Dresden

Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.36, 9 Ekim 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17686144 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: düzeltme AWB ile)
Dresden
Dresden'den görüntü
Dresden arması
Arma
Dresden'in Almanya'da konumu
Dresden'in Almanya'da konumu
ÜlkeAlmanya Almanya
EyâletSaksonya
İlçeDresden
Lupphurdum1 Ocak 116
İdare
 • Belediye başkanıHelma Orosz (CDU)
Yüzölçümü
 • Toplam328.8 km²
Rakım113 m
Nüfus
 (31 Aralık 2009)
 • Toplam517,052
 • Yoğunluk1052/km²
 • Kent
780,561
 • Metropol
1,143,197
Zaman dilimiUTC+1 (MZD)
Alan kodları0681, 06893, 06897, 06898, 06805

Dresden, Almanya'nın Saksonya eyaletinin merkezi olan şehir.

Elbe Nehrinin kenarında kurulan Dresden'e "Elbe'nin Floransa'sı" da denir. Dresden çok sayıda sanat eseri koleksiyonları barındırır. Bugüne dek ayakta kalmış olan sayısız muhteşem barok yapı, Güçlü August döneminin şanını ve ihtişamını taşımaktadır. Dresden eski Doğu Almanya toprakları içinde yer alır.

Avrupa'nın en güzel su saraylarından biri olan Moritzburg, Dresden'den yalnızca 10 km uzaklıkta kuzey yöndedir. Sarayın parkında yürüyüş yapabilir. Tırmanış ve doğa yürüyüşü tutkunları, Dresden'in yaklaşık 30 km güneyinde başlayan Sächsische Schweiz bölgesinin kumtaşı kayalarına ve dağ geçitlerine hayrandırlar.

Coğrafi konum

Dresden, etrafındaki varoşlar ve kasabalarla büyük bir şehirleşmiş bölge oluşturur. Bunun başlıca nedeni, şehrin orta Avrupa'nın önemli bir ulaşım kavşağı ve ekonomik merkezi olmasındandır. Şehir Almanya'nın ekonomik konum bakımdan en dinamik merkezidir. Dresden metropoliten bölgesi Saksonya eyaletinde bulunan diğer şehirleşmiş Chemnitz-Zwickau metropoliten bölgesi ve Leipzig-Halle metropoliten merkezi ile birlikte bir dinamik ekonomi üçgeni oluştururlar.

Tarihçe

Dresden önce balıkçıların ve köylülerin barındığı bir köy idi. Şehir hakkında ilk belgesel kaynak 1206'da "Burg Thorn" adlı ortaçağlar başlarından kalan bir kalenin yıkılması hakkındaki bazı mahkeme protokol anlaşmalarıdır ve bu belgelerde İslav adıyla "Drežďany" olarak anılmıştır. Şehir olma berati bulunmamakla beraber 1216 tarihli bir resmi belgede ismi şehir olarak anılmaktadır. "Meissen Kontu" Dietrich Dresden'i geçici bir ikematgah olarak kabul etmiştir. 1270'den itibaren Dresden Meisen Kontluğunun başkenti olmuştur. Yaklaşık 1319'dan itibaren bu kontluk ve merkezi Dresden Wettin hanedanı idaresine geçmiştir. 1485'de Saksonya Düklüğü başkenti ve 1547'den itibaren Saksonya Elektörü'nün başkenti olmuştur. 1549'da Saksonya Elektörü "Moritz" Elbe Nehri'nin iki yakasında bulunan Dresden yerleşkeleri birleştirmiş ve bu yeni idare merkezine şehir olma berati vermiştir.

Saksonya Krallığı Savaş Bakanlığı binasından Dresden'in Altstadt ve Elbe Nehri üzerindeki Augustus Köprüsü'nün görünümü: sol tarafında Bruhl'un terası (Bruhlsche Terrasse), Frauenkırche, köprünün karşısında Krallık Sarayı (Residenzschloss Dresden) ve Katolik Katedrali (Höfkirche), sağ tarafında Zwinger sarayı ve Semper Öper'in ucu görülmektedir. (Fotokrom, 1890-1900 yılları arasında)

Çok zayiat ve zarar veren bir Katolik-Protestant çatışması olan Otuz Yıl Savaşı (1618–1648) sırasında diğer birçok Alman şehri aksine kuşatma, talan ve yıkım tehlikelerini atlattı ama bu savaşla çok bağlantılı genel iktisadi buhran, büyük fakirlik ve veba gibi diğer salgınlar dolayısıyla hiç gelişemedi. Otuz Yıl Savaşı'ndan sonra Dresden'in gelişmesi çok değişen ve düzensiz olmuştur. Barış dönemlerinde şehirde çok güzel ve çok ihtişamlı binalar, sokaklar ve parklar kurulmuştur. Fakat Saksonya Elektörlüğü Avrupa'da zaman zaman çıkan bütün savaşlara katıldığı için şehir bu harp zamanlarında büyük zayiat ve hasar görmüştür.

1745 yılında Prusya'nın Silezya'yı ele geçirmesini sağlayan barış antlaşması, Saksonya'yı Avusturya ve Prusya arasında gelişmeye zorladı. Şehir 18. yüzyılda Zwinger Sarayının barok kısımları, Japon Sarayı ve Höfkirshe ile bezenmiştir. Saksonya Elektörü Güçlü İ. Auguste şehrini "Kuzeyin Floransası yapmak hedefiyle başkent Dresden'e İtalya ve Avusturya'nın en iyi tanınmış mimarlar, besteciler ve müzisiyenlerini davet etmiştir. Elektörler Dresden'de Avrupa'nın en geniş kapsamlı ve en değerli güzel sanatlar eserlerini 1560'da İ. August tarafından kurulan Dresden Milli Koleksiyonlarda toplamayı başarmışlardır. Avrupa da ilk porselen üretimi 1710'da Dresden'de geliştirilmiştir.

Fakat Dresden zaman zaman savaşan ordular tarafından ve diğer afetlerle büyük hasara maruz bırakılmıştır. Bunlar arasında 1491 yangını, Yedi Yıl Savaşı )1756-1763) sırasında 1760da Prusya'lılarca top tutulması, 1813´te İ. Napolyon'un altıncı koalisyona karşı yaptını Almanya kampanyasında Dresden Muharebesi, . 1815´te Dresden'nin şehir surları harebeye döndürülmesi 1849´da anayasa getirilmesi için ihtilal sayılabilir.

Dresden 1806 ile 1918 döneminde (1870den itibaren birleştirlmiş Almanya İmparatorluğu'nun bir eyaleti olarak) Saksonya Krallığı başkentliği yapmıştır. Şehrin 19. yüzyılda çok gelişmiş ve nüfusu 1849´da 95.000 iken 1900da 396.000 olmuştur.

Şehir II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde (13-14 Şubat) bombalanmıştır. Bütün savaş boyunca açık şehir olmasına ve bir tek saldırı almamasına rağmen savaşın sona ermesi ve Almanya'nın teslim olması ve bombalanan İngiliz şehirlerinin intikamı için müttefik devletlerin bir taktiği olarak saldırıya uğramıştır. Bombalanma sonucu Alman kaynaklarına göre 230.000 kişi ölmüştür, ama bu sayının o zamanki gündemi sarsmak için bilerek bir 0 fazladan yazılarak verildiği şu anda bilinmektedir. Son rakamlara göre ise ölü sayısı 20.000 ila 25.000 arasındadır. Ayrıca eski şehrin tamamı yıkılmıştır ve bir masal şehri olarak isimlendirilen Dresden harabeye dönmüştür. Bu konuyla ilgili özellikle duvarın yıkılması sonrasında yapılan birkaç adet film bulunmaktadır.

Kardeş şehirler

Dresden şehrinin şu resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:

Resimler

Dresden şehrinin akşam panoramik görüntüsü.

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar