.5 mg Versus Dulaglutide 1.5 mg in Metformin-Treated Patients With Type 2 Diabetes in a Randomized Controlled Trial (AWARD-11)". Diabetes Care (İngilizce). 44 (3): 765-773. doi:10.2337/dc20-1473. ISSN 0149-5992. PMC 7896253 $2. PMID 33397768. 12 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dulaglutit&oldid=32226383" sayfasından alınmıştır