Don (onursal)
Don (İspanyolca ve İtalyanca), Dom (Portekizce) ve Domn (Rumence) terimleri, "efendi" veya "sahip" anlamına gelen Latince "Dominus" kelimesinden türetilen onursal öneklerdir.[1] Bu onursal önek, İspanya, Portekiz ve İtalya'da, ayrıca İspanyolca ve Portekizce konuşulan ülkelerde ve ayrıca eskiden İspanya veya Portekiz tarafından sömürgeleştirilmiş bazı bölgelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Dişil eşdeğerleri Doña (İspanyolca: [ˈdoɲa]), Donna (İtalyanca: [ˈdɔnna]), Doamnă (Rumence) ve Dona'dır (Portekizce: [ˈdonɐ]).[2]
Terim, Latince dominus kelimesinden türetilmiştir: klasik antik çağdaki Roma Cumhuriyeti'nden gelen bir ünvan olan "bir evin efendisi" anlamındadır. Kısaltılmış biçimi Orta Çağ'da ortaya çıktığı için, geleneksel olarak Katolik din adamları ve soylular ile belirli eğitim otoriteleri ve yüksek rütbeli kişiler için kullanılmıştır.
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]
Amerika Birleşik Devletleri'nde Don, İtalyan mafyasını konu alan filmlerle de popülerlik kazanmıştır. Örneğin, suç patronuna, İtalya'da soylulara geleneksel olarak gösterilen saygı işaretlerinin, suç ortakları tarafından gösterildiği The Godfather üçlemesi gibi. Ancak, soyadının ardından gelen onursal ifade (örneğin Don Corleone) İtalya'da yalnızca rahipler için kullanılırdı: Uygun İtalyanca saygı ifadesi biçimi, yalnızca ilk isme uygulanması bakımından İspanyolca'dakine benzerdir (örneğin "Don Vito"). Bu unvan, medya tarafından gerçek dünyadaki mafya figürlerine de uygulanmıştır; örneğin John Gotti için "Teflon Don" lakabı. Ayrıca Amerikan televizyon dizileri Breaking Bad ve Better Call Saul'da da kullanılmıştır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Definition of DON". www.merriam-webster.com (İngilizce). 23 Eylül 2025. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2025.
- ^ "don - WordReference.com Dictionary of English". www.wordreference.com (İngilizce). 10 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2025.