Donetsk Halk Cumhuriyeti-Rusya ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Donetsk-Rusya ilişkileri ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Rusya

Donetsk Halk Cumhuriyeti
Rusya
Diplomatik Misyon
Donetsk Halk Cumhuriyeti Moskova BüyükelçiliğiHiçbiri
Rusya Federasyonu Donetsk Halk Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkiler kurdu

Donetsk Halk Cumhuriyeti - Rusya ilişkisi (Rusça: Отношения России и Донецкой народной республики romanize:Otnoşeniya Rossii i Donetskoy Narodonoy Respubliki), coğrafi ve tarihsel ortaklıkları bulunan Donetsk Halk Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu'nun uluslararası ikili ilişkileri ve politikaları ifade eder. Bu iki devlet arasındaki ilişkilerin başlaması 1918'de Donetsk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığına kadar uzanmaktadır.[1] 2014 yılında Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilanı Rusya Federasyonu tarafından hemen tanınmamış ve iki taraf 2022 yılına kadar resmi olarak diplomatik ilişki kurmamıştır.

21 Şubat 2022'de Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kremlin'de Donetsk Halk Cumhuriyeti'ni tanıyan bir diplomatik bildiri imzaladı ve iki tarafla ilk diplomatik ilişkiler kurulmuş oldu.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Birinci Dünya Savaşı sona ererken, yeni bağımsızlığını kazanan Ukrayna uzun ve kaotik bir iç savaşın içine sürüklendi.[2] Şubat 1918'de Donetsk Parlamentosu bir bağımsızlık bildirgesi kabul etti ve Donetsk-Krivoy Rog Sovyet Cumhuriyeti'ni kurdu.[3]

Donetsk Cumhuriyeti Sovyet Rusya'nın bir parçası olmayı amaçlıyordu, ancak Lenin "Ukrayna işçi sınıfının oranının arttırılması gerektiğine, aksi takdirde tarım ülkesini dönüştürmenin zor olacağına" inanıyordu. Bu talebi reddetti ve cumhuriyetin kendisini feshetmesine ve yakında kurulacak olan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dahil olmasına izin verdi,[4] bu da Donetsk Cumhuriyeti'nin dağılmasına yol açtı.[5]

Yevromaydan[değiştir | kaynağı değiştir]

2013 yılında Ukrayna'da AB yanlısı bir hareket patlak verdi ve Donetsk'teki Rusya yanlısı unsurlar Kiev makamlarının AB politikasından memnun kalmayarak Mayıs 2014'te bağımsızlık referandumu düzenledi. Hiçbir devletin referandumun meşruiyetini tanımamasına rağmen, Donetsk parlamentosu bağımsızlığını ilan ederek Ukrayna'dan ayrıldı ve referandum sonuçlarına dayanarak Donetsk Halk Cumhuriyeti'ni kurdu.[6][7]

Ukrayna hükümeti bunun Rusya tarafından kışkırtıldığını,[6] düşünerek Donbass bölgesine asker gönderdi ve bu da Donbass Savaşı'nın patlak vermesine neden oldu. Daha sonra Fransa ve Almanya'nın arabuluculuğuyla Rusya ve Ukrayna Minsk Anlaşmasını imzaladı. Ukrayna hükümeti ülkenin doğu kesimine özel özerklik verdi. Koşul olarak Donetsk Cumhuriyeti ateşkesi kabul etti, ancak zaten fiilen bağımsızlığını kazanmıştı.[5]

Diplomatik İlişkilerin Kurulması[değiştir | kaynağı değiştir]

Donetsk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Denis Pushilin, Rusya ile diplomatik ilişkiler kuran bir belge imzaladı

16 Şubat 2022'de Rus Duması, Donetsk ve Lugansk Cumhuriyetlerinin tanınması çağrısında bulunan bir kararı 351 lehte ve 16 aleyhte oyla kabul etti.[8]

20 Şubat'ta Putin televizyondan canlı olarak Güvenlik Konseyini toplantıya çağırdı,[9] ve bakanlardan Donbass'taki iki cumhuriyeti tanıyıp tanımama konusundaki görüşlerini ifade etmelerini istedi ve hazır bulunan yetkililer hemen hemen aynı fikirdeydi.[10][11] 21 Şubat'ta Donetsk Cumhuriyeti Başkanı Denis Pushilin, Lugansk Cumhuriyeti Başkanı ile birlikte Kremlin'de bir belge imzaladı. Rusya Federasyonu Donetsk Halk Cumhuriyeti'ni tanıdı ve iki taraf bir askeri savunma anlaşmasını görüşmeye devam etti.[12][13] Tanımanın ardından Putin, Donbass'ı tanıdığı için Minsk anlaşmalarına uymaya devam etmeye gerek olmadığını kamuoyuna açıkladı.[14]

Pasaport[değiştir | kaynağı değiştir]

Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri tarafından verilen belgeler 2017 yılından bu yana Rusya'da geçerli. Bu, yerel sakinlerin Rusya'da çalışmasına, seyahat etmesine veya eğitim almasına izin vermektedir.[15]

Donetsk Cumhuriyeti ile Rusya arasındaki ilişkiler genel olarak yakındır. Ukrayna, Rusya'yı Ukrayna'ya karşı savaşta kendilerine yardım etmekle suçluyor. Rusya bunu reddediyor. Rusya 2019'dan bu yana cumhuriyet sakinlerine 600.000 pasaport verdi. Ukrayna ayrıca Rusya'nın her iki cumhuriyette yaşayanlara emekli maaşı ödediğini iddia etmektedir (Ukrayna tarafı 2014'ten sonra ödemeyi durdurmuştur).[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Andrea Graziosi (1995). At the Roots of Soviet Industrial Relations and Practices. Piatakov's Donbass in 1921. Cahiers du Monde russe. 36. JSTOR 20170947. Not accidentally, some of our main characters, the Russian and russified Bolsheviks of the region, founded in 1918 a Donetskaia respublika, independent from Ukraine, with Khar'kov as its capital. 
  2. ^ 装甲铲史官 (25 Şubat 2022). "俄乌这已是第二次打仗 100年前就打了第一仗，还一打就是4年" (Çince). 新浪军事. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
  3. ^ David Priestland (17 Mayıs 2014). "'Revolutionary Russia, 1891-1991', by Orlando Figes". Financial Times. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
  4. ^ "困於數百年東西裂痕 偏倒一方非烏克蘭解方" (Çince). HK01. 19 Aralık 2021. 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  5. ^ a b "什么是"顿涅茨克人民共和国"？". 地球知识局 (Çince). 网易. 24 Şubat 2022. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  6. ^ a b "Donetsk's pro-Russian activists prepare referendum for 'new republic'". The Guardian. 8 Ağustos 2014. 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  7. ^ "Donetsk, Luhansk: The 'People's Republics' one year on". Deutsche Welle. 11 Mayıs 2015. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. No government, in Kyiv or anywhere else, recognizes the self-proclaimed "People's Republics." 
  8. ^ Elena Teslova (15 Şubat 2022). "Russian parliament votes for recognition of breakaway Ukrainian regions" (İngilizce). Türkiye: Anadolu Agency. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Putin summons meeting of Russia's Security Council". Türkiye: Anadolu Agency. 21 Şubat 2022. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  10. ^ "Security Council meeting". Kremlin. 21 Şubat 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  11. ^ 擅於製造利己局勢 普丁承認烏東一夕站至上風 (webm). Sisy'nin Dünya Haberleri [zh] (Çince). TVBS [zh]. 27 Şubat 2022. Etkinlik zamanı: 02:58-07:57. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022 – Youtube vasıtasıyla. 
  12. ^ "Putin signs decrees on recognizing Donetsk and Lugansk republics". TASS. 22 Şubat 2022. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  13. ^ "No evidence yet Kiev gives up idea of offensive in Donbass — Donetsk leader". TASS. 22 Şubat 2022. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  14. ^ "Putin says Minsk Agreement on Ukraine exists no more". Türkiye: Anadolu Agency. 22 Şubat 2022. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  15. ^ "Putin orders Russia to recognise documents issued in rebel-held east Ukraine". Reuters (İngilizce). 18 Şubat 2017. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2022. 
  16. ^ Reuters (15 Aralık 2021). "Factbox: How rebel-held regions of eastern Ukraine have grown closer to Russia". Reuters (İngilizce). 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2022. 

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Donetsk_Halk_Cumhuriyeti-Rusya_ilişkileri&oldid=30958250" sayfasından alınmıştır